استفاده از نور مصنوعی در گلخانه یکی از بزرگ‌ترین پیشرفت‌ها در کشاورزی است. امروزه برای تأمین نور مورد نیاز در گلخانه‌ها، به جای نور طبیعی از نور مصنوعی استفاده می‌شود. استفاده از این نورها، نیاز گیاهان به تابش مستقیم را برطرف می‌کند.
ما در این مقاله به معرفی انواع نورهای گلخانه‌ای مصنوعی و نحوه کاربرد آنها در شرایط مختلف خواهیم پرداخت؛ پس از شما دعوت می‌کنیم تا انتهای این مطلب مفید با ما همراه باشید.
نور مصنوعی در گلخانه چیست؟
نور مصنوعی گلخانه ای، نوری غیر از نور خورشید و ماه است که برای رشد دادن گل‌ها و گیاهان مختلف بسیار کاربرد دارد. استفاده از این نورها در کشاورزی مدرن، باعث تأمین نور مورد نیاز گیاهان به جای نورهای طبیعی در تمام فصول سال خواهد شد.
در شهرهای مرطوب و شمالی، به دلیل بارش‌های زیاد و ابری بودن هوا، نور خورشید به اندازه کافی به گیاهان نمی‌تابد؛ به همین دلیل گلخانه‌داران و کشاورزان برای حل این مشکل، به نورهای گلخانه‌ای روی آورده‌اند.
استفاده از نورهای مصنوعی گلخانه‌ای برای پرورش و جبران کم نوری گل‌های آپارتمانی بسیار مؤثر هستند. نحوه استفاده از منابع نور مصنوعی بسیار راحت است که هر کسی به راحتی می‌تواند از آن استفاده کند.
اهمیت و مزایای استفاده از نور مصنوعی در گلخانه چیست؟
وجود نور برای پروسه رشد و نمو گیاهان بسیار مهم است و عدم وجود نور کافی ممکن است مشکلات و ضعف زیادی برای گیاه به وجود آورد. از مهم‌ترین مزایای استفاده از نورهای مصنوعی برای گیاهان عبارت‌اند از:
- افزایش سرعت رشد گیاه
- ماندگاری و شادابی بیشتر گیاه
- کنترل زمان باروری
- امکان ایجاد شرایط مناسب و نور کافی برای فتوسنتز گیاه
می‌توان گفت که تنها عیب استفاده از نورهای مصنوعی در گلخانه‌ها، هزینه خرید اولیه و نصب منبع آن است. قیمت انواع لامپ‌های تأمین‌کننده نورهای مصنوعی در ایران نسبت به کشورهای دیگر بسیار کمتر است.
انواع لامپ در گلخانه
امروزه انواع مختلفی از منابع نور جهت استفاده در گلخانه‌ها تولید شده است. این منابع نوری به شکل لامپ هستند. نصب و استفاده از لامپ رشد گیاه باید در نزدیک سقف گلخانه باشد تا نور آن به همه جای گیاهان بتابد.
لامپ‌های رشته‌ای
یکی از راه‌های تأمین نور مصنوعی در گلخانه، استفاده از لامپ‌های رشته‌ای است. این لامپ‌ها بسیار مقرون به صرفه و کم مصرف هستند و گرما و نور زیادی دارند؛ به همین دلیل باید آن را در فاصله‌ای بیشتر از ۶۰ سانتی متر از گیاهان نصب کرد تا به بافت‌های آن آسیب نرساند.
لامپ‌های رشته‌ای، طیف نوری قرمز دارند؛ به همین دلیل بهتر است برای جلوگیری از آسیب به گیاه، از لامپ‌های با طیف آبی در کنار آن استفاده کرد تا موجب تعادل بخشیدن به نور شد. استفاده از لامپ‌های رشته‌ای در گلخانه به تنهایی توصیه نمی‌شود و باید در کنار آن، از نور مکمل آن یعنی لامپ‌های فلورسنت استفاده کرد.
لامپ‌های فلورسنت
یکی دیگر از منابع تأمین نور مصنوعی در گلخانه، لامپ فلورسنت است. این لامپ‌ها علاوه بر اینکه مکمل لامپ‌های رشته‌ای هستند، گرمایی ایجاد نمی‌کنند؛ پس شما می‌توانید با خیال راحت، آن را بدون اینکه به گیاهان آسیبی بزند، در نزدیکی آنها نصب کنید.
طیف رنگی لامپ‌های فلورسنت سفید است که به تنهایی برای رشد و تأمین نور لازم گیاهان کافی خواهد بود. استفاده از این لامپ برای کاشت انواع بذرها بسیار مناسب است. به دلیل طول عمر بالا و عملکرد مناسب این نوع از لامپ، استفاده و محبوبیت آن در بین گلخانه‌داران بسیار زیاد است.
