معرفی انواع بیماری های گل کلم
می‌توانید انواع بیماری های گل کلم را در همان ابتدای کاشت با چندین مورد ساده تا حدی کنترل کنید. این موارد کاملاً بنا بر نظر و تصمیم شما هستند. درنتیجه اگر از آنها چشم‌پوشی کنید، باید انتظار آلوده‌شدن مزرعه گل‌کلم را نیز داشته باشید.
در ادامه این مقاله انواع بیماری های گلم کلم رایج که تاکنون توسط بسیاری از شما کشاورزان گزارش شده‌اند، معرفی خواهد شد. افزون بر آن، درباره اقدامات پیشگیری و علائم تشخیص این مشکلات و راه‌های درمان آنها در صورت وجود این امکان نیز صحبت شده است.
ویدیو: بیماری های گل کلم
ویروس موزاییک گل کلم
یکی از مهم‌ترین بیماری های گل کلم ویروسی، بیماری موزاییک است. عامل ایجادکننده این بیماری ویروس Cauliflower mosaic virus یا همان CAMV است. این نوع از بیماری های گل کلم از طریق انواع شته‌ها ازجمله شته سبز هلو، منتقل می‌شوند. اگر آبیاری به میزان زیادی انجام شود، شرایط برای انتشار این ویروس بسیار مساعد می‌شود.
تأثیر ویروس موزاییک بر روی گل‌کلم
ویروس این‌گونه از بیماری های گل کلم، در مراحل اول رگبرگ‌ها را هدف حمله قرار می‌دهد. روشن‌شدن و زردشدن رگبرگ‌ها و ایجاد شکافه‌ای نازک در میان رگه‌های آنها، اولین علائم مشاهده شده بر روی برگ‌ها هستند.
با گسترش بیماری، نوارهایی سبزرنگ بر روی رگبرگ‌ها به‌صورت برجسته ظاهر می‌شوند. در سطح برگ‌ها نیز ممکن است به‌صورت نامنظم لکه‌هایی خشک شده مشاهده کنید.
در انتها نیز مطابق نام این ویروس، سطح برگ‌ها به الگوهایی موزاییکی شکل با خال‌هایی سبز روشن و تیره تغییر شکل می‌دهند. با ظهور این نشانه، می‌توانید به‌راحتی این بیماری را تشخیص دهید. اختلال در رشد، کاهش میزان گلدهی، محصول و بدشکل شدن آنها از موارد دیگری هستند که توسط این ویروس مخرب ایجاد می‌شوند.
مدیریت ویروس موزاییک در گل‌کلم
زنگ خطر اولیه آلوده‌شدن گیاهان گل‌کلم، دیدن شته‌ها در میان بوته‌ها است. معمولاً گفته می‌شود که اسپری‌کردن آب با شدت بالا بر روی شته‌ها می‌تواند آنها را دور کند. اما ماندگاری رطوبت در این روش وجود دارد که ممکن است آسیب‌های دیگری را در پی داشته باشد.
به همین دلیل توصیه می‌شود برای بوته‌هایی که شته در آن وجود دارد، از روغن چریش یا صابون حشره‌کش استفاده کنید. البته که بهتر است اقدامات زیر را قبل از ورود شته‌ها و آلوده‌شدن گیاهان توسط عوامل دیگر انجام دهید.
- کنترل آبیاری
- ضدعفونی‌کردن وسایل کشاورزی با سفیدکننده %۱۰
- استفاده از توری برای محافظت در برابر شته‌ها
- کنترل شته‌ها با استفاده از حشرات دورکننده مانند کفشدوزک یا کاشت گل همیشه بهار در اطراف گیاهان گل‌کلم
- استفاده از غلات بلند و کاشتن آنها دوروبر گل‌کلم‌ها
پوسیدگی سیاه باکتریایی گل‌کلم
یکی از بیماری های گل کلم باکتریایی با نام پوسیدگی سیاه شناخته می‌شود. این عارضه توسط نوع باکتری Xanthomonas campestris بر روی محصولات تأثیر می‌گذارد. این عامل بیماری‌زا بر روی بذرها و بقایای گیاهان آلوده دوره زمستان‌گذرانی خود را طی می‌کنند. علاوه‌برآن امکان رشد باکتری در گیاهان ذخیره شده برای تولید بذر هم وجود دارد.
شرایط مساعد رشد باکتری پوسیدگی سیاه گل‌کلم
این باکتری در کار خود بسیار سمج است. به‌طوری‌که با برقراری شرایط محیطی مساعد زیر، تا 12 متر از اطراف مزرعه کلم می‌تواند زنده بماند و فرایند آلوده‌کردن را آغاز کند. رطوبت، آب‌وهوای گرمسیری و معتدل، باران، شبنم، محدوده دمایی بین 26 تا 30 درجه سانتیگراد همگی عواملی هستند که محیط را برای رشد و انتشار این بیماری مساعد می‌کنند.
