4 دلیل سبک شدن گوجه فرنگی
سبک شدن گوجه فرنگی یا توخالی بودن میوه گوجه فرنگی چیست؟ چرا میوه‌های تولیدی باغ به این عارضه دچار می‌شوند؟ هنگامی که میوه رسیده و برداشت شده مزرعه خود را برای امتحان باز می‌کنید، می‌بینید داخل آن پفکی شده است. اینجاست که ناامیدی از سود مالی تمام وجود شما را فرا می‌گیرد.
خوشبختانه، عوامل زنده مانند آفات و پاتوژن‌ها موجب این عارضه نمی‌شوند. در مقابل نامطلوب بودن برخی عوامل فرهنگی می‌تواند سبک شدن میوه گوجه فرنگی را به همراه داشته باشد. با ما در ادامه این مقاله همراه باشید تا با عوامل ایجادکننده این عارضه بهتر و بیشتر آشنا شوید.
درجه حرارت
دمای محیطی که برای کاشت انتخاب کرده‌اید روی سبک شدن گوجه فرنگی تأثیر دارد. در صورت کاشت در گلخانه، راحت‌تر می‌توانید دما را برای رشد بهتر میوه‌ها تنظیم کنید. این در حالی است که با انتخاب واریته‌های سازگار با منطقه کاشت خودتان تا حد زیادی از بروز بیماری سبکی میوه گوجه فرنگی جلوگیری می‌کنید.
برخی از ارقام گوجه فرنگی، بسیار حساس و غیرمقاوم هستند. به همین دلیل در برابر شرایط محیطی استرس‌زا بیشتر مستعد ابتلا به سبک شدن گوجه فرنگی هستند. دمای بالاتر از 32 درجه سانتی گراد، داخل میوه را پفکی می‌کند. با پفکی شدن داخل میوه دقیقاً عارضه سبک شدن گوجه فرنگی اتفاق می‌افتد.
با نگاه کردن به میوه‌ها شما اصلاً متوجه وجود این عارضه نمی‌شوید. به این دلیل که پوست میوه معمولاً حالت طبیعی دارد. زمانی متوجه این پدیده می‌شوید که آن را برش دهید. در این صورت می‌بینید که داخل چندین حفره از میوه یا بخش بزرگ‌تری از آن، ماده ژلاتینی عادی و کافی که بتوان به آن گوجه فرنگی گفت، وجود ندارد.
کمبود ماده پتاسیم
مدیریت تغذیه خاک یکی از موارد مهمی است که در جلوگیری از سبک شدن گوجه فرنگی نقش دارد. از میان تمام مواد مغذی ضروری گیاه، پتاسیم در توخالی شدن میوه تأثیر می‌گذارد. اگر پتاسیم گیاه در روزهای میوه دهی تا زمان رسیدن کامل میوه کم باشد، این عارضه رخ می‌دهد.
بافت متراکم داخل میوه از درون خورده می‌شود. به‌طوری‌که گوشت داخلی میوه حالت پفکی و زاویه‌دار پیدا می‌کند. البته باید این طور گفت که به دلیل کمبود این ماده، داخل میوه مانند یک گوجه فرنگی عادی از همان ابتدا شکل نمی‌گیرد. به همین علت سبک شدن گوجه فرنگی به وضوح در اثر این عامل احساس می‌شود.
کمبود این ماده در میوه‌هایی که زودرس باشند نیز سریع‌تر و با شدت بالاتری اتفاق می‌افتند. خوشبختانه در روزهای آخر تابستان به طور کل این عارضه کم‌تر رخ می‌دهد. این در حالی است که هر کدام از عوامل نام‌برده‌شده نیز می‌توانند در آن روزها وجود داشته باشند.
گرده افشانی نامناسب
دمای پایین 12 درجه یا بالای 33 درجه سانتی‌گراد، بارش باران‌های شدید یا میزان بالای ازت خاک، تأثیرات منفی روی تکامل روند گرده افشانی گیاه گوجه‌فرنگی دارند. تلقیح ضعیف یا ناقص در زمانی که گیاهان در حال شکوفه دادن هستند، می‌تواند یکی از عوامل سبک شدن گوجه فرنگی باشد.
با این حال کمبود گرده افشان‌های طبیعی مانند حشرات نیز می‌تواند در رخ‌دادن این قضیه دخالت داشته باشند. هنگامی که هر کدام از این عوامل بتوانند از گرده افشانی طبیعی جلوگیری کنند؛ عمل لقاح میان اندام‌های تولیدمثل گیاه به درستی انجام نمی‌شود. به این معنا که میزان کافی از مادگی روی اندام نر گیاه نمی‌افتد.
