بیماریهای رایجی که بر بادمجان تأثیر می‌گذارند!
پیشگیری از ایجاد بیماری های بادمجان، یکی از مراحل مهم در فرایند رشد و پرورش این نوع محصولات است. اگر هزینه‌های پیشگیری و در مقابل درمان و مبارزه با بیماری های بادمجان را با یکدیگر مقایسه کنید، متوجه می‌شوید که با کنترل و جلوگیری از ایجاد این بیماری‌ها تا چه اندازه به جیب و محصولات مزرعه خود لطف بزرگی خواهید کرد.
به همین منظور بهتر است با لیست انواع بیماری های بادمجان، عوامل ایجاد آن‌ها، علائم بیماری و استراتژی‌های مقابله با آن‌ها به طور کامل آشنا باشید. در این صورت می‌توانید در کمترین زمان، بیماری را تشخیص و اقدامات لازم را انجام دهید. در ادامه این مقاله همراه ما باشید تا تمامی این اطلاعات را به گونه جامعی در اختیار شما قرار دهیم.
ویدیو: بیماری های بادمجان
بیماریهای گیاه بادمجان
ایجاد و انتشار بیماری های بادمجان همیشه به‌عنوان یک چالش در مسیر راه کاشت تا برداشت این محصولات قرار دارد. ازآنجایی‌که محیط گلخانه نیز یک محیط قابل‌کنترل است، ممکن است اکثر شما تصور کنید که اگر بادمجان را در گلخانه پرورش دهید، می‌توانید به طور کامل این محصولات را از ابتلا به هرگونه بیماری، مصون نگه دارید.
قبل از معرفی بیماریهای رایج بادمجان باید این نکته را یادآور شد که حتی با فراهم‌آوردن مطلوب‌ترین شرایط محیطی برای کاشت بادمجان و استفاده از مقاوم‌ترین نوع بادمجان، امکان ایجاد بیماری در این محصولات به صفر نخواهد رسید. چراکه شرایط دیگری می‌توانند به‌عنوان ایجادکننده بیماری های بادمجان نقش داشته باشند.
لیست انواع بیماریهای رایج بادمجان
مواردی از نوع قارچ، انگل، باکتری و ویروس می‌تواند عامل ایجادکننده یکی از بیماریهای متعدد بادمجان باشند. در ادامه این مقاله انواع بیماری‌هایی که به هر دلیلی محصول بادمجان را مورد هدف قرار می‌دهند، آورده شده است. همچنین به منظور آگاهی بیشتر شما، اطلاعات بیشتری درباره هرکدام از بیماری های بادمجان بیان شده است.
بیماری ساق سیاه بادمجان (Phytophthora Blight)
نام علمی این بیماری Phytophthora capsici است. بیماری ساق سیاه از طریق نوعی قارچ ایجاد می‌شود. این نوع از بیماری های بادمجان با نشانههای فیزیولوژیکی که بر روی میوه بادمجان از خود به‌جای می‌گذارد، به‌راحتی شما را از وجود خود مطلع می‌کند.
در صورت غفلت از کنترل بیماری، با گسترش آن و فراگیری تمام قسمت‌ها، امکان مرگ گیاهچه وجود دارد. همچنین روند روبه‌رشدی در این بوته‌های بادمجان دیگر حس نمی‌شوند.
عامل ایجادکننده بیماری ساق سیاه بادمجان
قارچ ایجادکننده این نوع بیماری های بادمجان، یکی از مقاوم‌ترین نوع‌هایی است که درون خاک حتی تا 3 سال می‌تواند زنده بماند. همچنین این قارچ در بستر بذرها نیز می‌تواند وجود داشته باشد که هنگام کاشت در کنار شرایط مطلوب بر روی گیاه تأثیر می‌گذارد.
در دمای 11 تا 35 درجه سانتی‌گراد، این قارچ رشد خود را آغاز می‌کند. اگر دمای 35 درجه یا بیشتر در مزرعه یا گلخانه برقرار باشد، این قارچ در بالاترین میزان رشد خود قرار می‌گیرد. در این صورت رشد آن هم سرعت بالایی می‌گیرد.
این قارچ که در ابتدا درون خاک وجود داشته است، توسط آبیاری بیش از حد، زهکشـی ضعـیف و در ادامه ایجاد رطوبت نسبی بسیار بالا جابه‌جا می‌شود و به قسمت‌های بالاتر گیاه بادمجان؛ یعنی ساقه و برگ و در نهایت میوه می‌رسد و کل بوته را رفته‌رفته آلوده می‌کند.
در کنار این شرایط محیطی، استفاده از وسایل کشاورزی که به هر دلیلی به این قارچ آلوده شده‌اند نیز می‌تواند باعث انتشار این قارچ به سایر بوته‌های بادمجان و قسمت‌های مختلف آن شود.
نشانههای بیماری ساق سیاه در بادمجان
نشانههای بیماری ساق سیاه در مراحل پیشرفت بیماری متغیر است. با دانستن تمام علائم، می‌توانید درصد پیشروی این گروه از بیماری های بادمجان و به دنبال آن نحوه مبارزه و کنترل با آن را بدانید. در مراحل ابتدایی بیماری، این قارچ‌ها به‌صورت لکه‌های قهوه‌ای تیره‌ای در اطراف انتهایی ساقه یا برگ‌های این محصول ایجاد می‌شوند.
ازآنجایی‌که رطوبت نسبی بالا محیط را برای رشد قارچ‌ها بیشتر مستعد می‌کند؛ بیماری به بالا و پایین گیاه بادمجان سرایت کرده و محل شروع اولیه بیماری پوسیده می‌شود. همچنین ریشه نیز قهوه‌ای و قارچی می‌شود که نشا در مرحله مرگ قرار می‌گیرد. با ادامه‌دار شدن بیماری، جریان شیره‌های گیاه مسدود می‌شود و ساقه بیشتر تحت‌تأثیر قرار می‌گیرد که باعث خشک‌شدن کل بوته می‌شود.
در صورت وجود میوه، تأثیر این بیماری بر روی آن نیز به‌صورت لکه‌های سیاه‌رنگی که در شروع بر روی ساقه و برگ‌ها بودند، ایجاد می‌شود. بیماری ساق سیاه باعث افتادن میوه و برگ‌ها نمی‌شود؛ اما آن‌ها همچنان خشکیده و پوسیده باقی خواهند ماند.
راه‌های کنترل بیماری ساق سیاه بادمجان
کنترل بیماری های بادمجان این نوع، به دو شیوه ارگانیک و شیمیایی می‌تواند انجام شود. باتوجه‌به شرایط گسترش بیماری، هرکدام از این دو نوع روش تا حدی می‌توانند در کنترل این بیماری نقش بسزایی داشته باشند.
شیوه ارگانیک کنترل بیماری ساق سیاه بادمجان
درصورتی‌که این بیماری را در مراحل اولیه تشخیص دهید یا به وجود آن تردید داشته باشید، می‌توانید به خاک مواد آلی اضافه کنید. همچنین می‌توانید در صورت امکان محصولات خود را به مدت چندین ساعت در روز در برابر نور خورشید مستقیم قرار دهید.
همچنین با استفاده از مالچ در میان ردیف‌های بادمجان کاشته شده، می‌توانید از انتقال این دسته از بیماری های بادمجان از خاک به ریشه و همچنین رسیدن آلودگی به میوه‌ها جلوگیری کنید. علاوه‌برآن، استفاده از یک نوع باکتری به نام Burkholderia cepacia (MPC-7) می‌تواند گیاه بادمجان را در برابر اثرات رقابت در دریافت مواد مغذی خاک برای رشد با گیاه‌های دیگر کاشته شده حفظ کند.
شیوه شیمیایی کنترل بیماری ساق سیاه بادمجان
کنترل شیمیایی در برابر این بیماری بعد از مشاهده اولین آثار بیماری و همچنین قبل از آن تأثیر دارد. اما همان‌طور که خود شما هم می‌دانید تا حد ممکن استفاده از روش‌های شیمیایی باید در اولویت‌های بعدی قرار گیرند. برای کنترل بیماری های بادمجان از نوع ساق سیاه می‌توانید در مراحل اولیه بیماری از ترکیبات قارچ‌کش‌های کاپتان 50% به‌اندازه 2 تا 3 در هزار و سیازوفامید 40% به مقدار 0.193 لیتر در هزار استفاده کنید.
اگر می‌خواهید شیوه کنترل شیمیایی را قبل از ایجاد هرگونه بیماری های بادمجان به کار بگیرید، بهتر است هنگامی که بادمجان را می‌کارید و همچنین دو هفته پس از آن از قارچ‌کشی استفاده کنید که دارای ماده مس باشد، استفاده کنید. در حین آبیاری نیز می‌توانید با استفاده از مفنوکسام، انتشار و گسترش این بیماری را بر روی نقاط دیگر گیاه بادمجان کنترل کنید.
