5 دلیل لکه روی برگ خیار
لکه روی برگ خیار ناخودآگاه جلوه‌ای از بیماری و ضعف را به مزرعه‌تان می‌دهد. این نقاط ریز به رنگ‌های سفید، زیتونی، قهوه‌ای یا مشکی هستند که بخشی از سطوح برگ‌ها را درگیر می‌کنند. آن‌ها دقیقاً نشانه‌هایی هستند که وجود یک مشکل در گیاه خیار را اعلام می‌کنند.
با آلوده شدن برگ‌ها باید کم‌کم منتظر ضعیف شدن یا از بین رفتن کل بوته خیار باشید. درنهایت این علائم به نوبه خود خسارات زیادی را به بار می‌آورند. از همین رو این مقاله ما سعی کرده است که دلایل لکه روی برگ خیار را برای شما بررسی کند.
کمبود مواد مغذی
شما همیشه باید به میزان موادی که برای تغذیه بوته‌های خیار ضروری هستند، توجه داشته باشید. این مواد غذایی در تمام طول رشد باید فراهم شوند. در غیر این صورت نتیجه نهایی مطلوبی حاصل نخواهد شد. یکی از عواملی که در ایجاد لکه روی برگ خیار نقش دارد، کمبود ماده منیزیم است.
اگر میزان منیزیم در خاک کشت کم باشد، نقاطی به حالت لکه‌های کلروز روی سطح برگ‌ها ایجاد می‌شوند. این لکه‌ها در ابتدای ظهور خود به رنگ زرد هستند. برای تشخیص بهتر به فاصله میان رگبرگ‌ها نگاه کنید. این لکه‌ها اغلب در این بخش‌ها تشکیل می‌شوند. اگر عامل این عارضه را پیدا نکنید، لکه‌هایی به رنگ قهوه‌ای تیره تمام برگ‌ها را می‌پوشانند.
شاید برایتان سؤال باشد که میزان قابل‌قبول این ماده برای گیاهان خیار چه قدر است؟ در صورتی که غلظت منیزیم در برگ‌ها کمتر از 35 درصد باشد، سروکله لکه های روی برگ خیار پیدا می‌شوند.
بعضی اوقات شما کشاورزان از میزان تأمین منیزیم خاک اطمینان کافی داشته‌اید. با این حال باز هم بیماری لکه روی برگ خیار را گزارش کرده‌اید. در این حالت باید بدانید که میزان بالای کلسیم و پتاسیم در تضاد با جذب منیزیم در گیاه هستند. درنتیجه توصیه می‌شود، کودهای هر ماده مغذی را به اندازه مصرف کنید.
حشره تریپس پیاز
آفت تریپس می‌تواند دلیل لکه های برگی خیار باشد. این حشره به دو صورت باعث تشکیل لکه‌های برگی بوته خیار می‌شود. اول آن که با حمله به برگ و مکیدن شیره آن، محل‌های تغذیه این حشره به صورت لکه‌هایی گاه به رنگ‌های نقره‌ای، سفید یا زرد درمی‌آیند.
در حالت بعدی، این حشره خود می‌تواند ناقل ویروس TSWV یا همان ویروس پژمردگی نقطه‌ای باشد. بدین ترتیب هم‌زمان با تغذیه از بافت داخلی برگ‌های خیار، این ویروس را به درون برگ منتقل می‌کند. گیاه نیز این بیماری را با ایجاد لکه خاکستری برگ خیار یا سفید متمایل به زرد از خود بروز می‌دهد.
برای جلوگیری از حمله این آفت و همچنین کنترل جمعیت آن می‌توانید اقدامات زیر را در نظر داشته باشید:
- از بین بردن علف‌های هرز در اطراف مزرعه
- شخم عمیق
- نصب کارت زرد یا سفید چسب‌دار در بخش بالایی گیاه به حالت عمود بر آن
- استفاده از آفت‌کش‌های تماسی مانند: مالاتیون، امولسیون دیکلرووس و هوستاکوئیک
آفت سفید بالک
شیوه کار این آفت نیز همانند تریپس است که در بالا به آن اشاره شد. مکیدن و انتقال ویروس TYLCV که به بیماری پیچیدگی ویروسی معروف است؛ از عوامل ایجاد لکه روی برگ خیار توسط این آفت است. این تغذیه موجب ایجاد لکه زرد برگ خیار می‌شود که در کم‌ترین زمان در تمام سطح برگ پخش خواهند شد.