درنتیجه، میوه گیری به صورت نامناسبی تمام می‌شود. از همین رو شاهد پف کردگی میوه و درنهایت سبک شدن بافت داخلی میوه می‌شوید. در صورتی نمی‌توانید هر کدام از عوامل محیطی اشاره شده را کنترل کنید، می‌توانید حداقل به روند گرده افشانی کمک کنید تا انجام شود. با ایجاد لرزش و تکان دادن گیاهان در نهایت دقت یا انتقال گرده‌ها از شکوفه‌ها به یکدیگر به صورت دستی می‌توانید این تداخل را تا حد زیادی از بین ببرید.
کوددهی ضعیف
تعادل مناسب مواد غذایی خاک برای رشد گیاه مخصوصاً زمان میوه دهی بسیار مهم است. اینکه چه مقدار کود و چه نوعی استفاده کنید در سلامت نهایی میوه گوجه‌فرنگی تأثیر دارد. به این دلیل که ممکن است شما کوددهی را انجام دهید؛ اما نه‌تنها نتیجه موردنظر حاصل نشود؛ بلکه تأثیرات منفی در میوه‌های تولیدی به وجود آیند.
استفاده زیاد از کودهای نیتروژنی یکی از عمده‌ترین دلایل سبک شدن گوجه فرنگی است. نیتروژن زیاد در گیاه سلامت میوه را می‌گیرد و در عوض به رشد رویشی شاخ و برگ‌ها سامان می‌دهد. به همین خاطر مواد غذایی کافی به میوه‌های در حال رشد نخواهد رسید. از همین رو داخل میوه‌ها توخالی می‌شوند.
توصیه می‌شود که قبل از اضافه کردن هر نوع کودی، ابتدا خاک را آزمایش کنید. دقت کنید که در طول رشد گیاه تا رسیدن به مرحله میوه دهی، میزان این مواد ثابت باقی نخواهند ماند. به این دلیل که گیاه به طور مداوم از این مواد در حال تغذیه است.
در طول مراحل رشد؛ سپس یک تا دو هفته بعد از اولین میوه دهی و بعد از آن دو هفته و شش هفته پس از اولین برداشت می‌توانید از نیترات آمونیوم استفاده کنید. نحوه استفاده و مقدار آن را می‌توانید از افراد متخصص در این حوزه بپرسید.
گلخانه آوین
گلخانه آوین مرکزی است که در این زمینه به شما کمک خواهند کرد. تنها کافی است با کارشناسان مجرب این مجموعه تماس بگیرید. این افراد با توجه به نیاز مزرعه‌تان به شما درباره نحوه اعمال کودهای لازم مشاوره می‌دهند.
آیا درمانی برای توخالی شدن میوه گوجه فرنگی وجود دارد؟
مطمئناً با ایجاد هر گونه عارضه غیرعادی در میان محصولاتتان به فکر درمان آن هستید. با این حال شما از هیچ طریقی نمی‌توانید بافت متراکم و ژله‌ای مانند داخل یک گوجه فرنگی را به آن برگردانید. به همین دلیل پیشگیری از وقوع سبک شدن گوجه فرنگی بهترین راهکار درمان این عارضه محسوب می‌شود.
تنظیم دمای گلخانه، ایجاد نور کافی، کوددهی متناسب و اطمینان از وجود مواد درون خاک به اندازه کافی و نیاز مرحله میوه دهی گوجه فرنگی، بهترین اقدامات پیشگیرانه‌ای در برابر سبک شدن گوجه فرنگی است.
سؤالات متداول
- مصرف زیاد چه کودی در سبک شدن گوجه فرنگی نقش دارد؟
اعمال کودهای نیتروژنی بیش از اندازه مورد نیاز گیاه
- مؤثرترین راهکار در گرده افشانی ناقص گل‌ها چیست؟
تکان دادن یا ایجاد لرزش‌های مصنوعی گل‌ها یا انتقال گرده‌ها به صورت دستی؛ اما در نهایت دقت
- آیا درمانی برای میوه‌های گوجه فرنگی سبک وجود دارد؟
متأسفانه، روشی برای تبدیل این بافت‌های تغییر یافته به حالت عادی وجود ندارد.
سخن پایانی
سبک شدن گوجه فرنگی عارضه‌ای است که به یکباره تمام زحمات شما را زیر سؤال می‌برد. به این دلیل که شما هیچ علائمی از وجود آن تا زمانی که گوجه فرنگی را بچینید و آن را باز کنید، مشاهده نمی‌کنید. از همین رو بهتر است با شناخت عوامل ایجادکننده آن آشنا باشید. در این صورت می‌توانید تمرکز خود را روی مراقبت‌های پیشگیرانه از این عارضه قرار دهید.
سایر مقالات:
| کپک گوجه فرنگی |
نظری داده نشده