میزان خسارت بیماری ساق سیاه
این نوع از بیماری های بادمجان به دلیل ایجاد ظاهری نامناسب، تغییر در طعم میوه و گاهاً پوسیدگی زیادی که بر روی میوه برجای گذاشته‌اند، قابل استفاده نیستند. درنتیجه تمام محصولاتی که به این بیماری دچار شده‌اند در صورت پیشروی زیاد آن، باید از خاک به طور کامل کنده شوند و از بین بروند.
اقداماتی برای جلوگیری از بیماری ساق سیاه بادمجان
همان‌طور که گفته شد، امکان ابتلا به این بیماری های بادمجان هیچ‌گاه به میزان صفر نمی‌رسد؛ اما با رعایت مواردی که در زیر گفته می‌شود، می‌توانید تا حد زیادی این بیماری را از محصولات خود دور کنید. یا در صورت ابتلا به آن، میزان بسیار کم خواهد بود.
- استفاده از انواع مقاوم بذرهای بادمجان نسبت به رطوبت و دمای بالا
- زهکشی خوب و مناسب خاک با پشته‌های برجسته
- در هنگام کاشت نشا بادمجان می‌توانید از مالچ پلاستیکی استفاده کنید تا رطوبت خاک و گیاه در میزان مطلوب خود قرار گیرد.
- پرهیز از آبیاری بیش از حد و در هنگام عصر یا شب
- تمیز نگه‌داشتن ابزارآلاتی که در حین کشاورزی از آن استفاده می‌کنید.
- کاشتن بوته‌های بادمجان با فاصله مناسب جهت حفظ جریان هوای مناسب بین گیاهان
- ازبین‌بردن کامل بقایای گیاهان و خاکی که در قبل به قارچ این بیماری های بادمجان آلوده شده‌اند.
- حذف علف‌های هرز به طور مداوم
- کاشت گیاهان دیگر غیر از بادمجان به‌صورت 2 تا 3 سال که میزبان این قارچ هستند.
- شخم‌زدن خاک قبل از کاشت؛ بدین صورت که اگر آلودگی یا عامل بیماری از قبل داخل خاک وجود داشته باشد، از زیر خاک بیرون می‌آید و با کوددهی و عوامل دیگر می‌توانید آن‌ها را از بین ببرید.
- استفاده از کود حیوانی و همچنین استفاده از نیتروژن به میزان کم
پوسیدگی ساقه گیاه بادمجان
یکی دیگر از انواع بیماری های بادمجان رایجی که ممکن است محصولات شما را تهدید کنند، پوسیدگی ساقه بادمجان است. این بیماری از جهات زیادی همانند بیماری ساق سیاه بادمجان است. عامل ایجادکننده این بیماری نیز قارچ است. این قارچ با نام Phytophthora cryptogea شناخته می‌شود.
در صورت ابتلا به این نوع از بیماری های بادمجان و غفلت در شناسایی و کنترل آن، خسارات جبران‌ناپذیری برای آن دسته از گیاهانی که به این قارچ آلوده شده‌اند، ایجاد می‌شود. همچنین در صورت انتشار آن به دیگر مناطق خاک و بخش‌های دیگر این گیاه، ممکن است تمام محصولات بادمجانی که کاشته‌اید در معرض خطر قرار گیرند.
تأثیر پوسیدگی ساقه بر روی بادمجان
این قارچی که در خاک زندگی می‌کند، در ابتدای ایجاد آلودگی، طوقه بادمجان را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد. نشانههای بیماری های بادمجان از دسته پوسیدگی ساقه همانند آنچه که در بیماری ساق سیاه گفته شد، بر روی طوقه و سپس با ادامه بیماری برگ، ریشه و حتی میوه نیز تحت‌تأثیر این بیماری و تخریب‌های آن قرار می‌گیرد.
برگ‌های بوته بادمجان درحالی‌که سبز هستند، ناگهان به دلیل ادامه پوسیدگی ساقه به طور ناگهانی خشک می‌شوند. در این صورت گیاه پژمرده خواهد شد؛ ولی همچنان اتصال خود را به ساقه و شاخه‌های دیگر حفظ می‌کند.
لکه‌های تیره و قهوه‌ای رنگی که از ابتدای ایجاد این بیماری بر روی ساقه‌ها تشکیل شده‌اند؛ کم‌کم بزرگ‌تر می‌شوند و درون آن‌ها خشکیده می‌شود. سپس در ادامه بیماری همانند بیماری قبلی، لکه‌ها بر روی میوه بادمجان به‌صورت لکه‌های سیاه رنگی ایجاد می‌شود.
شیوه‌های مبارزه و کنترل با بیماری پوسیدگی ساقه گیاه بادمجان
مانند بیماری قبلی می‌توانید از روش‌هایی که گفته شد، برای کنترل و پیشگیری از وقوع این بیماری های بادمجان استفاده کنید. شرایط محیطی که برای این بیماری باید در نظر داشته باشید؛ کنترل آبیاری، ایجاد تهویه مناسب، جلوگیری از قرارگرفتن محصولات بادمجان در برابر باران‌های سنگین، زهکشی خاک و برقراری دمای خنک است.
اگر در محیط گلخانه کاشت را انجام داده باشید؛ می‌توانید این شرایط مطلوب را به‌آسانی برای کنترل این نوع از بیماری های بادمجان ایجاد کنید.
به‌علاوه استفاده از قارچ‌کش‌های که شامل مس باشند در خاک، قبل از کاشت یا بلافاصله پس از کاشت بذر یا نشاها، اطمینان از سلامت بذرها و خاک منطقه‌ای که برای کاشت انتخاب کرده‌اید نیز از دیگر موارد مهمی است که برای جلوگیری از ایجاد این بیماری های بادمجان در مزرعه خود می‌توانید به کار بگیرید.
همچنین با درنظرگرفتن تـناوب زراعـی 2 یا 3 ساله می‌توانید شرایط را برای رشد این نوع قارچ‌ها که قبلاً در خاک وجود داشته‌اند برای این میزبان مطلوب خود؛ یعنی بادمجان، از بین ببرید.
سفیدک سطحی بادمجان
یکی دیگر از بیماری های بادمجان که از چندین نوع قارچ نشئت می‌گیرد، سفیدک سطحی است. این قارچ‌ها از نوع Leveillula taurica و از خانواده Erysiphaceae هستند. این بیماری یکی از بیماری های بادمجان مخرب محسوب می‌شود. اگر از وقوع این بیماری پیشگیری نکنید، در صورت آلوده‌شدن محصولات شما از بین خواهد رفت.
علائم بیماری سفیدک سطحی بادمجان
برگ‌ها و ساقه‌های جوان‌تر بیشتر مستعد آسیب‌پذیری از این بیماری هستند. سفیدک سطحی اغلب بالای برگ‌ها را درگیر می‌کند. اما ممکن است در قسمت‌های زیرین هم دیده شوند. در صورت مبتلا بودن گیاه به این قارچ، معمولاً در اواخر فصل رشد می‌توانید نشانههای این نوع از بیماری های بادمجان را مشاهده کنید.
تشکیل لکه‌های سفید یا خاکستری‌رنگ با بافتی پودری به نام میسلیوم‌ها و اسپورهای قارچ بر روی برگ‌ها، گل‌ها و میوه‌ها همانند دایره‌هایی از آرد، وجود خود را به شما نشان می‌دهد. با گسترش بیماری و رسیدن آن به نقطه بحرانی، این لکه‌های پودری سفید مناطق بیشتری از میوه، ساقه یا برگ را درگیر می‌کنند. شکل لکه‌ها نیز در برخی مواقع کشیده و زاویه‌دار خواهند شد.
همچنین برگ‌ها تغییر شکل می‌دهند و پیچ می‌خورند. در ادامه نیز رنگ آن‌ها به زرد تغییر می‌کند و با حالتی شکسته، شروع به ریزش می‌کنند.
عملکرد سفیدک سطحی بر بادمجان
به‌محض اینکه قارچ یکی از بوته‌های بادمجان را آلوده کند، لایه‌ای از این کپک که از هاگ‌های زیادی تشکیل شده است، در بالای برگ‌ها ایجاد می‌شوند. سپس این هاگ‌ها به‌وسیله باد جابه‌جا می‌شوند و به سایر گیاهان بادمجان منتقل می‌شوند.
همچنین چرخه زندگی این نوع قارچ بیماری های بادمجان به این صورت است که اگر در گذشته سفیدک سطحی منطقه کاشت را آلوده کرده باشد، از طریق هاگ‌های مانده در مواد رویشی یا علف‌های هرز موجود، می‌تواند دومرتبه این آلودگی را ایجاد کند. زیرا این قارچ به طور مستقیم به داخل بافت نفوذ خواهد کرد.
سفیدک سطحی با حذف مواد مغذی، کاهش میزان فتوسنتز، افزایش تعریق و مختل کردن روند رشد، می‌تواند میزان قابل‌توجهی از محصولات را از بین ببرد. رشد این قارچ در محیط‌هایی با مشخصات زیر شروع می‌شود و ادامه پیدا می‌کند:
- آب‌وهوای گرم – این عامل بیماری‌زا در مناطق خنک و بارانی رشد خوبی ندارد.
