4 علت تشکیل لکه روی برگ گوجه فرنگی
ایجاد لکه روی برگ گوجه فرنگی نشان از وجود روزهای اولیه یک بیماری است. عوامل مختلفی ازجمله باکتری، قارچ یا در برخی موارد ویروس می‌توانند دلیل لکه‌های برگی گوجه‌فرنگی شوند. هنگامی که برگ‌های بیمار نگاه می‌کنید، این لکه‌ها را در رنگ‌ها و اندازه‌های متفاوت می‌بینید.
برای درمان درست این لکه‌ها باید قبل از هر چیزی، علت ایجاد آن‌ها را بدانید. در این صورت می‌توانید بهترین راهکار را برای آنان اعمال کنید. در این مقاله با ما همراه باشید تا دلایل لکه روی برگ گوجه فرنگی را با یکدیگر بررسی کنیم.
عارضه لکه موجی
تقریباً در هر فصلی با لکه روی برگ گوجه فرنگی که از قارچ‌های Alternaria tomatophila و Alternaria solani ناشی می‌شود، مواجه می‌شوید. برگ‌های پایینی و نزدیک سطح زمین اولین جایی هستند که این لکه‌ها ایجاد می‌شوند. به همین دلیل بهتر است قسمت‌های پایینی را در ارزیابی سلامت گیاه، فراموش نکنید.
محیط کاشت و شرایط آن در آغاز و توسعه آلوده‌سازی این قارچ‌ها تأثیر دارند. این بیماری قارچی گوجه‌فرنگی در شرایط زیر تعداد و شدت لکه‌های روی برگ گوجه فرنگی را افزایش می‌دهد:
- مناطق گرم، نیمه مرطوب و مرطوب
- رطوبت نسبی بالای 80 درصد
- کمبود ماده ازت درون خاک
- نماتدهای ریشه یا خاک
این لکه‌ها در ابتدا روی برگ‌های پایینی در اندازه کوچک و تیره ایجاد می‌شوند. با ادامه زندگی قارچ، قطر لکه‌ها تا نیم اینچ افزایش پیدا می‌کنند. هنگامی که لکه‌ها بزرگ‌تر شدند، آن‌ها را به صورت چشم‌های گاو می‌بینید.
این دایره‌ها می‌توانند با بزرگ شدن، حالت خود را از دست دهند و به صورت زاویه‌دار دیده شوند. برخی از مواقع نیز اطراف این لکه‌ها، هاله‌ای زرد رنگ ایجاد می‌شود که تشخیص را برای شما آسان‌تر می‌کند.
عارضه لکه برگی سپتوریا
قارچ Septoria lycopersici با ایجاد لکه روی برگ گوجه فرنگی، آن‌ها را بیمار و ضعیف می‌کند. به‌طوری‌که توانایی برگ برای انجام فتوسنتز و تولید انرژی کلی گیاه از بین می‌رود. اسپورهای این قارچ می‌توانند تا فراهم شدن شرایط مطلوب برای رشد خود منتظر بمانند. همچنین برای پیدا کردن این شرایط به راحتی با عواملی مانند باران و باد جابه‌جا می‌شوند.
برای پیدا کردن لکه‌های این عارضه باید به سطح زیر برگ‌های بالغ‌تر نگاه کنید. اگر آن‌ها را برگردانید باید لکه‌هایی دایره‌ای، آبسوخته تا قطر 6 میلی‌متر به رنگ قهوه‌ای ببینید. اگر از نزدیک‌تر به این لکه‌ها نگاه کنید، علاوه بر حاشیه‌های زرد دور آن‌ها، داخل لکه‌ها نقطه‌های کوچک و تیره‌تری را نیز خواهید دید.
این بیماری ممکن است گیاه را به سرعت نکشد؛ اما توسعه آن می‌تواند. هر چه این قارچ‌ها بیشتر گیاه را درگیر کنند، باعث از بین رفتن برگ‌های آلوده شده می‌شوند. با کم شدن تعداد برگ‌ها، گیاه هم در معرض سوختگی یا دیگر بیماری‌های قارچی قرار می‌گیرد.
عارضه خال باکتریایی
یکی از عوامل باکتریایی ایجاد لکه روی برگ گوجه فرنگی، خال باکتریایی است. رطوبت، دمای بالا، گرما و رعایت نکردن بهداشت در مزرعه توسط ابزارهایی که استفاده می‌کنید، می‌توانند این باکتری را به درون گیاهانتان راه دهد.
لکه‌هایی با اندازه مختلف، به رنگ تیره با علائمی مانند نکروز شدن توسط این باکتری روی برگ ایجاد می‌شوند. اگر روی برگ‌های لکه‌دار گوجه فرنگی دست بکشید، لکه‌ها را برجسته‌تر از سطح معمولی برگ احساس می‌کنید. متأسفانه، عفونت این لکه‌ها در صورت گسترش به بافت داخلی برگ نفوذ می‌کنند. به گونه‌ای که برگ درنهایت خواهد مرد.
