5 دلیل پوسیدگی گوجه فرنگی
پوسیدگی گوجه فرنگی، عارضه‌ای نگران‌کننده در میان تمام مشکلات این گیاه است. تصور کنید که از تمام زمان و زحماتی که برای پرورش و مراقبتی که صرف کرده‌اید، تنها میوه‌های فاسد باقی بمانند. نتیجه‌ای ناامیدکننده که شانس امتحان کاشت دوباره این محصولات را از شما می‌گیرد.
پوسیده شدن گوجه فرنگی می‌تواند ناشی از بیماری‌های قارچی، باکتریایی، شرایط محیطی و کمبود مواد مغذی باشد. تشخیص بهتر هر کدام از این عوامل؛ اقدام درمانی مؤثر را به همراه دارد. برای دانستن همه این موارد با ما در این مقاله همراه باشید.
کمبود کلسیم
یکی از شایع‌ترین و مهم‌ترین دلایل پوسیدگی گوجه فرنگی، کمبود کلسیم است. در صورت ناکافی بودن میزان این ماده در طول مرحله رشد میوه، با گوجه فرنگی‌های پوسیده‌‌ای روبرو می‌شوید. سؤالی که ممکن است داشته باشید این است که کلسیم چه نقشی در گیاه دارد؟
کلسیم موجود در دیواره سلولی، دلیلی است برای نگه داشتن میوه‌های گوجه فرنگی. در صورت ناکافی بودن میزان آن، این میوه از انتها و کف فرو می‌ریزد و پوسیدگی میوه گوجه فرنگی رخ می‌دهد. این علت همیشه به دلیل ناکافی بودن میزان کلسیم در خاک به وجود نمی‌آید.
گاهی اوقات ممکن است گیاه شما نتواند کلسیم موجود در خاک را جذب کند. حال سؤال بعدی شما این است که چه چیزی باعث اختلال در جذب این ماده میشود؟ شرایط محیطی نامناسب به طور غیر مستقیم باعث پوسیدگی گوجه فرنگی می‌شوند.
این عوامل با ناتوان ساختن گیاه برای جذب کلسیم، در واقع در حال ایجاد میوه‌های گوجه فرنگی پوسیده در مزرعه شما هستند. درنتیجه اگر در حال آماده کردن لیستی برای دلایل پوسیده شدن میوه گوجه فرنگی هستید، عوامل زیر را از یاد نبرید.
- آبیاری نامتناسب
- تنش‌های گرما و خشکی
- خاک‌های سنگین و اشباع شده از آب
- کوددهی بیش از اندازه به خصوص کودهای نیتروژنی
- میزان PH نامناسب برای رشد گیاه
- وجود آسیب و زخم در سطح ریشه‌ها
حل مشکل کمبود کلسیم
متأسفانه، نمی‌توانید از هیچ شیوه‌ای برای عکس کردن این قضیه استفاده کنید. با این حال روش‌های زیادی برای اصلاح کمبود کلسیم و جلوگیری از توسعه بیشتر پوسیدگی میوه‌های گوجه فرنگی وجود دارد.
اقدامات زیر را قبل از کاشت یا در برنامه مراقبتی خود حتماً لحاظ کنید:
- آبیاری را به میزان مناسب و همچنین منظم انجام دهید.
- میزان کلسیم را با آزمایش کردن خاک به دست آورید. در صورت کمبود می‌توانید از آهک، پودر استخوان و پوسته تخم مرغ ریز خرد شده که منابع آلی از کلسیم هستند، استفاده کنید.
- با اندازه‌گیری PH خاک آن را اصلاح کنید. بهترین میزان آن برای میوه دهی باید 5.6 تا 5.7 باشد.
- در نزدیکی ریشه‌ها هر عملی را با دقت انجام دهید تا به آن‌ها آسیب وارد نکنید.
- در صورت استفاده از کودهای تسریع کننده رشد گوجه فرنگی، از کودهایی استفاده کنید که ترکیبات حاوی کلسیم داشته باشند.
عوامل باکتریایی
در برخی موارد پوسیدگی گوجه فرنگی می‌تواند از طریق یک نوع باکتری اتفاق بیفتد. یکی از باکتری‌های شایع این اختلال، باکتری Ralstonia solanacearum است. این باکتری از طریق آسیب‌دیدگی ریشه، نشاهای بیمار یا در مواردی به وسیله برخی حشرات خود را به گیاه می‌رساند.
در ابتدا برگ بوته‌ها، وجود این مشکل را با تغییر حالت و رنگ خود نشان می‌دهند. در صورتی که گرما و رطوبت برای این باکتری پایدار شود، میوه را نیز می‌پوساند. این باکتری روند آلوده ساختن میوه را با نفوذ به داخل بافت و انتقال آنزیم‌های تخریب‌کننده خود انجام می‌دهد.
خوشبختانه، شما می‌توانید با کاشت واریته‌های نپتون و تروپیک بوی، پوسیده شدن میوه گوجه فرنگی را به صورت اثربخشی خنثی کنید. افزون بر آن اگر از نشاهای آماده استفاده می‌کنید، بهتر است از مراکز معتبری آن‌ها را تهیه کنید. گلخانه آوین در زمینه پرورش نشاهای سالم و مقاوم این اطمینان خاطر را به شما می‌دهد.