- دمای ۲۶ درجه سانتی‌گراد – در عوض در دمای بالاتر از 32 درجه سانتی‌گراد سرعت رشد و تکثیر آن کاهش می‌یابد.
- رطوبت نسبی ۵۲ تا ۷۵ درصد
- نور کم – به‌طوری‌که تأثیر این قارچ بر روی بادمجان‌هایی که بیشتر در معرض سایه قرار می‌گیرند، بالاتر است.
- نبود آب آزاد
با وجود هرکدام از این شرایط، در صورت ایجاد آلودگی سفیدک سطحی بر روی بادمجان، رشد گیاه کند می‌شود و در ادامه کیفیت، طعم و ظاهر بادمجان، آن چیزی نیست که شما انتظار داشته باشید.
چگونه از ایجاد و گسترش سفیدک سطحی بادمجان جلوگیری می‌شود؟
پیشگیری بهترین راه برای مقابله با بیماری های بادمجان است. به همین منظور برای اینکه بادمجان‌ها به سفیدک سطحی مبتلا نشوند می‌توانید اقدامات زیر را انجام دهید:
- انتخاب نوع مقاوم بذر یا نشا بادمجان به دما
- به کار بردن فـسفیت پتـاسیم پیش از کاشت
- کاشتن آن‌ها در فاصله مناسب از یکدیگر برای جلوگیری از خفگی رطوبت
- کنترل علف‌های هرز
- انتخاب منطقه آفتابی‌تر برای کاشت
- آبیاری از بالای سر برای کمک به شستن هاگ‌ها از روی برگ‌ها
البته باید توجه داشته باشید که آبیاری از بالا در بیشتر مواقع توصیه نمی‌شود. چراکه مرطوب بودن برگ‌ها خود محیط مطلوبی برای رشد قارچ بیماری های بادمجان را فراهم می‌کند.
راه‌های مبارزه با بیماری سفیدک سطحی بادمجان
غلبه بر آلودگی و کنترل سفیدک سطحی در مرحله اولیه مقرون‌به‌صرفه‌تر است. برای این کار لازم است نظارت بر گیاهان بادمجان کاشته شده و جستجو برای سفیدک سطحی، هر هفته مانند یک عادت انجام شود.
در کنار کنترل شرایط محیطی که در بالا توضیح داده شد، در صورت آلوده‌شدن محصولات بادمجان به این قارچ می‌توانید با استفاده از سموم، از انتشار و گسترش آن و درنتیجه تخریب محصولات بیشتر مزرعه خود جلوگیری کنید.
ترکیباتی که شامل گوگرد، سولفات مس، بی‌کربنات، روغن‌های معدنی، روغن چریش و مواد مبتنی بر صابون هستند، از بهترین مواردی هستند که در نقش قارچ‌کش برای بیماری های بادمجان عمل می‌کنند. برای بهره‌مندی حداکثری، زمانی که برای اولین‌بار نشانههای بیماری را مشاهده کردید یا قبل از سرایت قارچ، می‌توانید از این ترکیبات هر دو هفته یکبار استفاده کنید.
اگر قصد استفاده از قارچ‌کش‌ها را ندارید، می‌توانید شیر را با نسبت 1 به 10 با آب رقیق کنید. پس از مشاهده اولین علائم آلودگی یا به‌عنوان یک عمل پیشگیری روی گیاهان اسپری کنید. همچنین استفاده از جوش شیرین نیز در مبارزه با این نوع بیماری های بادمجان تأثیر بسزایی داشته است. با مخلوط یک قاشق چای‌خوری جوش شیرین و 1 لیتر آب و اسپری به گیاه، قارچ‌ها تا حد زیادی بی‌تأثیر خواهند شد.
پوسیدگی گلگاه بادمجان
این عارضه از انواع بیماری های بادمجان در دسته اختلالات فیزیولوژیکی بادمجان است. خشکی، نبود کلسیم به‌اندازه کافی، استفاده بیش از اندازه از کود نیتروژن‌دار و تغییر در رطوبت خاک، باعث ایجاد این عارضه بر روی میوه و برگ‌ها می‌شود.
علائم پوسیدگی گلگاه بادمجان
وجود مناطق آبسوخته بر روی قسمت انتهایی میوه، پیچ‌خوردن برگ‌ها به حالت فنجانی روبه‌پایین، سوختگی در برگ‌های جوان‌تر و همچنین ایجاد لکه‌هایی قهوه‌ای و بزرگ و همچنین ظاهری چرمی مانند آن‌ها بر روی میوه بادمجان، ازجمله نشانههای تشخیص این بیماری است.
روش‌های کنترل پوسیدگی گلگاه بادمجان
ازآنجایی‌که آسیب این بیماری به میوه بادمجان؛ یعنی محصول نهایی و مهم برای شما می‌رسد؛ بهتر است اقدامات زیر را قبل از کاشت انجام دهید.
- اندازه‌گیری میزان کلسیم و اسیدی بودن خاک
- تأمین کلسیم با استفاده از کودهای کلسیم‌دار
- تنظیم PH خاک به مقدار 5.6
- استفاده از مالچ پلاستیکی
- استفاده‌نکردن از کودهای آمونیومی به میزان زیاد.
پوسیدگی داخلی بادمجان
این اتفاق از متداول‌ترین بیماری های بادمجان است. کاهش شوری خاک و کمبود کلسیم دو عامل مهم در ایجاد این بیماری هستند. اگر سطح خارجی بادمجان از داخل دچار رطوبت شود و رنگ آن سیاه شود، باید به وجود پوسیدگی داخلی شک کنید. این بیماری در مراحل بعدی منجر به ترک خوردن پوست بادمجان و متلاشی شدن آن می‌شود.
روش‌های کنترل پوسیدگی داخلی
این عارضه همانند بیماری پوسیدگی گلگاه، درمانی ندارد؛ زیرا میوه به کلی خراب می‌شود. روش‌های پیشگیری و کنترل در این پوسیدگی داخلی نیز مانند همان عارضه‌ی ایجاد شده در گلگاه بادمجان است.
بیماری پـژمردگـی ورتیـسیلـیومی بادمجان
از مهم‌ترین بیماری های بادمجان که توسط قارچ ایجاد می‌شود، پژمردگی ورتیسیلیومی است. بادمجان تنها میزبان این قارچ‌ها نیست؛ اما در برابر تمام صیفی‌جات و میوه‌های دیگر، شرایط رشد و انتشار این بیماری در بادمجان بسیار مساعد است.
| عامل ایجادکننده بیماری ورتیـسیلـیومی بادمجان | · Verticillium albo-atrum
· Verticillium dahlia |
|
تأثیر این بیماری بر روی گیاه بادمجان |
این قارچ بیماری های بادمجان چندین سال در خاک زنده هستند. با فراهم‌شدن شرایط رشد، از طریق خاک به گیاه منتقل می‌شود. با مسدودکردن سیستم عروقی، سلامت گیاه را از بین می‌برد. |
|
علائم اولیه این بیماری |
· بیماری ابتدا از برگ‌های پائینی با پژمردگی و زردشدن شروع می‌شود.
· ضایعاتی به شکل V در نوک برگ‌های بالغ ایجاد می‌شود. · حاشیه برگ‌ها پیچ می‌خورند. |
|
علائم در صورت گسترش آن |
· پیچ‌خوردن تمام سطح برگ
· برگ‌ها شدیداً زردرنگ می‌شوند. · مرگ قسمت‌های زرد برگ‌ها و ریزش آن‌ها · قهوه‌ای شدن ساقه‌های چوبی، طوقه و ریشه · گیاه نمی‌تواند رشد کند و کوتوله و کوچک باقی می‌مانند. · سالم نبودن و کوچک ماندن میوه بادمجان · وجود نوارهای سیاهی در داخل میوه (بافت آوندی گیاه فاسد شده است)
|
| خسارت بیماری پـژمردگـی ورتیـسیلـیومی بادمجان | ازآنجایی‌که تأثیر این بیماری بیشتر در مرحله میوه دهی قابل‌مشاهده خواهد بود، روند رشد مختل می‌شود و شاهد افت محصول خواهید بود. |
|
شرایط گسترش پـژمردگـی ورتیـسیلـیومی بادمجان |
· آب‌وهوای مرطوب
· محدوده دمایی 21 تا 25 درجه سانتی‌گراد · به‌کاربردن میزان زیادی کـودهای نیتـروژن · کمـبود پتاسیم |
|
شیوه مدیریت و کنترل بیماری |
· هرکدام از عوامل این نوع از بیماری های بادمجان در دو آب‌وهوای گرم و معتدل و همچنین سردتر امکان رشد و انتشار را پیدا می‌کنند. درنتیجه برقراری دمایی متعادل عامل مهمی در پیشگیری از این بیماری است.
