انواع بیماری نشا گوجه فرنگی
انواع بیماری نشا گوجه فرنگی وجود دارد. بسیاری از کشاورزان که اقدام به کاشت گوجه فرنگی می‌کنند و به انتظار حاصل آن هستند ناامید می‌شوند؛ چرا که پس از مدتی می‌بینند گوجه فرنگی پوسیده، سیاه و دارای لکه شده، میوه نداده و تنها به دنبال علت سیاه شدن ساقه گوجه فرنگی و علت باریک شدن گوجه فرنگی هستند.
آیا می‌دانید علت این موضوعات چیست؟ شما به عنوان یک کشاورز و یا فردی که در گلخانه به پرورش نشا گوجه فرنگی مشغول است، باید با انواع بیماری نشا گوجه فرنگی آشنا باشید تا بتوانید بهترین گوجه فرنگی‌ها را پرورش دهید و وارد بازار کنید.
در این مقاله با ما همراه باشید تا با بیماری‌های نشا گوجه فرنگی، دلایل و روش درمان آن آشنا شوید.
ویدیو : بیماری نشا گوجه فرنگی
آشنایی با بیماری گوجه فرنگی
اولین مرحله برای معرفی بیماری‌های گوجه فرنگی این است که بدانید چه نوع بیماری دارد و دلیل بیماری نشا گوجه فرنگی چیست؟ ابتدا باید گیاه را بررسی کنید و از مشکلات آن آگاه شوید. انجام مراحل زیر در بررسی گیاه به شما کمک می‌کند:
- کدام قسمت گیاه آسیب دیده است؟ گوجه فرنگی؟ گل‌ها؟ ریشه‌ها؟ ساقه‌ها و یا برگ‌ها؟
- با فهمیدن اینکه کدام قسمت گیاه آسیب دیده است، راحت‌تر می‌توانید آن را به انواع بیماری نشا گوجه فرنگی ارتباط دهید و برای درمان آن اقدام کنید، با توجه به اینکه نحوه درمان بیماری گوجه فرنگی برای هر قسمت گیاه متفاوت است.
- تفاوت گیاه گوجه فرنگی شما با یک گیاه گوجه فرنگی سالم در چیست؟ مقایسه را بسیار دقیق انجام دهید و از هیچ تفاوتی چشم‌پوشی نکنید. برای مثال اگر یک گیاه گوجه فرنگی سالم دارای برگ‌های سبز و نرم است، گیاه شما هم باید این گونه باشد.
- در صورتی که گیاه شما دارای برگ‌هایی با لکههای قهوه‌ای یا سیاه، سوراخ و یا لبه‌های جویده‌شده باشد، حتماً دچار بیماری شده است.
- آیا حشره‌ای را اطراف گیاه گوجه فرنگی می‌بینید؟ اگر جواب شما بله است، چه نوع حشره‌ای؟ با بررسی نوع حشره می‌توانید از نوع بیماری نیز آگاه شوید.
مدل بیماری‌های نشا گوجه فرنگی
انواع بیماری نشا گوجه فرنگی بسیار زیاد است. برخی از این بیماری‌ها ناشی از پرورش نادرست، برخی ناشی از باکتری‌ها و قارچ‌ها، برخی ناشی از آفات و بیماری‌های گوجه فرنگی، برخی حشرات و برخی بیماری‌های فیزیولوژیک گوجه فرنگی هستند.
اغلب اوقات انواع بیماری نشا گوجه فرنگی با روش صحیح قابل درمان هستند. در حالی که گاهی اوقات بیماری‌ها گیاه را به سرعت فلج می‌کنند و شما باید گیاه را از بین ببرید و برای کاشت گیاه جدید اقدام کنید.
پوسیدگی انتهای شکوفه
پوسیدگی از بیماری رایج گوجه فرنگی است. در این نوع بیماری، گیاه گوجه فرنگی به ظاهر سالم است. اما زمانی که گوجه فرنگی‌ها رسیده می‌شوند، در ته آن‌ها لکه سیاه ظاهر می‌شود. این لکه‌ها، چرمی مانند هستند.