علائم بیماری پوسیدگی سیاه در گل‌کلم
بر اثر این گونه از بیماری های گل کلم، حاشیه برگ‌ها کم‌کم پژمرده و زرد می‌شوند. با توسعه بیماری، لکه‌هایی به رنگ قهوه‌ای یا زرد برگ‌های بالغ‌تر را درگیر می‌کند. این روند تا زردشدن و پژمردگی کامل سطح برگ ادامه دارد. در نهایت آلودگی، باعث جداشدن بیشتر برگ‌ها از ساقه اصلی می‌شود. به‌طوری‌که شما ساقه گیاه خود را خالی پیدا می‌کنید.
ازآنجایی‌که این بیماری به پوسیدگی سیاه معروف است؛ اگر بافت ساقه را به‌صورت عرضی برش دهید، رگه‌های سیاهی که نشان از پوسیدگی و آلودگی آوندها است را مشاهده می‌کنید.
راه‌های کنترل و جلوگیری از بیماری پوسیدگی سیاه باکتریایی
سلامت بذرها و نشاها پیش از هر چیزی تأثیرگذارترین عامل در جلوگیری از بیماری های گل کلم خواهد بود. اگر از نشا استفاده می‌کنید، باید از مراکز معتبر آن را تهیه کنید. در صورت استفاده از بذر نیز علاوه بر انتخاب ارقام مقاوم، بهتر است بذرها را با استفاده از ماده هیپو کلرید سدیم با دستورالعمل ۵ میلی‌لیتر به‌ازای یک گرم بذر، به کار ببرید.
تناوب زراعی، ازبین‌بردن بقایای گیاهان قبلی دور از مزرعه، رعایت‌کردن بهداشت در مزرعه و وسایل کشاورزی، حذف مداوم علف هرز که نقش میزبان قدرتمندی را برای باکتری ایفا می‌کند نیز از مواردی هستند که در کنترل بروز بیماری های گل کلم از این نوع به شما کمک خواهند کرد.
بیماری ساق سیاه کلم
بیماری ساق سیاه در دسته انواع بیماری های گل کلم قارچی قرار دارد. این قارچ می‌تواند تا زمانی که میزبان کاشته شود، در خاک زنده بماند. اگر کاشتن نشا را انتخاب کرده‌اید، 2 تا 3 هفته پس از آن به طور مداوم وجود نشانه‌های این نوع از بیماری های گل کلم را در میان آنان کنترل کنید. زیرا میزان حساسیت به این بیماری در این زمان بالا است.
| نام علمی بیماری ساق سیاه | maculans Leptosphaeria |
| عامل ایجادکننده بیماری | قارچ Phoma lingam |
| علائم عارضه ساق سیاه در گل‌کلم | · لکه‌های قهوه‌ای کوچک بر روی برگ‌های جوان‌تر
· ایجاد ضایعات قرمزرنگ در برگ‌های بالغ‌تر · افزایش خال‌های سیاه‌رنگ بر روی سطح گیاه · زردشدن برگ‌ها و متصل ماندن آنها به ساقه · مختل‌شدن جریان‌یافتن شیره گیاهی · وجود لکه‌های سیاه یا قهوه‌ای بر روی ساقه باقدرت نفوذ به بافت آن · پژمردگی، خشک‌شدن و مرگ گیاه
|
| روشهای درمان با این بیماری | درمان مؤثری علیه این نوع بیماری های گل کلم وجود ندارد. |
| شیوه کنترل و پیشگیری از ساق سیاه در گل‌کلم | · تناوب زراعی چهار‌ساله
· ضدعفونی‌کردن خاک خزانه · ازبین‌بردن گیاهان آلوده · رعایت اصول بهداشتی در مزرعه و وسایل · کاشتن بوته‌ها بافاصله باز از یکدیگر به‌منظور جریان‌یافتن هوا · جلوگیری از مرطوب ماندن خاک به مدت طولانی · تمیزکردن بستر خاک قبل از کاشت |
بیماری ریشه گرزی گل کلم
بیماری Plasmodiopha brassicae یا همان ریشه گرزی از بیماری های گل کلم ریشه‌ای است. عامل ایجادکننده این بیماری کپکی از نوع پلاسمودیوم است. این عارضه با آلوده ساختن ریشه، بر روی برگ، گل و میوه نیز تأثیر می‌گذارد. فراگیرشدن این بیماری های گل کلم به طرز قابل‌توجهی اقتصاد مزرعه شما را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد.
چگونگی تأثیر بیماری ریشه گرزی بر گیاه گل کلم
عامل این بیماری به دو صورت بر روی گیاه تأثیر می‌گذارد. یک آنکه در روند جذب آب و مواد غذایی از خاک به بخش‌های دیگر گیاه اختلال ایجاد می‌کند. دوم نیز شریک مصرف مواد غذایی مخصوص گیاه می‌شود. در نهایت با هر دو اتفاق، رشد گیاه کاهش می‌یابد. افزون بر آن با کمبود مواد موردنیاز گیاه، میوه، گل و برگ‌های آن پژمرده می‌شوند.