· خیساندن بذرها قبل از کاشت به مدت نیم ساعت. · تناوب کشت · استفاده از نشا بادمجان؛ زیرا آن‌ها جز ارقام مقاوم محسوب می‌شوند. · آفتاب‌دهی خاک برای ضدعفونی‌کردن آن · استفاده از قارچ‌کش‌های بنومیل و کاپتان برای کنترل بیماری |
پـژمردگـی فـوزاریـومـی در بادمجان
این بیماری یک پاتوژن خاکی است که از طریق قارچی به نام Fusarium oxysporum f.sp.melongenae به گیاه بادمجان حمله می‌کند. این قارچ توانایی زنده ماندن در خاک را برای چندین سال دارد. از طریق آبیاری، جابه‌جایی آلات کشاورزی و دیگر حشرات نیز خود را به نقاط دیگر گیاه می‌رساند و آن را آلوده می‌کند.
تأثیر بیماری فوزاریومی بر بادمجان
قارچ این نوع از بیماری های بادمجان از طریق ریشه وارد گیاه می‌شود. سپس باعث ایجاد تداخل میان عروقی می‌شود که وظیفه رساندن آب به گیاه را دارند. با گسترش آلودگی به سمت ساقه‌ها و برگ‌ها، جریان آب نیز محدود می‌شود. درنتیجه برگ و ساقه پژمرده و زرد می‌شوند. با انتشاریافتن این بیماری، قبل از اینکه گیاه بتواند دوره رشد خود را کامل کند، ممکن است به طور کامل از بین برود.
علائم نشان‌دهنده پژمردگی فوزاریومی در بادمجان
در اواخر فصل رشد، علائم بیماری های بادمجان از دسته فوزاریومی بر روی گیاه ظاهر می‌شوند. این قارچ اغلب برگ‌های پایین‌تر و بالغ‌تر را مورد حمله قرار می‌دهد. این در حالی است که با ادامه بیماری برگ‌های جوان نیز تحت‌تأثیر آن قرار خواهند گرفت. نشانههای این بیماری عبارت‌اند از:
- روشن‌شدن رگبرگ‌های فرعی و سبز ماندن رگبرگ‌های اصلی
- زردشدن برگ‌های یک طرف گیاه
- در ادامه برگ‌های یک شاخه پژمرده می‌شوند و حالت افتادگی پیدا می‌کنند؛ اما همچنان اتصال خود را به ساقه حفظ می‌کنند.
- با بریدن ساقه گیاه، رگه‌های تیره‌ای در میان آن‌ها دیده می‌شود.
- در مراحل فراگیری بیماری نیز شانکرهای قهوه‌ای و فرورفته‌ای در پایه گیاه بادمجان مشاهده خواهید کرد.
در صورت پیشروی زیاد بیماری های بادمجان این گروه، نه‌تنها علائم بیماری در یک طرف گیاه؛ بلکه در تمام برگ‌ها، ساقه و پایه گیاه دیده خواهد شد که در پایان منجر به ازبین‌رفتن کل گیاه خواهد شد.
چه عواملی بیماری فوزاریومی را در بادمجان تشدید می‌کنند؟
مانند سایر قارچ‌های ایجادکننده بیماری های بادمجان، دمایی به میزان حدود 28 درجه سانتی‌گراد و همچنین رطوبت نسبی بالا بهترین محیط را برای رشد این قارچ فراهم می‌کند. درنتیجه اگر هوای گلخانه یا شرایط آب‌وهوایی مزرعه بادمجان شما گرم است، پژمردگی فوزاریومی می‌تواند در انتظار محصولاتتان باشد.
همچنین زمانی که دمای خاک تا 80 درجه فارنهایت بالا رود، این قارچ در مخرب‌ترین زمان دوره زندگی خود قرار می‌گیرد. درنتیجه با سرعت بسیار بالایی تمام محصولات بادمجان شما می‌تواند در عرض چند روز تا چند هفته به طور کامل از بین بروند.
اقداماتی جهت پیشگیری و کنترل بیماری پژمردگی فوزاریومی بادمجان
با انجام اقداماتی در حوزه محیط کاشت قبل از ایجاد بیماری های بادمجان و همچنین اصلاح شرایط محیطی پس از مشاهده اولین نشانههای بیماری های بادمجان، می‌توانید تا حد زیادی خسارت را کاهش دهید. شما می‌توانید در برنامه کاشت بادمجان، موارد زیر را در نظر بگیرید:
- انتخاب نوع بذر یا نشا بادمجانی که به دمای بالا و هوای گرم، نسبت به سایر انواع دیگر مقاوم باشد.
- با استفاده از سموم کـاربنـدازیم و مـتالاکسـیل می‌توانید بذرها را قبل از کاشتن ضدعفونی کنید.
- شخم‌زدن عمیق خاک قبل از کاشت نشا و بذر به‌منظور جریان‌یافتن هوا به تمام قسمت‌های خاک
- استفاده از کودهای نیتروژن‌دار را به حداقل برسانید؛ زیرا این بیماری نسبت به این ماده حساس است. بهتر است به‌جای آن از کودهای دامی پوسیده استفاده کنید.
- پرهیز از آبیاری بیش از حد و از بالا به گیاه
- استفاده از تریکودرما(قـارچ هایی با خاصیت آنتـاگونیـست که به کنترل شیوع بیماری کمک می‌کنند.)
- کنترل رطوبت گلخانه و استفاده از خاکی با زهکشی مناسب
- ازبین‌بردن مداوم علف‌های هرز. در صورت وجود قارچ این بیماری های بادمجان در خاک، این علف‌ها میزبان خوبی برای رشد آن‌ها خواهند بود.
- اگر در مشاهدات دوره‌ای خود، متوجه علائم اولیه بیماری شدید، می‌توانید از ترکیب باویستین 0/1 درصد و بن لات 0/2 درصد در حالت محلول برای بوته‌های خود استفاده کنید.
افزون بر این موارد، اگر بیماری به نسبت پیشرفت کرده باشد؛ اما هنوز ضررهای ناشی از آن ایجاد نشده باشد، پیشنهاد می‌شود که به طور کامل بوته آلوده را از خاک بیرون بکشید. همچنین می‌توانید برای اطمینان بیشتر مقداری از خاک اطراف گیاه آلوده را نیز از محل کاشت حذف کنید.
سپس خاک را به مدت چند روز آفتاب‌دهی کنید تا به نحوی ضدعفونی شود. در آخر با اضافه‌کردن سموم پیشگیری که در بالا معرفی شد، می‌توانید دوباره نشاهای بادمجان را در آن محل بکارید.
بیماری بوته میری بادمجان
عامل ایجادکننده بیماری های بادمجان که تا این لحظه بررسی شدند، همگی ناشی از انواع مختلفی از قارچ‌ها بودند. بوته میری یکی از انواع بیماری های بادمجان است که به دلیل نوع خسارت قارچ‌های متفاوت که عمدتاً در مراحل اولیه رشد اتفاق می‌افتد، می‌تواند به‌عنوان مرگ گیاهچه نیز شناخته شود.
| عامل ایجاد بیماری بوته میری | قارچ‌های متعدد و رایجی همچون: فوزاریوم، رایزوکتونیا، پیتیوم و آکرومونیوم |
|
تأثیر بیماری بوته میری بر گیاه بادمجان |
ممکن است بیماری بوته میری را در 2 زمان مشاهده کنید:
· مرگ گیاهچه می‌تواند زمانی که بذرهای کاشته شده هنوز جوانه نزده‌اند، رخ دهد. در این حالت بذرها در خاک می‌پوسند. · در حالت بعدی پس از سبزشدن، مرگ گیاهچه اتفاق می‌افتد. به این صورت که پوسیدگی از طوقه نشا شروع می‌شود و در ادامه با نرم‌شدن آن، خمیده می‌شود و می‌میرد.
|
|
علائم بیماری بوته میری ناشی از عامل قارچ فوزاریوم |
· بوته میری پیش‌وپس از سبزشدن
· زرد و پژمرده شدن برگ‌ها · قهوه‌ای شدن طوقه · شانکرهای فرورفته بر روی طوقه بادمجان · تغییر رنگ ریشه به قهوه‌ای |
|
علائم بیماری ناشی از قارچ رایزوکتونیا |
· جلوگیری از جوانه‌زدن بذرها
· این بیماری در گیاهچه‌های جوان باعث می‌شود که قبل از جوانه‌زدن بگندند. درنتیجه می‌میرند. · در گیاهچه‌های بالغ، هیپوکوتیل (ریشه اولیه ایجاد شده که وظیفه جذب مواد مغذی خاک و آب را برای ادامه رشد برعهده دارد) به‌صورت فرورفته پوسیده می‌شود و رنگ آن تغییر می‌کند. |
|
علائم شایع‌ترین نوع قارچ این بیماری – پیتیوم |
· ایجاد لکه‌های آبسوخته در هیپوکوتیل و سطح خاک
· گندیده شدن گیاهچه · مرگ گیاهچه پیش از جوانه‌زدن |
|
علائم بیماری ناشی از قارچ آکرومونیوم |
رنگ هیپوکوتیل به زرد تیره یا قهوه‌ای تغییر رنگ می‌دهد. در ادامه پس از 2 تا 3 روز با رشد قارچ نهال خشک می‌شود و می‌میرد. گیاهچه‌هایی که تغییر رنگ نداده‌اند نیز به دلیل ناتوانی در ادامه رشد، کوچک می‌مانند. این علائم نهایتاً تا 10 روز پس از سبزشدن جوانه‌ها خود را نشان می‌دهند. |
|
شرایط مساعد برای رشد قارچ‌های این نوع بیماری های بادمجان |
· محیط سرد و مرطوب
· استفاده از آب سرد برای آبیاری در هوای گرم · آسیب‌دیدن ریشه‌ها توسط حشرات یا ابزارآلات کشاورزی. بدین ترتیب قارچ‌ها از منطقه آسیب‌دیده ریشه وارد آوند گیاه بادمجان می‌شوند و در مراحل اولیه رشد، گیاه را آلوده و بیمار می‌کنند.
