اگه میخواین بدونین که خاک زمین کشاورزیتون چه وضعیتی داره، فقط یه راه هست! اونم انجام آزمایش خاک در کشاورزی. این کار رو هم میتونین به صورت تخصصی انجام بدین و هم خودتون در منزل. اگه زمین کشاورزی بزرگی دارین، بهتره کار رو به کاردان بسپارین تا از نظر هزینه و زمان ضرر نکنین. پس بیاین با این مقاله از آوین گرین همراه بشین تا بدونین چطور باید خاک زمین رو آزمایش کنین.
چرا باید خاک را آزمایش کنیم؟
هدف اصلی از انجام آزمایشات خاک کشاورزی، مشخص شدن میزان عناصر خاک، اطلاع از نوع و بافت آن است. با انجام این فرایند، کشاورزان می‌توانند به صورت بهینه‌تری تأمین تغذیه گیاهان را مدیریت کنند. درنتیجه باغداران می‌توانند به راحتی کوددهی را انجام دهند و مشکلات زمین کشاورزی یا گلخانه خود را رفع کنند.
نکات مثبت انجام این نوع آزمایش عبارت‌اند از:
- کاهش هزینه‌های کوددهی: با تعیین دقیق نوع و میزان عناصر مورد نیاز، نیازی به استفاده از کودهای گران و مصرف بی‌رویه آن‌ها نیست. درنتیجه آلودگی منابع آب و مسمومیت خاک کاهش پیدا می‌کند.
- بهبود کیفیت محصولات: تأمین نادرست مواد مغذی، اثرات منفی بر کیفیت و کمیت محصولات کشاورزی می‌گذارند.
- بهبود منابع آبی: وجود عناصر غذایی کافی، جذب آب توسط ریشه‌ها را افزایش می‌دهد؛ بنابراین بهره‌وری مصرف منابع آبیاری بالاتر می‌رود.
- تعیین نوع گیاه مناسب: آزمایش خاک کشاورزی مشخص می‌کند که چه نوع گیاهانی برای کاشت در خاک مورد نظر متناسب هستند.
مراحل آزمایش خاک در کشاورزی
انجام آزمایش خاک در چندین مرحله ساده زیر خلاصه می‌شود:
- تقسیم‌بندی خاک: خاک را باید بر اساس ویژگی‌هایی مانند: بافت، شیب، سابقه کشت، میزان فرسایش و رنگ به قطعات یکسان تقسیم کنید.
- نمونه‌برداری: نمونه برداری از خاک در دو حالت منظم یا نامنظم و در عمق 5 تا 10 سانتیمتری انجام می‌شود. عمق مورد نظر برای گیاهان ریشه‌دار را باید 30 تا 60 سانتیمتر در نظر بگیرید. نمونه‌های انتخابی باید معرف همه وسعت خاک باشند. برای این کار می‌توانید از روش‌های گرید یا زیگزاگی استفاده کنید.
- برداشت نمونه: 10 الی 20 نمونه از خاک هر ناحیه را باید در یک سطل تمیز بریزید تا یک نمونه ترکیبی به دست آید.
- آماده کردن نمونه: سنگ‌ریزه، کلوخه و باقی‌مانده‌های گیاهی که همراه با نمونه‌ها جمع شده‌اند را از نمونه جدا کنید.
- انتقال به آزمایشگاه: نمونه‌های ترکیبی که آماده کرده‌اید را در بسته‌های برچسب‌دار به آزمایشگاه ارسال کنید.
- تفسیر نتایج: حال نوبت آن است که با دریافت گزارش میزان عناصر غذایی، برنامه کوددهی و اصلاح خاک را شروع کنید.
شوری خاک می‌تونه رشد گیاه رو مختل کنه و بازدهی زمین رو کاهش بده؛ تو این مقاله با مؤثرترین روش‌های کنترل و کاهش شوری خاک آشنا می‌شی.
آیا می‌توان خاک را در خانه آزمایش کرد؟
اگر داخل منزل خود گلخانه یا باغچه کوچکی دارید، می‌توانید شخصاً خاک را با هزینه کمتری آزمایش کنید. برای آزمایش خاک کشاورزی در خانه، نمونه را باید از عمق 75 تا 100 سانتیمتری انتخاب کنید و از تجهیزات کاملاً تمیز استفاده کنید. در منزل می‌توانید خصوصیات زیر را درباره خاک مشخص کنید:
- نوع بافت با در دست‌گرفتن خاک مرطوب و تغییر شکل آن
- میزان اسیدی و قلیایی بودن خاک با استفاده از کیت‌های باغبانی مخصوص
- ساختار خاک به‌وسیله مواد موجود در بافت آن
- تراکم خاک باتوجه‌به میزان فرورفتگی یک چوب یا سیم در عمق‌های مختلف
- میزان حرکت ریشه گیاهان با بررسی رنگ ریشه‌ها
چه عناصری در تفسیر آزمایش خاک کشاورزی مشخص می‌شوند؟
در گزارش آزمایش خاک در کشاورزی عموماً محدوده‌ی عناصر و پارامترهای زیر مشخص می‌شوند:
- نیتروژن
- میزان PH
- فسفر
- پتاسیم
- میزان اسیدیته خاک
- هدایت الکتریکی
- کربن آلی
- نوع بافت خاک
- نسبت جذب سدیم
- ظرفیت تبادل کاتیونی
- میزان عناصر ریزمغذی دیگر مانند آهن و روی
در آزمایش خاک در کشاورزی، تعداد و نوع پارامترهای اندازه‌گیری شده بسته به نیاز و درخواست کشاورزان می‌تواند تغییر کند.