نوع واریته کاشته شده
پوسیدگی گوجه فرنگی در مواردی از واریته‌ای که برای کاشت انتخاب کرده‌اید، ناشی میشود. این که بدانید کدام نوع می‌تواند تا حدی محصولاتتان را از ابتلا به این عارضه دور نگه دارد، همچنان مؤثر عمل خواهد کرد. در بیشتر ارقامی که میوه گوجه فرنگی کشیده‌تر هستند؛ مانند آلو یا گلابی شکل، این مشکل رایج‌تر است.
اگر بنا بر هر دلیلی این دو رقم را در مزرعه خود کاشتید، می‌توانید با رعایت نکات زیر بیماری پوسیدگی گوجه فرنگی را کنترل کنید:
- استمرار و نظم در آبیاری محصولات به خصوص در هنگام رشد میوه
- استفاده از محلول کلرور کلسیم با غلظت 33 در 1000 به مدت 3 هفته در 3 مرحله
اقدامات پس از برداشت
قارچی به نام Rhizopus stolonifera باعث پوسیدگی گوجه فرنگی پس از اتمام پرورش میشود. به این صورت که اگر این قارچ در خاک با میوه‌ها تماس داشته باشد، پس از برداشت، میوه شروع به پوسیدن می‌کند. اگر انبارهای ذخیره‌سازی نیز دمای بالا و رطوبت نامناسبی داشته باشند، پوسیدگی با سرعت زیادتری پیش می‌رود.
اطمینان از ضدعفونی کردن انبارها، ضدعفونی کردن ابزارهای بسته‌بندی درصد این بیماری را کاهش می‌دهند. علاوه بر آن توجه کنید که میوه‌های رسیده را بیش از موعد در مزرعه نگه ندارید؛ زیرا دلیل خوبی برای ایجاد پوسیدگی گوجه فرنگی خواهند بود.
بیماری‌های قارچی
گونه‌ای از قارچ‌ها به میوه‌های رسیده یا آن‌هایی که بلوغ خود را طی کرده‌اند، حمله می‌کنند. این حمله با نفوذ به بافت درونی و تزریق عفونت خود به آن‌ها انجام میشود. پاتوژن‌ها، پوسیدگی گوجه فرنگی را با ایجاد لکه‌های بزرگ و کوچک به شکل دایره‌ای و رنگ تیره روی میوه نشان می‌دهند.
در جدول زیر انواع بیماری‌های قارچی گوجه فرنگی که منجر به تولید گوجه فرنگی‌های پوسیده می‌شوند، معرفی شده‌اند.
| نام عارضه | عامل ایجاد کننده |
| بیماری آنتراکنوز | گونه‌ای از قارچ‌های Colletotrichum spp |
| کپک خاکستری | قارچ Botrytis spp., mainly B. cinerea |
| پوسیدگی سفید | قارچ‌هایی از خانواده Sclerotinia spp |
راهکارهای مقابله با بیماری قارچی
برای جلوگیری از ایجاد این بیماری‌ها باید محیط رشد مطلوب را از آن‌ها بگیرید. عموماً قارچ‌ها در آب‌وهوای گرم، خاک مرطوب با زهکشی ضعیف و همچنین وزش باد و بارش باران، جوانه‌زدن و انتقال خود را شروع می‌کنند. از طرفی ممکن است استفاده از قارچ‌کش‌ها را برای مقابله با آن‌ها انتخاب کنید.
به یاد داشته باشید که به‌کاربردن این مواد شیمیایی باید طبق اصول انجام گیرد. در غیر این صورت مشکل شما فراتر از پوسیدگی گوجه فرنگی خواهد شد. از همین رو می‌توانید از مشاوره‌های تخصصی کارشناسان گلخانه آوین در این باره کمک بگیرید.
سؤالات متداول
- بهترین محدوده PH خاک در مرحله رشد میوه گوجه فرنگی چقدر است؟
محدوده بین 5.6 تا 5.7
- برای جبران کمبود کلسیم از چه موادی می‌توان استفاده کرد؟
پودر استخوان، پوسته تخم مرغ ریز خرد شده و آهک
- چه واریته‌هایی در برابر عوامل ایجادکننده پوسیدگی گوجه فرنگی مقاوم هستند؟
ارقام نپتون و تروپیک بوی
سخن پایانی
پوسیدگی گوجه فرنگی یکی از بدترین مشکلاتی است که در هنگام پرورش این محصولات می‌تواند برایتان اتفاق بیفتد. به این دلیل که تمام نتیجه کار شما در تولید و برداشت محصولات خوب و باکیفیت خلاصه میشود. از همین رو بهتر است در صورت مشاهده کوچک‌ترین حالت غیرعادی در میان گیاهانتان برای تشخیص و سپس درمان به موقع آن اقدام کنید.
سایر مقالات:
| نرم شدن ساقه گوجه فرنگی |
| خشکیدگی بوته خیار |
| علت پژمردگی بوته خیار |
نظری داده نشده