|
|
روش‌های کنترل و مبارزه با بیماری بوته میری بادمجان |
· استفاده از متیل بروماید به‌عنوان ماده ضدعفونی‌کننده خاک
· کنترل میزان رطوبت · ضدعفونی‌کردن بذرها قبل از کاشت و استفاده از انواع مقاوم‌به‌گرما و رطوبت · جلوگیری از آبیاری بلندمدت · زهکشی خاک به‌منظور جلوگیری از فشردگی آن و ایجاد تهویه مطلوب در خاک · در صورت آلوده‌شدن هر گیاهچه، بهتر است همه آن را با خاک‌های اطراف از محل کاشت دور کنید.
|
بیماری موزایـیک بادمـجان
ویروس موزاییک یکی از رایج‌ترین انواع ویروس‌هایی است که باعث ایجاد بیماری های بادمجان می‌شود. این ویروس‌ها به دلیل داشتن انواع مختلف، با نام‌ها و علائم متفاوتی ظاهر می‌شوند. به‌عنوان‌مثال: ویروس EYMV ویروس موزاییک زرد بادمجان وEMDV ویروس کوتوله خال بادمجان در میان این محصول رایج است.
ویروس این نوع از بیماری های بادمجان به‌وسیله علف‌های هرز، بذرهای آلوده، سفید بالک‌ها و حشرات ناقل مانند شته پخش می‌شوند. در صورت آلوده‌شدن گیاه بادمجان به این ویروس، امکان انتشار به گیاهان دیگر نیز وجود دارد. اگر شناسایی و درمان به‌موقع انجام نشود، عملکرد و کیفیت محصول بادمجان مزرعه شما به میزان قابل‌توجهی کاهش می‌یابد.
تشخیص ویروس موزاییک بر بادمجان
تشخیص این نوع ویروس بیماری های بادمجان می‌تواند در ابتدا کمی دشوار باشد. به‌این‌علت که علائم آن، همانند نشانههای کمبود مواد مغذی در گیاهان خود را نشان می‌دهند. همچنین گیاه در هر سنی می‌تواند به‌گونه‌ای متفاوت این آلودگی را بروز دهد.
بااین‌حال با مشاهده علائم زیر و گسترش آن به‌مرورزمان باید به وجود این ویروس و ابتلای محصولات بادمجان خود شک کنید.
- وجود لکه‌ها و راه‌راه‌ها، خال‌ها و رگه‌هایی به رنگ زرد یا سفید بر روی برگ‌ها (به دلیل ایجاد همین شکل‌ها است که به این نوع از بیماری های بادمجان، موزاییک گفته می‌شود)
- برگ‌ها موج‌دار و چروکیده و حاشیه آن‌ها به‌طرف بالا لوله می‌شوند.
- زردشدن میان رگبرگ‌ها
- کاهش رشد، کوتولگی بوته و عملکرد ضعیف در میوه دهی
- در شروع بیماری، برگ‌های جدید به حالت فنجانی به سمت پایین قرار می‌گیرند. همچنین شکل و اندازه آن‌ها نامناسب و ریز است.
- لکه‌های برجسته سفید یا تیره رنگی مانند تاول که دارای آب هستند بر روی میوه بادمجان ایجاد می‌شود.
- ساقه به‌سرعت خشک می‌شود.
- گل‌های گیاهچه‌های جـوان می‌ریزند و مـیوه‌های تولیدشده، نتیجه موردنظر شما را نخواهند داشت. در عمل می‌توان گفت که بوته‌های جوان در صورت ابتلا به این ویروس، محصولی به شما نمی‌دهند.
اقداماتی جهت از بین بردن بیماری موزاییک بادمجان
متأسفانه، به دلیل منشأ این گروه از بیماری های بادمجان، هیچ نوعی از قارچ‌کش‌ها این بیماری ویروسی را درمان نمی‌کنند. درنتیجه در صورت انتشار بیماری، باید قید بادمجان‌های بیمار خود را بزنید. تنها کاری که می‌توانید انجام دهید، اجرای اقدامات مدیریتی بیماری های بادمجان در جهت پیشگیری از ابتلا محصولات به این ویروس است.
بهترین روش‌های کنترل بیماری موزاییک بادمجان
با رصد گیاهان بادمجان به‌صورت مداوم و اجرای موارد زیر می‌توانید از ایجاد و انتشار بیماری های بادمجان از نوع موزاییک جلوگیری کنید.
ازآنجایی‌که علف‌های هرز مانند یک میزبان برای این ویروس و منبع غذایی برای شته‌ها هستند؛ می‌توانند عامل انتقال این بیماری به باغ شما شوند. درنتیجه با استفاده از علف‌کش‌هایی که کمترین میزان سمی بودن را دارند، می‌توانید علف‌های هرز را کنترل کنید.
فعالیت‌های شما در مزرعه یا گلخانه و تجهیزات کشاورزی که از آن استفاده می‌کنید نیز یک عامل مهم در انتقال این ویروس از بیماری های بادمجان است. شستن دست‌ها و ضدعفونی‌کردن ابزارآلات باغبانی و سایر وسایل می‌تواند از انتشار بیماری موزاییک جلوگیری کند.
اقدامی که در جهت کنترل حشرات ناقل می‌توانید انجام دهید آن است که گیاه‌های بادمجان خود را با پوشش‌های ردیفی شناور یا مالچ فویل آلومینیومی بپوشانید.
افزایش مقاومت گیاهان با استفاده از کود برگی TANO-601، پرهیز از استفاده زیاد از کودهای نیتروژنی، استفاده از بذرها و نشاهای مقاوم، استفاده‌نکردن از کمپوست، برقراری رطوبت متعادل در گلخانه، جلوگیری از خشک‌شدن آب‌وهوا و خاک، خیساندن بذرها در محلول سفیدکننده 10% و استعمال‌نکردن موادی که تنباکو دارند از دیگر مواردی است که به‌عنوان راه‌های پیشگیرانه‌ای می‌توانید در برابر ویروس موزاییک بادمجان به کار بگیرید.
پژمردگـی اسـکلروتینیایـی بادمـجان
یکی از بیماری های بادمجان قارچی رایج در دنیای کاشت این محصول، بیماری اسـکلروتینیایـی است. این بیماری گاهی با نام‌های کپک سـفید یا پوسـیدگی نرم آبـکی و پنبه‌ای نیز شناخته می‌شوند. نام علمی این بیماری از نوع قارچ ایجادکننده آن؛ یعنی Sclerotinia sclerotiorum گرفته شده است.
نشانههای بیماری پژمردگـی اسـکلروتینیایـی بادمـجان
ساقه‌های اصلی و شاخه‌های فرعی اولین نقاطی هستند که برای بررسی وجود این بیماری های بادمجان باید به آن نگاه کنید. درصورتی‌که آلودگی شروع شده باشد در نزدیکی سطح خاک منـاطـق آب سوخته‌ای با رنـگ قهـوه‌ای ایجاد می‌شود.
اگر گیاه خود را در آب‌وهوای گرم و خشک کاشته باشید، شانکرهای خشک بدون هیچ پوسیدگی نرم و آبکی، کم‌کم بزرگ می‌شوند تا در نهایت گیاه را تماماً از بین می‌برند.
در غیر این صورت توده‌های مـیسیلیوم سـفیدی بر روی ساقه‌ها ایجاد می‌شوند که در ادامه پوسیدگی به حالت نرم و انعطاف‌پذیری دیده می‌شود. با گسترش عوامل بیماری های بادمجان از نوع اسـکلروتینیایـی، نشانه‌هایی از بوته میری و یا پژمردگی بر روی آن‌ها مشاهده می‌شود.
همچنین زمانی که قارچ این دسته از بیماری های بادمجان به طور کامل شرایط رشد خود را پیدا کرده باشد، میوه از جایی که به ساقه متصل شده، می‌پوسد و مانند کپک‌زدن حالتی نرم و آبکی پیدا می‌کند.