دلیل پوسیدگی انتهای شکوفه
کلسیم، لازمه گیاه برای جلوگیری از انواع بیماری نشا گوجه فرنگی است. در پوسیدگی کلسیم کافی به گیاه داده نمی‌شود. حال امکان دارد کلسیم در خاک به اندازه کافی نباشد یا PH در خاک به اندازه کافی نباشد تا کلسیم را جذب کند. آبیاری غلط از دیگر دلایلی است که پوسیدگی انتهای شکوفه را موجب می‌شود.
روش درمان بیماری پوسیدگی انتهای شکوفه
کاشت گوجه فرنگی را حتماً در بهار انجام دهید و قبل از آن خاک را به مرکز باغ محلی یا Cooperative Extension ببرید تا آن را آزمایش کنند.
در صورتی که PH پایین بود، با افزودن آهک و گچ، پوسته تخم‌مرغ خرد‌شده به انبوه کمپوست، افزودن کمپوست طبیعی به خاک یا محلول‌پاشی حاوی کلرید کلسیم در اوایل صبح یا اواخر روز، PH خاک را به 6.5 برسانید. همچنین آبیاری را منظم و روزانه انجام دهید تا گیاه دچار این بیماری نشود.
کاهش میزان گل‌دهی
یکی از مهم‌ترین بیماری‌های گوجه فرنگی، کاهش میزان گل‌دهی است. منظور از این بیماری، حالتی است که گل‌ها روی بوته گوجه فرنگی وجود دارند، اما چون گوجه فرنگی رشد نمی‌کند، گل‌ها هم فرو می‌ریزند.
دلیل کاهش میزان گل‌دهی
یکی از دلایل اصلی که موجب کاهش میزان گل‌دهی و انواع بیماری نشا گوجه فرنگی می‌شود، نوسانات دمایی است. دمای شبانه برای حفظ گل‌ها، دمای بین 55 تا 75 درجه سانتی‌گراد است. در واقع گل‌ها خارج از این محدوده دمایی، از بین می‌روند.
البته آسیب حشرات، کمبود گرده‌افشانی، کمبود آب، ازُت خیلی کم یا خیلی زیاد نیز می‌تواند از دلایل کاهش گل‌دهی باشد.
روش درمان کاهش میزان گل‌دهی
از آنجایی که بهترین درمان برای انواع بیماری نشا گوجه فرنگی، نگهداری گیاه در محدوده دمایی معین است، باید این محدوده دمایی را برای گیاه فراهم کنید. فراهم‌کردن این محدوده دمایی با استفاده از کود برای گوجه فرنگی، استفاده از حشره‌کش‌های پایه در روغن چریش و ایجاد گرده‌افشانی مصنوعی امکان‌پذیر است.
ترک‌های ایجادشده روی گوجه فرنگی
ایجاد ترک جزء انواع بیماری نشا گوجه فرنگی است که در دایره‌های متحدالمرکز ایجاد می‌شوند. این ترک‌ها فرصتی برای حشرات و پرندگان هستند که غذای خود را پیدا کنند.
آفتاب سوختگی
هنگام معرفی انواع بیماری نشا گوجه فرنگی، آفتاب سوختگی را از یاد نبرید. در این بیماری، گیاه به طور طبیعی رشد می‌کند و به ظاهر هیچ مشکلی ندارد. اما هنگام رسیدن، روی پوست قرمز آن، لکههای زرد تشکیل می‌شود. این لکه‌ها به مرور سفید و نازک شده و طعم ناخوشایندی برای گوجه ایجاد می‌کنند.
دلیل آفتاب سوختگی
همان‌طور که از نام این بیماری پیداست، انواع بیماری نشا گوجه فرنگی مثل سوختگی با اشعه خورشید ایجاد می‌شود. آفتاب سوختگی بیشتر برای گیاهانی اتفاق می‌افتد که لکه‌دار هستند و بیش از حد هرس شده‌اند. این موضوع باعث می‌شود که گوجه فرنگی در معرض اشعه مستقیم نور خورشید قرار گیرد.