علائم بیماری ریشه گرزی کلم
بر روی اکثر ریشه‌ها گال‌هایی دوکی شکل در اندازه‌های مختلف دیده می‌شود. این عامل باعث می‌شود که شکل ریشه‌ها از حالت معمولی خارج و بزرگ شود. در نهایت بیماری تا جایی پیشرفت می‌کند که ریشه‌ها ورم کرده و رنگ آنها سیاه می‌شود. در بعضی موارد نیز شاید بتوانید بوی فاسدشدن ریشه‌ها را حس کنید.
با مختل‌شدن رشد ریشه‌ها، برگ‌ها هم تحت‌تأثیر قرار می‌گیرند. در ابتدا رنگ برگ‌ها به سبز کم‌رنگ یا زرد تغییر می‌کند. همچنین گل‌ها و میوه‌ها توانایی تکمیل مراحل رشد خود را از دست می‌دهند و به‌صورت ناقص باقی می‌مانند. در پایان بیماری، پژمردگی در برگ و میوه به‌وضوح قابل‌مشاهده خواهد بود.
مدیریت بیماری ریشه گرزی گل کلم
یکی از بیماری های گل کلم که کنترل و درمان آن دشوار است، همین ریشه گرزی است. شما علاوه بر انجام اقداماتی جهت پیشگیری از وقوع بیماری، باید ریشه‌ها را منظم بررسی کنید. در صورت مشاهده هرگونه علائم بر روی ریشه، گیاه آلوده را در سریع‌ترین زمان از بستر کاشت خارج کنید.
علاوه‌برآن بد نیست که موارد زیر را نیز در نظر داشته باشید:
- اضافه‌کردن آهک 6 هفته قبل از شروع کاشت گل‌کلم و رسیدن PH خاک به 2.7
- ضدعفونی‌کردن خاک قبل از انجام کاشت
- استریل کردن ابزارآلات کشاورزی قبل از استفاده از آنها
- تناوب کاشت زراعی به مدت 4 سال (از گیاهان شب‌بو استفاده نکنید)
- استفاده از سم شیمیایی تاچیگارن، یونی فرم و پریکورانرژی به میزان 3 لیتر در هر هکتار در خاک‌های آلوده شده باقی‌مانده
سفیدک داخلی گل کلم
سفیدک داخلی با نام علمی Cauliflower downy mildew از دیگر بیماری های گل کلم قارچی است. Hyaloperonospora parasitica قارچی است که می‌تواند به اندام هوایی گل‌کلم مانند برگ و سر میوه آن آسیب وارد کند.
تأثیر بیماری سفیدک داخلی بر روی گیاه گل‌کلم
این بیماری را با لکه‌های زرد و کوچکی که بر روی سطح برگ‌ها ایجاد می‌شوند، می‌توانید تشخیص دهید. هرچند این علائم در زمان کوتاهی به لکه‌های بزرگ‌تر و زردتری تبدیل می‌شوند. اگر این قارچ بتواند در محیط رشد خود را ادامه دهد، لکه‌ها نیز زیر برگ‌ها را پوشش می‌دهند.
این دسته از بیماری های گل کلم با ایجاد کپک‌های خاکستری یا سفید رنگی در سطح زیر برگ‌ها به توسعه خود ادامه می‌دهد. با آلوده‌شدن قسمت بزرگی از برگ‌ها، نازک و کاغذی می‌شوند و به‌اصطلاح مرگ آنها فرامی‌رسد. در اغلب موارد نیز لکه‌های سیاه و کوچکی به‌اندازه 1 اینچ یا بیشتر در سر گل‌کلم‌ها ایجاد می‌شوند که کار تشخیص را راحت‌تر می‌کنند.
شرایط مساعد رشد قارچ سفیدک داخلی گل کلم
قارچ این بیماری های گل کلم مانند هر قارچ دیگری در رطوبت و هوای گرم بهترین تأثیرات را از خود برجای می‌گذارد. مه، باران زیاد، مرطوب ماندن برگ‌ها همچنین دمای 8 تا 16 درجه سانتیگراد در شب و پایین‌تر از ۲۴ درجه سانتیگراد در طول روز، شرایط را برای رشد و آلوده‌کردن سریع این قارچ فراهم می‌کنند.
کنترل بیماری سفیدک داخلی در گل‌کلم
چیزی که در این بیماری های گل کلم نگران‌کننده است آن است که قارچ می‌تواند بدون نشان‌دادن علائم بیماری بر روی برگ و سر گل‌کلم، گیاهچه را تا حد زیادی آلوده کند. به همین دلیل شما باید گیاهان خود را در دوره‌های متناوب بررسی کنید و اقدامات پیشگیرانه زیر را انجام دهید.