درون میوه نیز از تأثیرات قارچ این بیماری های بادمجان در امان نخواهد ماند. به این صورت که اسکلروت‌های قـارچ به درون ساقه نفوذ می‌کنند و سوراخ‌هـایی سیاه درون میوه ایجاد می‌کنند. در این صورت نشانه‌هایی از رشد، دیگر در این محصول نمی‌توانید مشاهده کنید. هرچند که با ایجاد کپک، رشد میوه نیز بی‌معنی خواهد بود.
عوامل مطلوب در رشد کپک سفید بادمجان
بذرهای مخلوط، نشاهای آلوده، کودهای دامی آلوده و بقایای گیاهی از عواملی هستند که ایجاد این بیماری های بادمجان را میسر می‌کنند. البته که مهم‌ترین عامل انتشار پژمردگـی اسـکلروتینیایـی بادمجان، باد است. قارچ این نوع بیماری همانند بیماری های بادمجان رایج دیگر، چندین سال در خاک زندگی می‌کنند.
رطوبت زیاد، وجود باران‌های مداوم در زمین‌های باز، آبیاری بارانی، وجود مه و دمای بهینه 5.15 تا 21 درجه سانتی‌گراد، شرایط را برای رشد قارچ در خاک و انتقال آن به ساقه گیاه و آلوده‌کردن آن به‌راحتی امکان‌پذیر خواهد کرد.
دوره زندگی بیماری اسـکلروتینیایـی بادمـجان
چرخه ایجاد بیماری کپک سفید در بادمجان به این صورت است که اگر آسکوسپورها بر روی گیاه بادمجان که در برابر این بیماری بسیار حساس است، قرار گیرند؛ طی دو روز قارچ شروع به رشد می‌کند. در 4 روز بعدی نیز اولین نشانههای بیماری بر روی گیاه بادمجان قابل‌مشاهده خواهد بود.
شیوه‌های کنترل ایجاد پژمردگی اسـکلروتینیایـی بادمـجان
ازآنجایی‌که گسترش این بیماری های بادمجان در بافت میوه تأثیر می‌گذارد و آن را عملاً به محصولی بلااستفاده تبدیل می‌کند؛ بهتر است راه‌هایی را برای پیشگیری از ایجاد این نوع از پژمردگی در مزرعه خود به کار ببرید. به‌علاوه در مراحل اولیه ظهور بیماری، هنوز فرصت مبارزه با این قارچ وجود دارد.
راه‌های بیولوژیکی کنترل ایجاد بیماری اسـکلروتینیایـی بادمجان
اگر محصولات خود را در گلخانه کاشته‌اید، عمده اقدامات در راستای مدیریت فضای گلخانه خواهد بود. خوشبختانه گلخانه محیطی است که کنترل در آن برای شما امکان‌پذیر است. اقداماتی نظیر:
- کاشت بافاصله متناسب در جهت باد به‌منظور نفوذ نور به گیاه و خاک در صورت وجود رطوبت
- با پوشاندن خاک با یک‌لایه پلی‌اتیلن به ضخامت 35 تا 50 میکرومتر به مدت یک ماه در یک دوره آفتابی می‌توانید خاک را ضدعفونی کنید تا کپک سفید در لایه‌های بالایی نیز از بین بروند.
- اطمینان از ساکن نشدن آب در خاک – برای این کار زهکشی مناسب خاک و آبیاری قطره‌ای را می‌توانید در نظر بگیرید.
- استفاده متناسب از کود نیتروژن‌دار
- 23 تا 45 روز زمین را غرقابی کنید.
- علف‌های هرز نقش میزبان را برای رشد و ترویج این قارچ دارند؛ بنابراین ضروری است که آن‌ها را با میزان کمی علف‌کش سمی از بین ببرید.
روش‌های مبارزه شیمیایی با بیماری کپک سفید
هنگامی که نتوانستید شرایط محیطی برای رشد کپک سفید را کنترل کنید، ضروری است برای جلوگیری از گسترش خسارت، استفاده از قارچ‌کش‌ها را در نظر بگیرید. ترکیبات پیریمتانیل، کینتوزن، سیپرودینیل + فلودیوکسونیل، بنومیل، تیرام، ایپرودیون، پروسیمیدون، وینکلوزولین و کاربندازیم را می‌توانید باتوجه‌به نوع محصول و محیط رشد به کار ببرید.
در صورت رشد بیماری در یک بوته باید دراسرع‌وقت بقایای گیاه بیمار را در هر مرحله‌ای که هست از خاک بیرون بکشید. افزون بر آن می‌توانید یک مالچ پلاستیکی قرار دهید تا به‌عنوان مانعی میان خاک و بخش‌های مختلف گیاه عمل کند. در این حال آسکوسپورهای آزاد شده به دام می‌افتند و از انتشار آن‌ها از خاک به درون گیاه جلوگیری می‌شود.
عارضه ریز برگی در بادمجان
از دیگر عارضه‌هایی که در لیست بیماری های بادمجان می‌توان به آن اشاره کرد، بیماری ریز برگی است. پس از 10 تا 40 روز از شروع اولین آلودگی، این بیماری گسترش می‌یابد و به گیاهان دیگر نیز سرایت می‌کند. درنتیجه بهتر است در صورت مشاهده علائم و اطمینان از وجود آن، تمام بوته آلوده شده را از زمین حذف کنید.
| عامل ایجادکننده این بیماری های بادمجان | نوعی باکتری و انگل اجباری به نام فایـتوپلاسـما |
| نحوه انتشار بیماری ریز برگی در گیاهان بادمجان | حشرات ناقل این بیماری به نام زنجـرک‌های بوتـه‌ای Hishimonus phycitis عامل ایجادکننده بیماری را به گیاهان سالم دیگر منتقل می‌کند. |
|
علائم بیماری ریز برگی |
· زردشدن و پیچ‌خوردن برگ‌ها
· تولید میزان زیادی برگ‌هایی باریک و ریز · کوچک‌شدن دمبرگ‌ها · نارس بودن میوه‌ها و جوانه‌ها · کوتاه‌شدن ریشه‌های گیاهان مبتلا به این بیماری · ایجاد شاخه‌های ریز زیاد در محل رشد جوانه‌ها و ریشه‌ها · در مراحل پایانی بیماری نیز ریشه‌ها خشک می‌شوند و از بین می‌روند. |
|
روش‌های مبارزه و کنترل گسترش ریز برگی در بادمجان |
· استفاده از آنتی‌بیوتیک تتراسایکلین در گیاهان آلوده
· کنترل حشرات ناقل · ازبین‌بردن علف‌های هرز · تقویت گیاه |
| خسارات ناشی از ایجاد این بیماری های بادمجان | گیاهان آلوده توانایی تولید هیچ گل و میوه‌ای ندارند. |
پژمردگی باکتریایی بادمجان
یکی از مخرب‌ترین بیماری های بادمجان که از گونه‌ای باکتری به نام Ralstonia solanacearum نشئت می‌گیرد، پژمردگی باکتریایی با نام علمی Pseudomonas solanacearum است. احتمالاً این بیماری به دلیل خسارات زیادی که ایجاد می‌کند، یکی از دغدغه‌های شما در میان بیماری های بادمجان رایج در مزرعه باشد.
چگونگی ایجاد بیماری پژمردگی باکتریایی در بادمجان
انتقال این گونه از بیماری های بادمجان توسط موارد متعددی ازجمله خاک، آب، نشاهای خریداری شده، مواد گیاهی، ابزارآلات کشاورزی و انسان انجام می‌شود. عامل این عارضه به‌عنوان یک پاتوژن منتقل شونده از طریق خاک و آسیب‌دیدگی‌های ریشه‌ها به گیاه نفوذ می‌کند. در ادامه با توسعه در ریشه به سیستم عروقی گیاه می‌رسد و تأثیرات خود را بر روی برگ و آوند‌های گیاه می‌گذارد.
این بیماری بیشتر در محیط‌های گلخانه و مناطقی که آب‌وهوای گرم و مرطوب دارند، ایجاد می‌شود. همچنین به دلیل زنده‌بودن این باکتری‌ها در خاک و آب به مدت طولانی، پایش مداوم محصولات کاری ضروری برای محصولات کاشته شده شما است.
نشانههای بیماری پژمردگی باکتریایی بادمجان
با شروع بیماری، تعداد کمی از برگ‌ها پژمرده می‌شوند. رفته‌رفته با گسترش آن، این تعداد بیشتر می‌شود. در نهایت نیز کل گیاه باوجود ساقه سالم، می‌افتد.
همچنین لکه‌های قهوه‌ای نیز بر روی قسمت پایینی ساقه ایجاد می‌شود. درون این ساقه‌ها نیز مایع چسبناکی به نام اووز باکتری ایجاد می‌شود. برای اینکه بهتر متوجه شوید که این مایع چگونه است، می‌توانید انتهای ساقه را برش دهید و آن را درون آب قرار دهید. در این حالت مایعی شیری رنگ خارج می‌شود.
