دلایل پوسیدگی ساقه خیار
می‌دانید چرا پوسیدگی ساقه خیار می‌تواند بسیار مخرب باشد؟ به نحوی که با ابتلای گیاهان به این عارضه، ممکن است به کلی از بین بروند. ساقه نقش ایستادگی یک گیاه خیار را برعهده دارد. درنتیجه بخشی از استقامت و توانایی برای ادامه مراحل رشد در گرو سلامتی ساقه گیاهان خیار است.
در این مقاله با ما همراه باشید تا درباره مشکلات خاکی که باعث پوسیدگی ساقه خیار می‌شوند، بیشتر آشنا شوید. همچنین اطلاعاتی در مورد نحوه درمان و جلوگیری از بروز دوباره این عوامل در آینده مطلع شوید.
شیوه آبیاری نامناسب
رطوبت زیاد با واژه پوسیدگی ارتباط خاصی دارد. به این علت که رایج‌ترین دلیل پوسیدگی ساقه خیار، آبیاری نادرست است. تنها میزان آبیاری باعث پوسیدگی نمی‌شود؛ بلکه شیوه انجام نیز در ایجاد آن اهمیت دارد.
اگر از بالا مانند باران، آبیاری را انجام دهید، ساقه خیار خیس می‌شود. حال تصور کنید که آفتاب نباشد یا دمای محیط سرد باشد؛ درنتیجه رطوبت به این سادگی از بین نمی‌رود.
بنابراین ساقه به مدت زیادی مرطوب می‌ماند. ارتباط هوای محیط با رطوبت روی سطح ساقه، بهترین شرایط را برای حمله پاتوژن‌های مختلف به ویژه قارچ‌ها ایجاد می‌کند. از طرفی شما در این شرایط ممکن است از مالچ استفاده کنید. متأسفانه این اقدام کنترلی شما، وضعیت را بدتر می‌کند.
زیرا رطوبت درون مالچ که همچنان روی سطح ساقه وجود دارد، با این کار خفه می‌شود. درنهایت با نرسیدن اکسیژن به آن، رطوبت روند پوسیده کردن را آغاز می‌کند. اگر به اطراف مالچی که استفاده کرده‌اید نگاه کنید، به وضوح نشانه‌های پوسیدگی ساقه خیار را مشاهده می‌کنید.
راه‌حل درمان آبیاری نامناسب
اگر ساقه یا خاک اطراف ریشه رطوبت زیادی دارد، نوبت بعدی آبیاری را انجام ندهید. آنقدر آبیاری را انجام ندهید تا این نواحی کاملاً خشک شوند. نور خورشید، هوادهی و همچنین اطمینان از میزان خوب زهکشی خاک می‌توانند در کنترل پوسیدگی ساقه خیار ناشی از آبیاری به شما کمک کنند.
آوردن نور خورشید یا هوادهی ممکن است در اواسط مراحل رشد زیاد برایتان امکان‌پذیر نباشد. به این دلیل که از همان ابتدای کاشت باید به مکان قرارگیری آفتاب و فاصله بوته‌ها توجه کنید. افزون بر آن برای زهکشی خاک نیز تنها می‌توانید کمی خاک‌های سبک به اطراف ریشه‌ها اضافه کنید تا آب اضافی جمع نشود.
گونه‌های مختلفی از قارچ‌ها
قارچ‌ها را می‌توان به عنوان دلیل اصلی و عمده عارضه پوسیدگی ساقه خیار دانست. برخی از این عوامل بیماری‌زا، ساقه خیار را هدف حمله خود قرار می‌دهند. درنتیجه اولین جایی که از بین می‌رود نیز ساقه است. واضح است که با از بین رفتن ساقه هم عملاً گیاهانتان ضعیف، بیمار می‌شوند و درنهایت سقوط می‌کنند و می‌میرند. در ادامه انواع این قارچ‌ها را بررسی شده‌اند.
قارچ فوزاریوم
این قارچ با آلوده ساختن سیستم آوندی گیاه باعث پوسیده شدن ساقه خیار می‌شود. به این صورت که هاگ‌های این قارچ از طریق ریشه یا زخم‌های روی ساقه، خود را به بخش آوندهای چوبی خیار می‌رسانند. تصور کنید یک مهمان ناخوانده در حین انتقال آب و مواد غذایی به سایر بخش‌های دیگر گیاه، سر برسد.