برای جلوگیری از ورود سفید بالک می‌توانید از توری استفاده کنید. اگر گلخانه خیار دارید، بهتر است این توری را در بخش جلویی دریچه تهویه قرار دهید. از علف‌های هرز غافل نشوید که خانه‌ای برای زندگی انواع آفات خیار است.
مهم‌ترین توصیه آن است که واریته‌های مقاوم و غیرحساس را بکارید. در این حالت با حمله آفات هم به راحتی می‌توانید اقدامات کنترلی مؤثری را بدون از بین رفتن حجم زیادی از بوته‌ها انجام دهید. در صورت نیاز به مشاوره برای انتخاب ارقام مناسب می‌توانید با کارشناسان گلخانه آوین تماس بگیرید.
قارچ سفیدک پودری
خوشبختانه رنگی که برگ های لکه دار خیار دارند، تشخیص علت این مشکل را برایتان آسان‌تر می‌کنند. در صورتی که لکه سفید برگ خیار را در مزرعه خود مشاهده کردید، باید به دنبال هاگ‌های قارچ سفیدک پودری باشید.
برگ‌های پایین بوته‌ها که عمدتاً سایه روی آن‌ها را می‌پوشاند، اولین مکان حمله این قارچ است. این قارچ با نفوذ به درون گیاه، از مواد درون آن تغذیه می‌کند. زمانی که بتوانند جایگاه خود را به خوبی در گیاه مستحکم کنند، در سطح برگ‌ها پخش می‌شوند. این گستردگی ممکن است تمام برگ‌های دیگر را نیز درگیر کند.
هدف آلودگی که توسط این قارچ ایجاد می‌شود، ضعیف کردن گیاه است. به این صورت که توانایی جذب نور خورشید برای تولید انرژی و فتوسنتز را از برگ می‌گیرد. در این حالت مواد غذایی، آب و انرژی مورد نیاز گیاه به آن نخواهد رسید.
هاگ‌ها نیز که توانسته‌اند خود را روی سطح برگ‌ها جای کنند؛ ضایعات سفید رنگ خود را روی آنان بر جای می‌گذارند. به همین دلیل وقتی به برگ‌ها نگاه می‌کنید، لکه روی برگ خیار را به وضوح به رنگ سفید خواهید دید.
برای درمان لکه روی برگ خیار در این وضعیت می‌توانید از اسپری روغن چریش، روغن باغبانی و جوش شیرین استفاده کنید. با این حال اگر میزان بیماری بیش از آن چیزی است که فکر می‌کنید؛ بهتر است به فکر قارچ‌کش‌های شیمیایی باشید. در صورت مشاهده هر گونه علائم نگران‌کننده می‌توانید از تجربیات و توصیه‌های مجموعه گلخانه آوین بهره بگیرید.
قارچ آنتراکنوز
گونه‌ای از قارچ‌ها به نام Colletotrichum orbiculare دلیل اصلی لکه روی برگ خیار به رنگ سیاه هستند. این لکه‌ها در ابتدا به رنگ قهوه‌ای روشن و در مواردی نیز قرمز دیده می‌شوند. با این حال در صورت مساعد ماندن شرایط محیطی برای رشد و انتشار قارچ، این لکه‌ها به نقاط سیاه رنگی تبدیل می‌شوند.
برای تشخیص این بیماری باید سطح رویی برگ‌ها، در نزدیکی رگبرگ‌ها را بررسی کنید. همچنین اگر حالت برگ‌های بوته‌ها منحرف شده باشند نیز می‌توانید مطمئن شوید که بیماری آنتراکنوز خیار است.
آب و هوای مرطوب و بارش باران یا آبیاری‌های نامناسب باعث می‌شوند که از این لکه روی برگ خیار ترشحاتی شیری رنگ و چسبناک خارج شوند. با این حال گرما نیز همچنان اثرات مخربی دارد و لکه‌ها را خشک و درنهایت سوراخ می‌کند.