درمان بیماری پژمردگی باکتریایی بادمجان
همان‌طور که در ابتدای توضیحات این بیماری های بادمجان گفته شد، راه درمانی برای دوباره سالم کردن بوته‌های آلوده وجود ندارد. در صورت ابتلا مزرعه شما به آن، باید تمام محصولات آلوده را از زمین خارج کنید و از بین ببرید.
روش‌های کنترل و پیشگیری از پژمردگی باکتریایی بادمجان
می‌توانید با استفاده از برقراری شرایط محیطی زیر و استفاده از برخی مواد، محصولات خود را از ابتلا به این بیماری مصون نگه دارید.
- تناوب کشت با گیاهان غیر میزبان
- ضدعفونی‌کردن بذرها با استروپتوسایکلین به میزان 1 گرم در 40 لیتر به مدت 30 دقیقه قبل از کاشت
- پیوند بوته‌های بادمجان بر روی ریشه‌های مقاوم
- بر روی پشته‌ها کشت انجام شود.
- اطمینان از زهکشی مناسب خاک به‌منظور کاهش میزان بیماری
- ایجاد خاکی با میزان PH بین 5.5 و 7
بلایت یا سوختگی فوموپسیس در بادمجان
یکی از بیماری های بادمجان قارچی که به‌وسیله قارچ Phomopsis vexans ایجاد می‌شود. این بیماری تمام نقاط گیاه همانند: میوه، ساقه و برگ‌ها را درگیر می‌کند. در صورت شناسایی‌نکردن آن در زمان مناسب، میوه پوسیده می‌شود. در انتها به دلیل آنکه خورده نمی‌شود، نمی‌توانید آن را در بازار بفروشید. درنتیجه میزان خسارت آن به درصد توسعه بیماری بستگی دارد.
نشانههای بیماری بلایت فوموپسیس بادمجان
علائم این بیماری های بادمجان در گیاهان جوان و بالغ متفاوت ظاهر می‌شود. در گیاهان بالغ، ابتدا برگ‌های پایینی و ساقه با ایجاد لکه‌های گرد نامنظم قهـوه‌ای یا خاکستری، درگیر می‌شوند. در گیاهان جوان‌تر نیز روی ساقه در محل سطح خاک، شانکرهایی ایجاد می‌شود که می‌تواند نشا را از بین ببرد.
با گسترش این بیماری های بادمجان، لکه‌ها وسیع‌تر و برگ‌ها کلاً زردرنگ می‌شوند و فرو می‌ریزند. مرکز این لکه‌ها با فرورفتگی که دارند، رنگ روشنی خواهند داشت. همچنین نقاطی ریز و سیاه که همان هاگ این قارچ‌ها هستند، به میزان بالایی بر روی آن‌ها دیده می‌شود. ممکن است در ساقه‌ها و دمبرگ‌ها نیز وجود ماده‌ای چسبناک و آبکی را مشاهده کنید.
سپس اگر قارچ بتواند رشد خود را نهایی سازد، بر روی میوه‌های بادمجان لکه‌هایی بیضی‌شکل با حالتی فرورفته و رنگی قهوه‌ای روشن خواهید دید که در آخرین مرحله محصول بادمجان چروکیده، پوسیده، نرم و اسفنجی می‌شود.
روش‌های مبارزه با سوختگی فوموپسیس بادمجان
قبل از کشت بذرها و همچنین در هنگام مشاهده اولین نشانههای بیماری های بادمجان، خوشبختانه می‌توانید با انجام اقدامات زیر از وقوع خسارت‌های جبران‌ناپذیر جلوگیری کنید.
- میزبان‌های دیگر این قارچ همانند علف‌های هرز را حذف کنید.
- ضدعفونی‌کردن خاک قبل از کشت با استفاده از قارچ‌کش‌های دارای مس
- استفاده از مالچ برای جلوگیری از انتقال بیماری
- در کنار استفاده از نوع مقاوم، ضدعفونی بذرها در آب گرم با دمای 50 درجه سانتی‌گراد به مدت نیم ساعت در مرکوریک کلرید 0/1 درصد
- یک ماه پس از کاشت بذر یا نشاها می‌توانید از ماده کربوندازین 1% استفاده کنید. همچنین به‌منظور جلوگیری هر 10 روز یکبار باید از این سم استفاده کنید.
مبارزه شیمیایی با بلایت فوموپسیس بادمجان
اگر متوجه نشانههای بیماری در روزهای اول شدید، باید از قارچکشهایی که متشکل از مواد مانکوزب، پیراکلوستروبین، آزوکسی استروبین، دیفنوکونازول، تبوکونازول و کاربندازیم هستند، در دوره‌های متناوب استفاده کنید. همچنین در صورت در اختیار نداشتن آن‌ها، می‌توانید از موادی دیگر مانند سم‌های مانب، زینب و قارچ‌کش‌های جیوه نیز استفاده کنید.
بیماری لکـه برگی چـشم قورباغـه‌ای بادمجان
بیماری های بادمجان از این دسته به دلیل نشانههای فیزیکی که بر روی میوه یا برگ گیاه بادمجان از خود برجای می‌گذارد، به این اسم شناخته می‌شوند. این بیماری با اصطلاح انگلیسی Frogeye نیز شناخته می‌شود.
| عامل ایجادکننده بیماری لکـه برگی چـشم قورباغـه‌ای بادمجان | انواع قارچ‌های Cercospora capsici و melongenae |
|
علائم ظاهری این بیماری |
· ضایعات کلروتیک دایره‌ای و مستطیلی شکل و آبکی بر روی برگ، دمبرگ و ساقه
· در صورت ادامه بیماری، رنگ داخلی لکه‌ها قهوه‌ای کم‌رنگ تا سفید و حاشیه‌ها نیز قرمز یا بنفش می‌شود. · ضایعات قدیمی‌تر ممکن است دارای حلقه‌های متحدالمرکز از نواحی آغشته به آب و حلقه‌های تیره باشند. · در صورت خشک‌شدن لکه‌های ایجاد شده، در میان آن‌ها ترک ایجاد می‌شود. · در نقطه اوج بیماری، برگ‌ها به‌وفور می‌ریزند و اندازه میوه کوچک می‌شود.
|
|
شرایط گسترش بیماری |
· وجود آب‌وهوای گرم و مرطوب
· جابه‌جایی اسپورها به‌وسیله باد، آبیاری و بارش‌های بارانی · پخش قارچ از طریق انسان یا وسایل کشاورزی |
|
روش‌های مبارزه و کنترل لکـه برگی چـشم قورباغـه‌ای بادمجان |
· اطمینان از سلامت نشاها
· ازبین‌بردن علف‌های هرز و کنترل رشد آن‌ها · کنترل میزان رطوبت · داشتن برنامه غذایی بهینه برای گیاهان · استفاده از سبزیجات دیگر در میان ردیف‌های بادمجان برای جلوگیری از انتقال بیماری · زیرورو کردن بقایای گیاهان و حذف‌کردن برگ‌های آلوده با سوزاندن آن‌ها |
پوسیدگی اسکلروتیومی در بادمجان
ساترن بلایت یکی از رایج‌ترین بیماری های بادمجان است که با نام پوسیدگی اسکلروتیومی نیز شناخته می‌شود. عامل ایجادکننده این بیماری قارچی به نام Sclerotiumrolfsii است. این قارچ چندین سال در خاک زندگی می‌کند تا شرایط برای رشد و انتشار خود را پیدا کند.
شرایط ایجاد، رشد و انتشار پوسیدگی اسکلروتیومی در بادمجان
قارچ این بیماری های بادمجان در نوع میسیلیوم یا اسکلروت درون گیاهان یا بر روی آن‌ها وجود دارند. هنگامی که رطوبت و دمای بالا برقرار باشد، خاک دارای PH بین 3 و 5 باشد یا بعد از یک دوره خشکسالی آبیاری خاک انجام شود، میسیلیوم‌ها جوانه‌زنی خود را شروع می‌کنند.
نشاهای آلوده، بقایای گیاهان آلوده، آب، عامل انسانی، شرایط خاک و ابزارهای کشاورزی این قارچ را منتشر می‌کند.
تأثیر ساترن بلایت روی گیاه بادمجان
تأثیر این گروه از بیماری های بادمجان بر گیاهان جوان و بالغ به دو صورت خواهد بود. در گیاهان جوان‌تر این قارچ‌ها باعث زرد و پژمرده شدن برگ‌های نشا می‌شود. ازآنجایی‌که نشا در مراحل اولیه رشد خود قرار دارد، حمله این قارچ باعث مرگ نشا می‌شود.