این قارچ‌ها با ایجاد اختلال در میان مسیرهای انتقال در کار سیستم ساقه اختلال ایجاد می‌کنند. در حالی که قارچ از انتقال این مواد جلوگیری می‌کند، ساقه و سایر اندام‌های گیاه نیز به مرور ضعیف و بیمار می‌شوند. به‌طوری‌که ساقه دیگر توانایی روبرویی با قارچ و تلاش برای ارسال آب و مواد ضروری را نخواهد داشت.
به همین دلیل تغییر رنگ در برگ‌ها شروع می‌شود. درنهایت بافت داخلی ساقه حالت رشته‌ای به خود می‌گیرد. فعالیت هاگ‌های درونی ساقه باعث می‌شوند که از رنگ سبز ساقه جای خود را به هاگ‌های سفید و در انتها به لایه‌ای نارنجی یا قهوه‌ای رنگ بدهد. دیدن این تصویر برای شما نمایانگر پوسیدگی ساقه خیار مزرعه‌تان است.
قارچ پیتیوم
روند آلوده‌سازی این قارچ نیز همانند قارچ فوزاریوم است. با این تفاوت که این قارچ از طریق خاک با ایجاد عفونت در ریشه، پوسیدگی ساقه خیار را آغاز می‌کند. برای تشخیص این قارچ به پایه ساقه‌ها نگاه کنید. ناحیه‌ای بالای خط خاک. اگر ضایعاتی به رنگ قهوه‌ای را در این بخش مشاهده کردید، بدانید که پیتیوم ساقه را آلوده کرده است.
این قارچ ممکن است شما را گول بزند. به این حالت که شما در روز علائم گفته شده را همراه با پژمردگی برگ‌ها می‌بیند. اگر شب دوباره گیاهان خود را بررسی کنید؛ هیچ حالتی از پوسیدگی پیدا نمی‌کنید. در این صورت خیالتان راحت می‌شود؛ اما ممکن است صبح روز بعد از شدت پوسیدگی ساقه خیار، گیاهانتان افتاده و مرده باشند.
قارچ ورتیسیلیوم
درنهایت گونه‌ای از قارچ‌ها به نام ورتیسیلیوم هستند که دلیل پوسیدگی ساقه خیار می‌شوند. این قارچ عملکردی مشابه با قارچ‌های قبلی دارد. از سطح داخلی خاک جوانه‌زنی و رشد خود را شروع می‌کند تا به پایه ساقه برسد. از آنجا هم با شدت زیادی ساقه خیار را آلوده می‌کند؛ سپس به بخش‌های بالاتر می‌رود.
هدف تمام این پاتوژن‌ها با ورود به ساقه گیاه خیار آن است که از رسیدن رطوبت و مواد مغذی درون خاک به گیاه جلوگیری کنند. درنتیجه این موضوع، گیاه در یک چشم به هم‌زدنی روی زمین می‌افتد. به همین علت است که ساقه را نماد ایستادگی و سلامت گیاهان خیار می‌دانند.
راه‌حل درمان قارچ‌های مختلف
همیشه درمان و جلوگیری از گسترش عفونت‌های قارچی در گیاهان به راحتی انجام نمی‌شود. علاوه بر آن ممکن است راهکارهای زیادی را هم امتحان کنید؛ اما اثرات مثبتی نداشته باشد. از همین رو بهترین کار آن است که بدانید این قارچ‌ها از طریقی خود را به مزرعه شما می‌رسانند. همچنین چه عواملی موجب شروع روند پوسیدگی ساقه خیار می‌شوند.
در صورت مشاهده هر گونه علائم پوسیدگی ساقه خیار بهتر است عکس‌العملی فوری داشته باشید. در این حالت شانس نجات دادن گیاهانتان بالاتر می‌رود. برای این کار می‌توانید گلخانه آوین را انتخاب کنید. کارشناسان این مرکز باتوجه‌به سابقه و تجربه درخشانی که دارند، مشکلتان را به بهترین وجه ممکن حل می‌کنند.
برای جلوگیری از فعالیت قارچ‌های بیماری‌زا باید روی شرایط بستر کاشت تمرکز کنید. محیط را به گونه‌ای تنظیم و کنترل کنید که برای زندگی و ایجاد عفونت این قارچ‌ها نامطلوب شود. در ادامه برخی از عواملی که در این قضیه نقش دارند، بررسی شده‌اند.
دمای محیط
قارچ‌ها بیشتر در آب‌وهوای گرم تمایل دارند که رشد کنند. از همین رو بهتر است دمای محیطی را به گونه‌ای تنظیم کنید که هم برای رشد خود خیار خوشایند باشد؛ هم خارج از دمای بهینه رشد قارچ‌ها باشند. در کاشت خیار سعی کنید همیشه دما را بالاتر از 20 درجه سانتی گراد در مزرعه‌تان داشته باشید. این دما توانایی رشد را قارچ‌ها می‌گیرد.