عارضه لکه‌های خاکستری
قارچ Stemphylium Solani از هر طریقی که فکر کنید، خود را به برگ‌های گیاهان گوجه‌فرنگی مزرعه‌تان می‌رساند. لکه روی برگ گوجه فرنگی ناشی از این قارچ در تمام برگ‌ها قابلیت گسترش را به یک اندازه دارد. رنگ این لکه‌های بسیار کوچک در ابتدا نسبت به هر لکه دیگری کم‌رنگ‌تر هستند.
نقاط دایره‌ای ایجاد شده با پایداری شرایط نامطلوب، تغییر حالت و رنگ می‌دهند. به‌طوری‌که داخل لکه‌ها روشن؛ سپس یک لایه تیره و پس از آن نیز حاشیه کم‌رنگ‌تری ایجاد می‌شود. در نهایت با خشک شدن لکه خاکستری برگ گوجه فرنگی، وسط آن‌ها سوراخ می‌شود. در این حالت دیگر بافت برگ از بین رفته و آن را باید مرده تلقی کنید.
درمان لکه‌های روی برگ گوجه فرنگی
حال که با دلایل لکه روی برگ گوجه فرنگی آشنا شدید، حتماً به دنبال درمان آن‌ها هستید. در بیشتر این بیماری‌ها، نمی‌توانید لکه‌های ایجادشده روی برگ‌ها را حذف کنید. با این حال همچنان می‌توانید از آلوده‌شدن مابقی برگ‌ها، گسترش لکه‌های برگ‌های بیمار و همچنین ضعیف شدن گیاه جلوگیری کنید.
در جدول زیر راهکارهای پیشگیرانه یا درمان‌هایی که می‌توانید در هنگام مواجه لکه روی برگ گوجه فرنگی انجام دهید، آورده شده است.
| نوع عارضه | راهکارهای مؤثر در برابر این عارضه‌ها |
| لکه موجی | · استفاده از کودهای حیوانی
· استفاده از قارچ‌کش مانکوزب، کلروتالونیل · انجام کاشت در فصل‌های خشک |
| لکه سپتوریا | · استفاده از قارچ‌کش کلروتالونیل، حاوی مس و بی‌کربنات پتاسیم
· استفاده از مالچ |
| خال باکتریایی | · انجام آبیاری شیاردار
· به تأخیر انداختن کاشت در فصل بهار · استفاده از محلول‌های مسی |
| لکه برگ خاکستری | · ضدعفونی کردن تجهیزات کشاورزی
· کنترل دما و رطوبت · حذف علف‌های هرز |
البته توجه کنید که برای جلوگیری از بدتر شدن لکه روی برگ گوجه فرنگی و فراگیری کل گیاه، بهتر است اقدام تخصصی در این باره انجام دهید. این موضوع زمانی اهمیت پیدا می‌کند که با اقدامات بالا نیز دوباره شاهد این علائم باشید. افزون بر آن با اطلاع نادرست از به‌کارگیری قارچ‌کش‌ها می‌توانید مرگ را به برگ‌های خود هدیه دهید!
اگر در این وضعیت هستید، می‌توانید با کارشناسان گلخانه آوین تماس بگیرید. این مجموعه با بررسی مشکلات شما در مزرعه، بهترین و مؤثرترین راهکارهای ممکن را برای مقابله با آن‌ها به شما پیشنهاد می‌کنند.
سؤالات متداول
- لکه خال باکتریایی روی برگ گوجه‌فرنگی را چگونه می‌توان تشخیص داد؟
لکه‌های ایجادشده به صورت برجسته روی سطح برگ ایجاد می‌شوند.
- مؤثرترین روش‌های شیمیایی در مقابل لکه سپتوریا روی برگ چیست؟
به کار بردن قارچ‌کش‌های کلروتالونیل، حاوی مس و بی‌کربنات پتاسیم
- عارضه لکه موجی در چه شرایطی برگ گوجه‌فرنگی را لکه‌دار می‌کند؟
برقراری رطوبت نسبی بالای 80 درصد، کمبود ازت خاک، آب‌وهوای گرم و همچنین وجود نماتد در خاک
سخن پایانی
مضرات لکه روی برگ گوجه فرنگی تنها برگ‌های آن را درگیر نمی‌کنند. این عارضه مستقیماً روی کیفیت و کمیت محصولات تولیدی مزرعه‌تان اثر می‌گذارد. به همین خاطر به محض دیدن هر گونه لکه روی برگ‌ها باید به دنبال مشکل و پس از آن اقداماتی برای کنترل آن باشید. در غیر این صورت با یک غفلت کوچک، آینده گیاهانتان را به خطر خواهید انداخت.
سایر مقالات:
| کم محصول بودن گوجه فرنگی |
نظری داده نشده