برای گیاهان بالغ‌تر، اولین ناحیه‌ای که آلوده می‌شود، ساقه است. بر روی این ساقه‌ها لکه‌های قهوه‌ای رنگی ایجاد می‌شود. با ادامه انتشار بیماری، میسلیوم‌هایی به رنگ سفید بر روی تمام نقاط ساقه ایجاد می‌شود. سپس درون این میسلیوم‌ها، اسکلروت‌های قهوه‌ای رنگی ایجاد می‌شود. در نهایت به دلیل فراگیری بالای این بیماری، گیاهان می‌میرند.
روش‌های پیشگیری از بـیماری ساترن بلایت بادمجان
در میان بیماری های بادمجان، پیشگیری و کنترل از رشد عامل بیماری‌زا می‌تواند بسیار مقرون‌به‌صرفه‌تر برای شما باشد. به همین منظور می‌توانید اقدامات زیر را در محیط کاشت انجام دهید:
- تناوب کشت زراعی برای چندین سال
- شخم‌زدن خاک‌ها به‌صورت عمیق
- زهکشی مناسب خاک به‌منظور جلوگیری از خفگی آب درون خاک
- استفاده از مواد Trichodermaspp وGliocladium virens به‌عنوان روش‌های کنترل بیولوژیکی
درمان بیماری پوسیدگی اسکلروتیومی در بادمجان
اگر نشانههای این بیماری های بادمجان را در مراحل اولیه مشاهده کنید، به‌کاربردن روش‌های مبارزه شیمیایی؛ یعنی استفاده از قارچ‌کش‌ها بهترین راه برای جلوگیری از انتقال بیماری به سایر گیاهان دیگر می‌شود. باید در نظر داشته باشید، زمانی که میسلیوم را بر روی برگ‌ها پیدا کردید، در کنار استفاده از قارچ‌کش‌ها، باید خاک اطراف این گیاه را به طور کامل از بین ببرید.
پوسیدگی آنتراکنوز میوه بادمجان
همانند قارچ‌های دیگری که عامل ایجادکننده بیماری های بادمجان هستند، بیماری آنتراکنوز میوه نیز در محیط‌های مرطوب، گرم، وجود مه و شبنم و دمای ۲۰ تا 27 درجه سانتی‌گراد، شرایط رشد را پیدا می‌کنند. آبیاری بارشی و بذر آلوده هم از عمده عواملی هستند که به گسترش این بیماری کمک می‌کنند.
علائم بیماری پوسیدگی میوه آنتراکنوز در بادمجان
این نوع از بیماری های بادمجان در ابتدا با ایجاد لکه‌هایی کوچک، دارای اسپور و ظاهری تیره و فرورفته بر روی میوه و برگ گیاه بادمجان که سطحی کرکی دارند، ایجاد می‌شوند. با ادامه بیماری این لکه‌ها بزرگ‌تر شده و ماده‌ای صورتی و چسبناک درون آن‌ها ایجاد می‌شود.
با گسترش بیماری مناطق آسیب‌دیده به‌صورت لکه‌هایی نرم، قرمز و قهوه‌ای یا سیاه ظاهر می‌شوند. اگر بیماری تا مراحل آخر تخریب خود پیشروی کند، میوه بادمجان در انتها می‌افتد.
کنترل بیماری پوسیدگی آنتراکنوز بادمجان
روش‌های کنترل این عارضه شبیه به بیماری های بادمجان دیگری است که تابه‌حال بررسی شد. در صورت ابتلا محصولاتتان، اگر در مراحل اولیه آن را تشخیص ندهید، میوه بادمجان پوسیده و غیرقابل‌مصرف می‌شود. راه‌های پیشگیری و کنترل بیماری آنتراکنوز بادمجان عبارت‌اند از:
- اطمینان از سلامت بذرها
- ازبین‌بردن علف‌های هرز در نقش میزبان
- حذف بقایای محصول قبلی
- کنترل حشرات ناقل بیماری
- استفاده از قارچ‌کش‌های دارای مس
- در صورت ایجاد بیماری، اجازه ندهید که میوه‌های آلوده با خاک تماس پیدا کنند. زیرا باعث انتقال بیماری در خاک و محصولات بعدی می‌شود.
عارضه آلترناریا پوسیدگی بادمجان
میوه بادمجان از اصلی‌ترین اهداف خراب‌کاری این نوع قارچ است. علائم بیماری آلترناریا بادمجان از پایین میوه شروع می‌شود و در شکل ضایعات خاکستری‌رنگ و کوچکی دیده می‌شوند که انگار در آب غوطه‌ور هستند. گسترش بیماری نیز موجب تولید اسپور بر روی میوه می‌شود.
درمان و پیشگیری از آلترناریا پوسیدگی بادمجان
با رعایت شرایط محیطی که برای رشد اغلب قارچ‌های بیماری های بادمجان مساعد است، می‌توانید از ایجاد این بیماری جلوگیری کنید. در این مقاله به موارد متعددی از این شرایط اشاره شد. این بیماری درمان خاصی را نمی‌پذیرد. تنها می‌توانید پس از ازبین‌بردن بادمجان‌های آلوده، با استفاده از قارچ‌کش‌های آلی، از سرایت به دیگر محصولات جلوگیری کنید.
بدشکلی میوه یا Misshapen fruit
از دیگر اختلالات فیزیولوژیکی بیماری های بادمجان، بدشکلی میوه است. همان‌طور که از نام آن مشخص است، ظاهر نامنظم و رشد ناکامل بادمجان، خبر از ابتلا به این بیماری را می‌دهد. بادهای شدید، تغییرات دمایی، حشرات، بیماری های بادمجان دیگر و عملیات کاشت ازجمله مواردی هستند که این بیماری های بادمجان را ایجاد می‌کنند.
شما می‌توانید با نصب بادشکن و استفاده از قارچکشهایی با اندکی خاصیت سمی بودن در مرحله گلدهی، از ایجاد بادمجان‌هایی به شکل‌های نامناسب جلوگیری کنید.
گلخانه آوین
اگر در محصولات بادمجان مزرعه خود، هرکدام از این بیماری های بادمجان و علائم آن‌ها را در هر مرحله مشاهده کردید، با تماس با کارشناسان گلخانه آوین، می‌توانید بهترین روش مبارزه و کنترل بیماری های بادمجان را به کمک این افراد متخصص، برای محصولات خود به کار ببرید.
در این صورت در هنگام بروز بیماری های بادمجان، محصولات شما دچار ضرر کمتری می‌شوند. همچنین می‌توانید محصولات آینده خود را هم با خیالی راحت و مصون از هرگونه بیماری بکارید.
سؤالات متداول
- در صورت ابتلا بادمجان به قارچ اسـکلروتینیایـی، طی چند روز وجود این نوع از بیماری های بادمجان تشخیص داده می‌شود؟
از زمان شروع رشد قارچ در گیاه تا ظهور اولین علائم حداقل 4 روز طول خواهد کشید.
- مدت‌زمان لازم برای سرایت و انتشار عامل بیماری‌زا ریز برگی به گیاهان دیگر داخل گلخانه و مزرعه چند روز است؟
معمولاً پس از گذشت 10 تا 40 روز این بیماری چرخه انتشار خود را شروع می‌کند.
- از چه ماده‌ای برای کنترل انتشار بیماری آلترناریا پوسیدگی بادمجان باید استفاده کرد؟
استفاده از قارچ‌کش‌های آلی از سرایت این قارچ جلوگیری می‌کند.
سخن پایانی
بادمجان ازجمله محصولاتی در مزرعه است که در کنار تقاضای زیاد برای کاشت، در معرض انواع بیماری‌ها قرار می‌گیرد. شما با استفاده از روش‌های کنترلی و حذف عوامل مساعد برای ایجاد و رشد عوامل بیماری‌زا می‌توانید محصولات خود را از انواع بیماری های بادمجان دور نگه دارید.
انواع بیماری :
| ✅بیماری های کاهو |
| ✅بیماری های توت فرنگی |
| ✅بیماری های گل کلم |
| ✅ بیماری های کرفس |
| ✅بیماری های کلم |
| ✅بیماری های گوجه فرنگی |
| ✅بیماری های هندوانه |
| ✅بیماری های فلفل دلمه ای |
| ✅بیماری های بادمجان |
سایر مقالات:
آیا با قارچ کش بیماری آلترناریا پوسیدگی بادمجان درمان میشه؟
سلام بیماری بادمجان باعث لکه های پوستی میشه؟
برای ماندگاری بیشتر بادمجان در یخچال پیشنهادی دارید؟
مطالب مفید و کاربردی👌
سلام وقت بخیر ساقه بادمجان کشت شده ما سیاه شده، آیا شما مشاوره ای در این زمینه دارید؟
امروز سایت تونو پیدا کردم. الحق چه سایتی چه مطالب کاملی دست مریزاد
خیلی جالب بود
سلام چطوری از بیماری های بادمجان پیشگری کنم؟
من با اقای جلیلی صحبت کردم مشاوره ی فوق العاده ای دادن
سلام واقعا سایتتون خیلی جامع و کامله
کارشناستونم ماشالا خیلی کاربلده، امیدوارم موفق باشید
بادمجان کاملا سالم چه ویژگی هایی داره؟