- انجام آبیاری قطره‌ای در سطح خاک و طول روز
- اطمینان از امکان تهویه هوا بین گیاهان کاشته شده
- قرارداشتن گیاهان کلم در معرض نور آفتاب در ساعات روز
- به‌کاربردن کودهای پتاسه و فسفیت پتاسیم
- کاهش مصرف کودهای نیتروژن
- تهیه نشا و بذرهای سالم و مقاوم به رطوبت و دمای بالا
- خیساندن بذرهای گل‌کلم در آب داغ قبل از کاشت به‌منظور ضدعفونی‌کردن
- ازبین‌بردن علف‌های هرز
- ازبین‌بردن باقی‌مانده گیاهان بعد از برداشت میوه گل‌کلم‌ها
- استفاده از قارچ‌کش‌هایی با ترکیبات مس برای جلوگیری از ایجاد بیماری
راه‌های مبارزه با سفیدک داخلی
در برخی موارد ممکن است قارچ قوی‌تر عمل کند و راه‌های پیشگیری بالا جوابگوی مقابله با آن نباشد. در این مرحله مبارزه شیمیایی بیماری های گل کلم تنهاترین راه برای نجات‌دادن محصولاتتان است. پس از مشاهده اولین نشانه‌های بیماری در گیاهان، از ترکیبات شیمیایی زیر باتوجه‌به میزان مصرفی که گفته شده، استفاده کنید.
- قارچ‌کش مانب و زینب به میزان ۱ تا ۱.۵ در هزار
- کاربندازیم، متالاکسیل مانکوزب و آکروبات ام زد به نسبت 2 کیلوگرم در هکتار
- سم شیمیایی رانمن به میزان 200 سی سی در هکتار
- قارچ‌کش اینفینیتو با نسبت 1.5 لیتر در هکتار
توجه کنید که اگر نتوانستید رطوبت محیط را به دلایل مختلفی مانند بارش شدید باران، کنترل کنید؛ استفاده از این قارچ‌کش‌ها را هر 10 روز یک‌بار تکرار کنید.
بیماری نقاط سیاه یا فلفلی گل‌کلم
یکی از بیماری های گل کلم فیزیولوژیکی، لکه فلفلی است. عمده تأثیر این‌گونه از بیماری های گل کلم بر روی ظاهر آن است. در همین راستا گزارشی مبنی بر وجود خطر عفونت در مصرف آن وجود ندارد. بااین‌حال به دلایل علائم ظاهری که ایجاد می‌شود؛ فروش گل‌کلم در بازار صرفه اقتصادی برایتان نخواهد داشت.
عامل ایجادکننده بیماری نقاط فلفلی در گل‌کلم
اصلی‌ترین عاملی که منجر به این نوع از بیماری های گل کلم می‌شود، شرایط محیطی کاشت و ژنتیک آن است. البته همانند سایر بیماری های گل کلم، برخی موارد وجود دارند که در شدت این بیماری تأثیر می‌گذارند. این عوامل عبارت‌اند از:
- استفاده بیش از حد از کودهای فسفردار، نیتروژنی مانند نیترات آمونیوم
- انتخاب محل کاشت با خاکی دارای PH حدود 8
- وجود میزان بالایی مس در بستر خاک
- استفاده از ماده‌های شیمیایی برای رشد و برداشت زودرس گل‌کلم
- نبود بور کافی در خاک محل کشت
- نبود نور کافی برای رشد
- اختلاف دائم میان دما
- کم‌بودن میزان مواد غذایی موردنیاز خاک
نشانه‌های بیماری نقاط سیاه بر روی برگ گل‌کلم
تصور کنید که یک‌مشت فلفل که هرکدام از دانه‌های آن قطری حدود 1 تا 2 میلی‌متر دارند را بر روی برگ‌های گل‌کلم بپاشید. آنچه که بعدازاین کار مشاهده می‌کنید، علائم بیماری لکه فلفلی است. این لکه‌های کوچک سیاه‌رنگ در ابتدا بخش سفید میانی برگ‌های بیرونی را درگیر می‌کنند.
برگ‌های داخلی میانی نیز با گسترش بیماری از علائم این بیماری های گل کلم تأثیر می‌پذیرند. این علائم در زمان رشد، پس از برداشت و داخل سردخانه یا انبار امکان دارد بر روی محصولاتتان ظاهر شوند.
درصورتی‌که علائم خفیفی بر روی گل‌کلم‌ها وجود داشته باشد و بدون توجه به آنها، محصولات را در انباری با دمای پایین قرار دهید؛ پس از گذشت 10 تا 12 روز لکه فلفلی کل برگ‌های گل‌کلم را می‌پوشاند. عملاً دیگر محصولی بلااستفاده برای عرضه به بازار خواهید داشت.
شیوه‌های مقابله با بیماری لکه فلفلی گل‌کلم
همان‌طور که می‌دانید شما نمی‌توانید کاری برای لکه‌های ایجادشده بر روی برگ‌های گل‌کلم انجام دهید. برای مدیریت بهتر این بیماری های گل کلم، کنترل شرایط محیطی جهت پیشگیری از ایجاد آن اهمیت بالایی دارد. این موارد شامل:
- انتخاب بذرها و نشاهای مقاوم
- اطمینان از میزان 6 تا 5.6 PH خاک و حفظ آن
- افزایش کلسیم و پتاسیم خاک با به‌کارگیری کودهای دارای این مواد
- کنترل محیط محل ذخیره‌سازی از نظر دما و میزان دی‌اکسید‌کربن
- استفاده از کودهای ازت به میزان متناسب
سوختگی گلگاه گل‌کلم
در لیست بیماری های گل کلم، سوختگی گلگاه درنتیجه غفلت از میزان مواد معدنی خاک قرار دارد. همان‌طور که از نام این بیماری های گل کلم مشخص است، بافت انتهایی گلِ گل‌کلم یا همان گلگاه تحت‌تأثیر قرار می‌گیرد.