لامپ‌های ال‌ای‌دی
این لامپ‌ها به دلیل ساختاری که دارند، در اندازه‌های مختلفی تولید می‌شوند. انواعی از لامپ‌های ال‌ای‌دی وجود دارند که می‌توان آن را برای تأمین نور مصنوعی در گلخانه به کار برد که با توجه نوع گیاه، انتخاب نوع و اندازه آن متفاوت خواهد بود.
لامپ‌های سدیمی
ساختار لامپ‌های سدیمی شبیه به لامپ‌های فلورسنت هستند، با این تفاوت که در پخش نور و گرما، قوی‌تر عمل می‌کنند و شعاع بیشتری را تحت پوشش خود قرار می‌دهند؛ به همین دلیل این نوع لامپ‌ها، طرف‌داران زیادی دارند.
به دلیل شدت زیاد نور و گرمای تولید شده توسط لامپ‌های سدیمی، باید آنها را در فاصله حداقل ۱۰۰ سانتی متری از گیاهان نصب کرد تا آسیبی به آنها وارد نشود.
نکات مهم در رابطه با نور مصنوعی در گلخانه
برای تأمین نور مناسب و مورد نیاز گیاهان، تنها نصب لامپ و منابع نوری کافی نمی‌باشد؛ بلکه نحوه انتخاب لامپ، نصب آن و همچنین تنظیم کردن نور مناسب گلخانه بسیار مهم است.
اگر به نکات مهم در رابطه با نور مصنوعی برای گیاهان اطلاع داشته باشید، می‌توانید تمامی مراحل تأمین نور مصنوعی را برای گل و گیاه خود، به شیوه‌ای درست و اصولی انجام دهید. در هنگام تنظیم نور مصنوعی گلخانه، باید به سه نکته زیر توجه کنید:
- تابش نور با شدت زیاد به گیاه، موجب از بین رفتن بافت آن خواهد شد؛ همچنین باعث ایجاد پیچ‌خوردگی زیاد و قطور شدن برگ‌های آن می‌شود.
- در هنگام تنظیم نور مصنوعی در گلخانه، باید بدانید که عدم وجود نور مناسب، باعث ضعیف شدن ساقه و ریشه‌های گیاه خواهد شد؛ همچنین از طراوت و درخشندگی برگ‌های آن کاسته می‌شود.
- وجود نور برای رشد اولیه بذر بسیار حیاتی است و باید حتماً برای آن منبع نوری مناسب تعبیه کرد.
گلخانه آوین؛ ارائه‌‌دهنده مشاوره کاشت نشا و تأسیس گلخانه
آوین گرین یکی از برجسته‌ترین و شناخته‌شده‌ترین گلخانه‌های در ایران است که با بهره‌گیری از به‌روزترین تکنولوژی‌های روز دنیا، بهترین و باکیفیت‌ترین نشاها را تولید و عرضه می‌کند؛ همچنین این مجموعه با داشتن کادری متخصص، آماده مشاوره دادن در زمینه احداث گلخانه است.
سخن پایانی
نور مصنوعی در گلخانه، بر کیفیت و روند رشد گیاهان گلخانه‌ای بسیار مؤثر است. هنگام خرید یک لامپ گلخانه‌ای، اولین چیزی که لازم است به آن دقت کنید، نوع گیاه بوده که شما باید با توجه به نوع آن، مناسب‌ترین منبع نوری را خریداری کنید؛ همچنین لازم است که هنگام نصب، فاصله استاندارد را از گیاه رعایت کنید.
شما پس از خواندن این مقاله توانستید بفهمید که نور مصنوعی گلخانه‌ای چیست و استفاده از آن چه تأثیری بر روی سلامت، نشاط و رشد گیاهان دارد؛ همچنین به بررسی انواع منابع و لامپ‌های نوری پرداختیم و تمامی نکاتی که در رابطه با این موضوع لازم است بدانید را شرح دادیم.
سؤالات متداول
۱. آیا می‌توان از لامپ‌های رشته‌ای به تنهایی در گلخانه استفاده کرد؟
استفاده از لامپ‌های رشته‌ای در گلخانه‌ها به تنهایی توصیه نمی‌شود و پیشنهاد می‌شود که از لامپ‌های فلورسنت در کنار آن استفاده شود.
۲. آیا استفاده از نور مصنوعی در گلخانه آسیبی به گیاه می‌زند؟
اگر از لامپ‌های تأمین‌کننده نور مصنوعی به درستی و با فاصله مناسب از گیاه استفاده شود، نه تنها به آن آسیبی نمی‌رساند؛ بلکه موجب رشد و شاداب شدن گیاهان خواهد شد.
۳. تابش زیاد نور بر روی گیاهان باعث چه چیزی می‌شود؟
باعث پیچ‌خوردگی زیاد گیاه و قطور شدن برگ‌های آن خواهد شد.
سایر مقالات:
نظری داده نشده