قارچ آنتراکنوز بیشتر از طریق بذرهای آلوده یا بقایای محصولات و دیگر گیاهان اطراف مزرعه، راه خود را به بوته‌های خیار باز می‌کند. از همین رو بهتر است قبل از کاشت بذرها ضدعفونی کردن را فراموش نکنید. علاوه بر آن به یاد داشته باشید که باقی مانده گیاهانی که مشکوک به این قارچ هستند را هیچ‌گاه کمپوست نکنید.
گونه‌ای از باکتری
از دیگر دلایل لکه روی برگ خیار، باکتری Pseudomonas syringae pv است. این عارضه در نشاهای جوان و از همان روزهای ابتدایی رشد برگ‌های خیار ممکن است اتفاق بیفتد. به این دلیل که باکتری در بذرها مخفی شده و روند آلوده‌سازی خود را شروع خواهد کرد.
این باکتری زمانی که آب و هوای گرم همراه با رطوبت زیادی در محیط برقرار باشد، کار خود را شروع می‌کند. آّب‌های جاری، حشرات و پرسنل داخل زمین نیز می‌توانند با عبور و مرور خود این باکتری را به بوته‌های سالم منتقل کنند.
لکه روی برگ خیار ناشی از این باکتری در ابتدا مانند هر لکه دیگری حالت دایره‌ای و کوچکی دارد. با گسترش فعالیت عامل بیماری‌زا، این لکه‌ها بزرگ و بزرگ‌تر می‌شوند تا زمانی که به رگبرگ‌ها برسند. در این حالت محدوده رگبرگ‌ها، دایره‌ای بودن آن‌ها را تحت تأثیر قرار می‌دهند.
از همین رو شما لکه روی برگ خیار را به صورت زاویه‌دار خواهید دید. این لکه‌ها اغلب زرد رنگ و آبکی هستند. ترکیب ماندگاری رطوبت محیط و فعالیت باکتری، لکه‌ها به دلیل ترشحات سفید رنگ باکتری به رنگ سفید دیده خواهند شد. موارد زیر در کنترل فعالیت این باکتری در مزرعه‌تان به شما کمک بزرگی خواهند کرد:
- انتخاب واریته‌های مقاوم
- استفاده از محلول مس در صورت ناپایدار بودن شرایط محیطی
- جمع‌آوری بقایای گیاهان پس از برداشت محصول
- اطمینان از خشک بودن محیط کاشت در هنگام کار کردن در آن
- استفاده از شیوه آبیاری قطره‌ای
گلخانه آوین
در صورت مشاهده هر گونه لکه روی برگ خیار می‌توانید با کارشناسان ما تماس گرفته و از مشاوره گلخانه ما به صورت تخصصی بهره ببرید. متخصصان گلخانه آوین با دانش و تخصص خود شما را در این زمینه یاری کرده و از خسارات بیشتر جلوگیری می‌کنند.
سؤالات متداول
- مؤثرترین آفت‌کش برای مقابله با آفت تریپس کدام‌اند؟
هوستاکوئیک، مالاتیون و امولسیون دیکلرووس
- چه میزانی از ماده منیزیم در ایجاد لکه روی برگ خیار نقش دارد؟
غلظت کمتر از 35%
- راه‌های مبارزه با قارچ سفیدک پودری در بوته‌های خیار چیست؟
اسپری‌کردن روغن چریش، روغن باغبانی یا محلول جوش شیرین و همچنین استفاده از قارچ‌کش‌های شیمیایی
سخن پایانی
برگ‌های بوته خیار نقش مهمی در رشد و ماندگاری کل گیاه دارند. با وجود لکه روی برگ خیار ممکن است در نتیجه نهایی؛ یعنی بوته‌های سالم یا محصولات باکیفیت تأثیرات منفی ایجاد شود.
به همین خاطر بهتر است با عوامل ایجادکننده این عارضه که به آن اشاره شد، آشنایی داشته باشید. در این صورت می‌توانید به روشی مؤثر گیاهان خود را از هر گونه مشکلاتی از این قبیل در امان نگه دارید.
سایر مقالات:
| لکه سفید روی گوجه فرنگی |
| بیماری های خیار |
| پوسیدگی ساقه خیار |
نظری داده نشده