| عامل ایجادکننده سوختگی گلگاه گل‌کلم | · کمبود کلسیم خاک
· آبیاری نامناسب |
| علائم بیماری سوختگی گلگاه گل کلم | · قهوه‌ای شدن و سوختن حاشیه و نوک برگ‌ها
· ایجاد منطقه‌ای کوچک، فرورفته و آبکی در انتهای گلگاه · پوسیدگی میوه · کاهش عملکرد رشد گیاه |
| شرایط گسترش این بیماری | · استفاده بیش از اندازه از کودهای نیتروژن برای برداشت زودرس محصول
· وجود نوسانات زیاد در میزان رطوبت خاک · میزان بالای نمک خاک |
| راه درمان سوختگی گلگاه گل کلم | متأسفانه، پوسیدگی گل‌کلمی که تحت‌تأثیر این عارضه قرار گرفته باشد، از بین نمی‌رود. تنها می‌توان از بیشترشدن پوسیدگی و تأثیر بر میوه‌های دیگر در حال رشد جلوگیری شود.
|
| راه‌های کنترل و پیشگیری سوختگی گلگاه گل‌کلم | · انجام آبیاری به صورت یکنواخت و مداوم
· استفاده از مالچ جهت حفظ رطوبت خاک در خشکسالی · استفاده از ارقام مقاوم به رطوبت · اطمینان از میزان زهکشی مناسب خاک · استفاده از مواد کلسیم ارگانیک همانند: آهک، آرد استخوان یا پوسته تخم مرغ خرد شده · جلوگیری از زخمی شدن ریشه گیاه · حفظ میزان 5.6 PH خاک |
پوسیدگی اسکلروتینایی گل‌کلم
پوسیدگی اسکلروتینایی ازجمله بیماری های گل کلم است که توسط قارچ گیاهی Sclerotinia sclerotiorum ایجاد می‌شود. در برخی مواقع نیز آن را به نام کپک سفید می‌شناسند. این قارچ بنا بر محیط و شیوه‌های کاشت، می‌تواند همراه با بقایای گیاهان آلوده یا بذرها باشد و در خاک زنده بماند.
علائم پوسیدگی اسکلروتینایی گل‌کلم
بافت‌های آسیب‌دیده یا مسن بهترین منطقه برای آغاز رشد این قارچ است. عامل این‌گونه از بیماری های گل کلم می‌تواند نواحی متعددی مانند: ساقه، سر و برگ‌های گل‌کلم را آلوده کند. در این نوع بیماری های گل کلم، ضایعاتی خشک و سفت به نام اسکلروت بر روی اندام آلوده شده تشکیل می‌شود و بر روی خاک می‌افتند.
برگ‌های بیرونی گیاه گل‌کلم با تغییر رنگ به زرد، آبکی و نرم‌شدن شروع این بیماری های گل کلم را نشان می‌دهند. هرچه عامل بیماری‌زا بتواند گسترش خود را ادامه دهد، بر روی برگ‌ها و قاعده دمبرگ‌ها آثار میسلیوم‌های کرکی، سفید یا خاکستری بیشتری دیده خواهد شد. همچنین برخی از برگ‌ها به دلیل ضعف شدید می‌ریزند.
همراه با آلوده ساختن برگ‌ها، نواحی سفید یا خاکستری‌رنگ بزرگی بر روی ساقه‌ها تشکیل می‌شوند. این آلودگی‌ها ساقه را در مسیر خشکیدگی قرار می‌دهند. در این حالت در فرایند رشد بذر مشکل به وجود می‌آید. درنتیجه شاهد پژمردگی سریع، کاهش عملکرد و درنهایت مرگ کلی گیاه خواهید بود.
روشهای کنترل پوسیدگی اسکلروتینایی گل‌کلم
اگر این پاتوژن بتواند این‌گونه از بیماری های گل کلم را درون محصولاتتان گسترش دهد، شما نمی‌توانید برای محصولات درگیر شده کاری انجام دهید. تنها کاری که باید انجام دهید آن است که گیاهان بیمار را جمع‌آوری کنید و دفن کنید.
سپس اقدامات زیر را در نقش کنترل بیماری اسکلروتینایی گل‌کلم انجام دهید:
- کاشتن بوته‌ها بافاصله مناسب از یکدیگر
- اطمینان از جریان‌یافتن هوا میان بوته‌ها و ردیف‌های گل‌کلم به‌منظور کاهش رطوبت
- کاشت بوته‌های این گیاه در جهت باد
- استفاده متعادل از نیتروژن کافی برای فراهم‌شدن نیازهای محصول
- تناوب زراعی به مدت 3 تا 8 سال
- ازبین‌بردن مداوم علف‌های هرز
- ضدعفونی‌کردن خاک قبل از انجام کاشت
- استفاده از انواع نشاها و بذرهای سالم و مقاوم
- استفاده از قارچ‌کش تیوفانات متیل، ترکیب ایپرودیون و کاربندازیم به میزان 2 کیلوگرم در هزار لیتر آب، کربوکسامید همچنین 600 سی‌سی فالکن در هزار لیتر آب
لکه برگی آلترناریایی گل کلم
در گروه بیماری های گل کلم قارچی، بیماری لکه برگی آلترناریایی با منشأ قارچ‌های Alternaria brassicae و A. brassicol قرار دارد. رطوبت موجود در خاک و بر روی برگ‌ها، اولین عاملی است که جوانه‌زنی و رشد این قارچ را فعال می‌کند. این بیماری با فراهم‌شدن شرایط محیطی، در هر مرحله‌ای از رشد گیاه می‌تواند تأثیر خود را بر آن بگذارد.