جریان هوا
برخی اوقات ممکن است خیارهای شما در برابر بارش باران‌های شدید یا آبیاری نامنظم قرار بگیرند. در این حالت رطوبت زیاد می‌تواند علت پوسیدگی ساقه خیار شود. به همین خاطر بهتر است هوا به طور منظم در میان بوته‌های خیار کاشته شده جریان داشته باشد. در این صورت محیط مرطوب که بهترین مکان برای قارچ‌ها است، حذف می‌شود.
شما می‌توانید قبل از کاشت یا بعد از برداشت شخم زدن عمیق را انجام دهید. با این کار خاک فشرده و سنگین نمی‌شود. افزون بر آن با افزایش حفره‌های هوا در خاک، آب کمتری در سطح جمع می‌شود.
تجهیزات کشاورزی
ابزارهای کشاورزی که داخل مزرعه با خود حمل می‌کنید هم در بیماری پوسیدگی ساقه خیار نقش دارند. اسپورهای هر قارچی می‌توانند به سطح این ابزارها بچسبند. هنگامی که شما آن‌ها از یک منطقه آلوده به میان بوته‌های سالم خیار می‌برید، تنها کار انتقال قارچ‌ها را آسان می‌کنید.
در صورتی که نیاز داشتید هر جای گیاه به خصوص نواحی نزدیک به ساقه و طوقه را برش دهید، از ضدعفونی بودن ابزارها مطمئن شوید. برای این کار می‌توانید از محلول پراکسید هیدروژن یا الکل استفاده کنید. البته دقت کنید که این ماده را فقط در صورت نیاز استفاده کنید. به این علت که خود این محلول می‌تواند مکانی را برای زنده‌ماندن هاگ‌های قارچ ایجاد کند.
ویژگی‌های خاک
قارچ‌های ایجادکننده پوسیدگی ساقه خیار اغلب خاکزی هستند. به این معنا که خاک محلی برای زندگی آن‌ها است. از همین رو خاک بستر کاشت بوته‌های خیار ممکن است باعث پوسیده شدن ساقه گیاه خیار شود. نه‌تنها این مسئله؛ بلکه سنگین بودن خاک و زهکشی ضعیف آن نیز می‌تواند مکان خوبی را برای قارچ‌ها ایجاد کنند.
به همین علت بهتر است منطقه‌ای از زمین یا گلخانه را برای کاشت خیار در نظر بگیرید که مرتفع باشد. ارتفاع زیاد از تجمع و ثابت ماندن آب جلوگیری می‌کند. همچنین می‌توانید قبل از انجام کاشت، خاک را با استفاده از بخار آب داغ، مواد شیمیایی یا آفتاب؛ ضدعفونی کنید.
گلخانه آوین
برای رفع مشکلاتی که برای محصولاتتان پیش می‌آیند، بهتر است از متخصصان این حوزه کمک بگیرید. کارشناسان ما در گلخانه آوین با تجربه بالا و دانشی که در این زمینه دارند، می‌توانند در رفع مشکلات مربوط به محصولات شما کمک کننده باشند.
سؤالات متداول
- کدام نوع قارچ‌های بیماری‌زا می‌توانند باعث پوسیدگی ساقه خیار شوند؟
قارچ ورتیسیلیوم، پیتیوم و فوزاریومی
- چه دمایی برای اختلال در فعالیت قارچ‌های بیماری‌زا بهترین است؟
دمای بالاتر از 20 درجه سانتی گراد
- چه علائمی تشخیص قارچ پیتیومی را آسان‌تر می‌کنند؟
تشکیل ضایعات قهوه‌ای رنگ در پایه ساقه و در امتداد خط خاک و همچنین ایجاد علائم پوسیدگی روی ریشه گیاه
سخن پایانی
پوسیدگی ساقه خیار عارضه‌ای مخرب در میان بیماری‌های ساقه است. به این دلیل که روند انتقال آب و مواد غذایی درون گیاه به طور کلی از بین می‌رود. درنتیجه گیاه دیگر توانایی زنده نگه‌داشتن سایر بخش‌ها را نخواهد داشت. درنهایت گیاه روی خاک می‌افتد؛ این یعنی مرگ گیاه. کلید اصلی در امان نگه‌داشتن محصولاتتان از این عارضه، کنترل شرایط محیطی مطلوب گیاه خیار است.
سایر مقالات:
| لکه سفید روی گوجه فرنگی |
| بیماری های خیار |
| پوسیدگی ساقه خیار |
نظری داده نشده