چه زمانی خاک را آزمایش کنیم؟
مزایای انجام این فرایند، در دو مرحله از کشت گیاهان و محصولات خود را نشان می‌دهند که شامل دو بازه زمانی زیر هستند:
قبل از کاشت گیاهان
زمانی که هنوز تصمیم نگرفتید که گیاهان و درختان را در یک قطعه زمین بکارید، آزمایش خاک به تعیین نوع گیاهان انتخابی کمک می‌کند. علاوه‌برآن، قبل از انجام هرگونه فعالیت کشاورزی می‌توانید کیفیت خاک را بررسی کنید تا در زمان رشد، گیاهان با مشکلات رایج کشاورزی مواجه نشوند. طبیعتاً آزمایش خاک در کشاورزی در این مرحله از نظر هزینه و زحمت به نفع کشاورزان خواهد بود.
پس از کاشت گیاهان
درصورتی‌که متوجه تغییرات غیرعادی در درختان و زمین کشاورزی شوید نیز تست خاک، نجات‌بخش شما می‌شود. با مشخص شدن تمام کمبودها، در زمانی کوتاه می‌توانید در حالت مؤثرتری، تغذیه خاک را انجام دهید. درنتیجه گیاهان از بین نمی‌روند و هدررفتی بابت منابع و هزینه‌های جبران این عناصر متحمل نمی‌شوید.
نمونه برداری اصولی از خاک کشاورزی اولین قدم برای شناخت نیازهای زمین و برنامه‌ریزی تغذیه‌ای دقیق گیاهانه؛ در این مقاله مراحل و نکات مهمش رو آوردیم.
| نمونه برداری از خاک کشاورزی |
بهترین زمان آزمایش کردن خاک کشاورزی
تحقیقاتی که درباره تأثیر انجام آزمایش خاک در کشاورزی شده است، نشان می‌دهد که بهترین زمان برای این کار، اوایل بهار و اواخر پاییز است. در این دو بازه زمانی، فعالیت‌های کشاورزی زیادی انجام نمی‌شوند و خاک از نظر رطوبت و کود، در حالت تقریباً ثابتی قرار دارد.
آزمایش در بهار، میزان عنصر مهم نیتروژن را به کشاورزان اطلاع می‌دهد و در پاییز نیز فرصت جبران کمبود مواد مغذی دیگر از طریق افزودن انواع کودها و مکمل‌ها را به باغداران می‌دهد.
نکات دیگری که برای انجام این فرایند در این بازه زمانی باید در نظر داشته باشید شامل موارد زیر است:
- حداقل 2 و حداکثر 4 سال یک بار باید خاک را آزمایش کنید.
- خاک انتخابی برای آزمایش نباید خیلی مرطوب یا خیلی خشک باشد.
- آزمایش باید قبل از مصرف کود انجام شود.
- برای دریافت نتیجه بهتر، باید پس از برداشت محصول خاک را آزمایش کنید.
هزینه آزمایش خاک کشاورزی چقدر است؟
هزینه آزمایش خاک کشاورزی به نوع، تعداد پارامترهای مورد نیاز و اعتبار آزمایشگاه بستگی دارد. در صورت درخواست انجام آزمایش جامع از خاک، هزینه بالاتری باید پرداخت کنید؛ اما تعیین پارامترهای پایه و رایج این هزینه را کاهش می‌دهند.
اکثر کشاورزان در صورت مشاهده نشانه‌های مشکوک در زمین کشاورزی، خواهان انجام آنالیز جامعی از خاک هستند. در غیر این صورت به انجام آزمایش‌های پایه برای کوددهی هر ساله اکتفا می‌کنند.
دریافت بهترین مشاوره در زمینه کشاورزی
اگه میخواین خاک زمینتون رو آزمایش کنین؛ ولی نمیدونین باید از کجا شروع کنین؛ کارتون با یه مشاوره از کارشناسان مجرب حل میشه که این بار شانس باهاتون یاره!
در مجموعه آوین گرین کارشناسانی در زمینه مشاوره گلخانه و زمین‌های کشاورزی به صورت تخصصی در حال فعالیتن که میتونن همه مشکلات کشاورزی شما رو رفع کنن. اگه میخواین فرصت دریافت این راهنمایی رو از دست ندین، بهتره همین الان با مجموعه ما تماس بگیرین و سؤالاتتون رو از ما بپرسین.
سخن پایانی
با انجام آزمایش خاک در کشاورزی می‌توان سلامت خاک، گیاهان و محصولات را تا حد قابل‌توجهی تضمین کرد. علاوه‌برآن این فرایند در کاهش هزینه‌های کوددهی و آبیاری؛ همچنین بهبود کیفیت محصولات مؤثر است. برای بهره‌مندی از مزایای این کار می‌توانید با کارشناسان کشاورزی در این زمینه مشورت کنید.
سؤالات متداول
- بهترین زمان انجام آزمایش خاک در کشاورزی چه وقتی است؟
اوایل فصل بهار و اواخر پاییز
- خاک کشاورزی را چند بار می‌توان آزمایش کرد؟
بهتر است حداقل 2 و حداکثر 4 سال یک بار خاک زمین خود را آزمایش کنید.
- چه مواردی در آزمایش خاک مشخص می‌شوند؟
درصد عناصر اصلی و میزان اسیدیته خاک، PH، نوع بافت خاک و… مشخص می‌شوند.
نظری داده نشده