علائم لکه برگی آلترناریایی بر گل‌کلم
اگر لکه‌های سیاه یا قهوه‌ای با مرزهای مشخص به‌صورت مجزا را بر روی برگ‌ها مشاهده کردید، می‌تواند نشانه‌های هشدار از وجود این بیماری های گل کلم باشد. ممکن است این لکه‌ها را بر روی ساقه یا سر گل‌کلم نیز مشاهده کنید.
با توسعه بیماری، این لکه‌ها بیشتر و بزرگ‌تر می‌شوند. درنهایت با یکدیگر ادغام خواهند شد و لکه‌های بزرگ و خشکیده‌ای بر روی برگ‌ها به وجود می‌آیند. بنا بر میزان ضعیف‌شدن گیاه، امکان ریزش برگ‌ها در مقیاس کم‌وزیاد وجود دارد.
همچنین بسته به مرحله رشد گیاه و ایجاد بیماری، گیاهان تحت تأثیرات مختلفی قرار می‌گیرند. به‌عنوان نمونه اگر گیاه پس از سبز شد به این بیماری دچار شود، گیاهچه دچار بوته میری می‌شود.
روشهای پیشگیری و کنترل انتقال عارضه لکه برگی آلترناریایی
اگر محصولاتتان نشانه‌هایی از این بیماری های گل کلم را دارند، دراسرع‌وقت برگ‌های آلوده را هرس کنید و آنها را درون زباله بیندازید. سپس مزرعه را از نظر شدت بیماری ارزیابی کنید. در صورت بالابودن این میزان از قارچ‌کش‌هایی مانند کلروتالونیل یا T. harzianum استفاده کنید.
برای جلوگیری از جوانه‌زدن این قارچ و آلوده کردت مزرعه می‌توانید موارد زیر را نیز در نظر بگیرید:
- کاشت بوته‌ها در ناحیه‌ای آفتابی
- تهیه بذر یا نشاهای سالم و مقاوم به رطوبت
- ازبین‌بردن مداوم علف‌های هرز
- جلوگیری از خیس شدن برگ‌ها در هنگام آبیاری (استفاده از شیلنگ قطره‌ای و نگه‌داشتن آن در سطح خاک در هنگام آبیاری)
- ضدعفونی‌کردن خاک با استفاده از قارچ‌کشی با ترکیبات Trichoderma harzianum در زمان کاشت
نماتد مولد غده در گل کلم
نماتد مولد غده نوعی از نماتدهای گیاهی با نام علمی Meloidogyne javanica در گیاه گل‌کلم شناخته می‌شود. این عارضه در دسته بیماری های گل کلم ریشه ای قرار می‌گیرد. هرچند در بخش‌های دیگر گیاه هم خساراتی در طول این بیماری وارد می‌شود.
علائم نماتد مولد غده گل‌کلم
عمده‌ترین نشانه این بیماری های گل کلم، ایجاد غده یا گال‌هایی بر روی ریشه گیاه است. در پی ایجاد این ضایعات، ریشه ورم می‌کند. درنتیجه توانایی جذب آب و مواد غذایی توسط ریشه و انتقال آن به ساقه به‌مرور از بین خواهد رفت.
همراه با این علائم، رنگ و شکل نرمال برگ‌ها نیز تغییر می‌کند. در نهایت شما شاهد اختلال در رشد، زردی و پژمردگی در برگ‌ها، پیری و کوتوله شدن گیاه گل‌کلم خواهید بود.
روش مدیریت بیماری نماتد مولد غده گل‌کلم
بستر کشت با آب‌وهوای گرم، خاک سبک، باران و باد زیاد، دوره زندگی این بیماری را افزایش می‌دهد. درنتیجه گیاهان بیشتری آلوده می‌شوند. مبارزه شیمیایی و کنترل بیولوژیکی در برابر این گونه از بیماری های گل کلم نقش بسزایی دارند. به همین ترتیب اقدامات زیر می‌توانند کارساز باشند.
- تناوب کشت با به‌کارگیری انواع گیاهان غیر میزبان مانند: علف‌های چندساله، گل همیشه بهار و برموداگرس
- استفاده از ارقام مقاوم
خوشبختانه اگر بیماری را به‌سرعت تشخیص دهید، می‌توانید از استراتژی کنترل شیمیایی در دوره زندگی نماتد مولد غده بهره بگیرید. به‌این‌علت که این ترکیبات می‌توانند این بیماری را در مراحل اولیه از بین ببرند. در ابتدا باید گیاهان آلوده را از ریشه کاملاً جدا کنید و دور بیندازید.
سپس از ترکیباتی مانند ولوم، نماکور، نمیسین و ترویگو در خاک که می‌توانند در نقش نماتدکش عمل کنند و بیماری را تا حدی کنترل کنند، استفاده کنید.
بیماری بوته میری در گل کلم
گونه‌های مختلف قارچ‌هایی مانند: Rhizoctonia و Pythium در شکل‌گیری نوعی از بیماری های گل کلم به نام بوته میری نقش دارند. مانند سایر بیماری های گل کلم قارچی، محدوده دمایی ۲۸ تا ۳۲ درجه سانتیگراد و رطوبت بالا در جوانه‌زدن قارچ‌ها نقش بسزایی دارند.
چگونگی تأثیر بوته میری در گیاه گل‌کلم
بوته میری می‌تواند در مراحل مختلفی از رشد گیاه، آن را تحت‌تأثیر قرار دهد. حتی ممکن است زمانی که هنوز بذرها سر از خاک درنیاورده‌اند، به آنها حمله کند. در این صورت قبل از شروع هرگونه فرایند رشدی، میرایی رخ می‌دهد.
در غیر این صورت زمانی که نشاهای جوان در تکاپوی رشد و برگ دهی هستند، ناگهان با مواجه‌شدن با علائم این نوع از بیماری های گل کلم، فرصت رشد از آنها گرفته می‌شود و می‌میرند. مرحله دیگر آلودگی، درگیری گیاهان بالغ است. در این حالت پوسیدگی از ریشه آغاز می‌شود و با حرکت به سمت ساقه، آینده‌ای مشابه وضعیت قبلی برای آن پیش می‌آید.
علائم بوته میری در گل‌کلم
ازآنجایی‌که بوته میری در هر مرحله از رشد گیاه می‌تواند رخ بدهد، درنتیجه علائم نشان‌دهنده آن نیز در این مراحل مختلف خواهد بود. در این‌گونه از بیماری های گل کلم، در نشاهای جوان در حال رشد، بر روی برگ‌ها لکه‌های قهوه‌ای و روی ساقه لکه‌های سفید ایجاد می‌شوند. همراه با گسترش بیماری و ادغام لکه‌ها، ساقه نازک‌تر و قهوه‌ای‌تر می‌شود تا زمانی که خشک می‌شود و می‌میرد.
در گیاهان بالغ‌تر شما این نشانه‌ها را جامع‌تر مشاهده می‌کنید. بافت ناحیه طوقه و تاج فرورفته می‌شوند. همچنین تارهای سفیدرنگی مانند انبوهی از کپک در این منطقه ایجاد می‌شود. با توسعه بیماری، ناحیه فرورفته ابتدا سفت و نمدی می‌شود. سپس با افزایش عفونت بافت نرم‌تر و له‌تر خواهد شد.
به‌طورکلی می‌توان گفت که کوتوله ماندن، پژمرده شدن اندام‌های هوایی گل‌کلم و مرگ گیاهچه پس از جوانه‌زدن دانه، ازجمله نشانه‌های بوته میری در گیاهان گل‌کلم است.
درمان بیماری بوته میری در گل‌کلم
همان‌طور که از نام این نوع از بیماری های گل کلم مشخص است، هیچ درمانی برای این عارضه وجود ندارد. زیرا گیاهچه‌های مزرعه شما در هر مرحله‌ای که باشند، می‌میرند. تنها کاری که باید انجام دهید آن است که گیاهان مرده را هرس کنید و در سطل زباله بیندازید.
راه‌های پیشگیری و کنترل بیماری بوته میری
بوته میری از آن دسته بیماری های گل کلم است که ضرر اقتصادی قابل‌توجهی را در اوایل کاشت بذرها یا در اواسط مراحل رشد ایجاد می‌کند. به همین دلیل پیشنهاد می‌شود از اقدامات زیر دررابطه‌با کنترل این بیماری غافل نشوید.
- ضدعفونی‌کردن بذرها قبل از کاشت
- انتخاب خاکی با زهکشی خوب
- ضدعفونی‌کردن خاک قبل از شروع کاشت با استفاده از بخار آب داغ یا قراردادن آن در مقابل آفتاب تابستانی
- پرهیز از انجام مراحل کاشت در صورت وجود رطوبت در هوا و خاک
- اطمینان از قرارگیری گل‌کلم‌ها در مقابل نور خورشید
- استفاده‌نکردن از کودهای ازته به میزان زیاد
- استرلیزه کردن ابزارآلات کشاورزی بعد از هرس گیاهان آلوده
به‌عنوان راه‌های کنترل شیمیایی در مقابل بیماری های گل کلم نیز می‌توانید در ابتدای کاشت، از قارچ‌کش‌هایی نظیر ریدومیل گرانول ۵ درصد به میزان ۵ کیلوگرم در هزار مترمربع و همچنین پریویکور انرژی به نسبت 3 در یک هکتار استفاده کنید.
سفیدک پودری در گل کلم
قارچ دیگری منجر به‌نوعی از بیماری های گل کلم به نام Cauliflower Powdery Mildew یا سفیدک پودری می‌شود. عامل ایجادکننده این بیماری قارچ Erysiphe cruciferarum است. این قارچ درون بقایای گیاهی یا در میزبان‌های دیگر مانند علف‌های هرز، می‌تواند زنده بماند.
در صورت مهیاشدن دمای 22 تا 27 درجه سانتیگراد، آب‌وهوای مرطوب و وزش باد، جوانه‌زنی و انتقال خود را برای آلوده‌کردن گل‌کلم آغاز می‌کند.
علائم بیماری سفیدک پودری گل‌کلم
با مشاهده لکه‌های سفیدرنگ در پشت و روی برگ‌ها می‌توانید این نوع بیماری های گل کلم را می‌توانید تشخیص دهید. همان‌طور که این بیماری تمایل به آلوده ساختن بیشتر و بیشتر میزبان خود دارد، نشانه‌های زیر را در گیاهان خود خواهید دید.
- افزایش تعداد لکه‌ها و پوشیده شدن برگ‌ها در لایه‌ای از میسلیوم‌های سفید
- تغییر رنگ برگ‌های دیگر به زرد و قهوه‌ای
- تغییر شکل برگ‌های جوان درحال‌رشد
- بنفش شدن بافت آلوده شده
- ایجاد کپک‌های سفید پودر مانند بر روی برگ، ساقه و میوه گل‌کلم
- پوسیدگی و مرگ گیاه
مدیریت بیماری سفیدک پودری در گیاهان گل‌کلم
بسته به پیشرفت عفونت در این بیماری های گل کلم، میزانی که باید گیاهان آسیب‌دیده را از بین ببرید نیز تغییر می‌کند. اما در هر حالت اگر سفیدک‌های پودری را بر روی برگ‌ها مشاهده کردید، آنها را جمع‌آوری کنید و داخل زباله بیندازید. موارد زیر نیز در کنترل بیماری به شما کمک می‌کنند.
- تناوب کشت 3 ساله
- استفاده از نشاها و بذرهای سالم و مقاوم
- ازبین‌بردن علف‌های هرز به‌صورت منظم
- آزمایش‌کردن خاک و استفاده از کودهای نیتروژنی در صورت لزوم
- استفاده از قارچ‌کش‌هایی با ترکیبات مبتنی بر گوگرد
گلخانه آوین، راه نجات شما
کنترل بیماری های گل کلم در برخی موارد همچون: گسترش بیش از حد عفونت، تخریب زیاد یا ناتوانی در کنترل شرایط محیطی از دست شما خارج خواهد بود. به همین دلیل بهتر است سراغ افرادی بروید که در مدیریت آن بتوانند به شما کمک کنند.
گلخانه آوین این فرصت را برای شما فراهم آورده است که در صورت مشاهده هرگونه مورد مشکوک در میان محصولات خود، بتوانید با مشاوران متخصص در حوزه مدیریت بیماری های گل کلم تماس بگیرید و مشکلات خود را با آنان در میان بگذارید.
سؤالات متداول
- چه عاملی باعث سوختگی گلگاه گل‌کلم در مزرعه می‌شود؟
کمبود ماده کلسیم در خاک
- مؤثرترین ترکیبات قارچ‌کش برای جلوگیری از ایجاد بوته میری در گیاهان گل‌کلم چه موادی هستند؟
ریدومیل گرانول ۵% به میزان ۵ کیلوگرم در هزار مترمربع و پریویکور انرژی به نسبت 3 در هکتار
- آیا محصولات مبتلا به بیماری های گل کلم از نوع لکه فلفلی قابل مصرف هستند؟
ازآنجایی‌که عفونتی در میوه‌های آلوده شده به این بیماری وجود ندارد، مصرف آن نگران‌کننده نخواهد بود. اما قبل از مصرف، بازارپسندی خود را از دست می‌دهد.
سخن پایانی
آگاهی از نوع بیماری های گل کلم، علائم و راه‌های مبارزه با آن، گام بزرگی در مدیریت این تجربه؛ یعنی کاشت گل‌کلم است. این در حالی است که شما با پایش مداوم محصولات کاشته شده باید این مسیر را برای خود هموارتر سازید.
انواع بیماری ها:
| ✅بیماری های کاهو |
| ✅بیماری های توت فرنگی |
| ✅بیماری های گل کلم |
| ✅ بیماری های کرفس |
| ✅بیماری های کلم |
| ✅بیماری های گوجه فرنگی |
| ✅بیماری های هندوانه |
| ✅بیماری های فلفل دلمه ای |
| ✅بیماری های بادمجان |
مقالات کاربردی:
| لکه روی برگ گوجه فرنگی |
| سبک شدن گوجه فرنگی |
| کوچک بودن گوجه فرنگی |
| لکه سفید روی گوجه فرنگی |
| بیماری های خیار |
| پوسیدگی ساقه خیار |
| لکه روی برگ خیار |
| قهوه ای شدن ساقه خیار |
| بد شکل بودن خیار |
دلیل سیاه شدن ساقه گل کلم چی میتونه باشه؟