روش درمان آفتاب سوختگی
ایجاد سایبان بهترین روش برای درمان آفتاب سوختگی است که باعث می‌شود روند طبیعی رشد گیاه نیز ادامه پیدا کند.
پوسیدگی ریشه گوجه فرنگی
یکی از انواع بیماری نشا گوجه فرنگی، پوسیدگی آن است. این بیماری معمولاً از بیماری‌های رایج گوجه فرنگی است. علائم پوسیدگی در گوجه فرنگی، زمانی که گوجه فرنگی به مرحله بلوغ سبز برسد، دیده می‌شود. زردشدن برگ‌های پایینی میوه و برگ‌های پیر، یکی از عواملی پوسیدگی ریشه است.
در صورتی که این علائم درمان نشوند، به برگ‌های جوان نیز سرایت می‌کنند. اگر باز هم به این بیماری رسیدگی نشود، گیاه پژمرده می‌شود و در نهایت از بین می‌رود. روند این بیماری به گونه‌ای است که وقتی پیشرفت می‌کند، تمام قسمت‌های ریشه، قهوه‌ای رنگ می‌شود و قسمت‌های نوک ریشه شروع به پوسیدگی می‌کند.
لکههای قهوه‌ای کم‌کم به سطح خاک می‌رسند و وارد سیستم آوندی گیاه می‌شوند. سیستم آوندی نهایتاً تا بیست و پنج سانتی‌متر بالای خاک رنگ قهوه‌ای به خود می‌گیرد. از آنجایی که این بیماری تشابه زیادی به بیماری پژمردگی فوزاریومی دارد، بهترین راه تشخیص، همین میزان قهوه‌ای شدن سیستم آوندی است.
روش درمان پوسیدگی ریشه گوجه فرنگی
برای جلوگیری از انواع بیماری نشا گوجه فرنگی و درمان پوسیدگی بهتر است هنگام کاشت نشا، از ساقه‌های فوزاریومی و پایه‌های مقاوم به پوسیدگی ریشه استفاده شود.
برای کارگران و حتی تجهیزات کشاورزی باید از یک برنامه بهداشتی منظم استفاده شود تا آلودگی‌ها به گیاه منتقل و باعث بیماری آن نشوند.
از آنجایی که زخمهای ایجادشده در زمان تشکیل ریشه‌های ثانویه باعث پوسیدگی ریشه می‌شوند و دلیل این زخم‌ها نیز کمبود فضا برای رشد ریشه است، یک روش خوب برای جلوگیری از پوسیدگی ریشه را فاصله کشت در نظر گرفته‌اند.
علاوه بر اینکه فاصله کشت در مبتلا از گیاه به انواع بیماری نشا گوجه فرنگی جلوگیری می‌کند، عدم استفاده از کشت مخلوط نیز چنین نتیجه‌ای دارد.
از آنجایی که ریشه درون خاک است، پس خاک هم تأثیر مستقیم بر بیماری‌های ریشه دارد. PH خاک یکی از مواردی است که برای جلوگیری از پوسیدگی ریشه باید بین 6 تا 7 حفظ شود.
مرگ گیاهچه گوجه فرنگی
مرگ گیاهچه یکی از انواع بیماری نشا گوجه فرنگی است که به بیماری بوته میری نیز معروف است. این بیماری به دو دسته تقسیم می‌شود:
- مرگ گیاهچه قبل از جوانه‌زنی
- مرگ گیاهچه بعد از جوانه‌زنی
مرگ گیاهچه قبل از جوانه‌زنی
در این دسته از انواع بیماری نشا گوجه فرنگی، نشا قبل از بیرون آمدن از خاک پوسیده شده و از بین می‌رود.
مرگ گیاهچه بعد از جوانه‌زنی
در این دسته از انواع بیماری نشا گوجه فرنگی، پوسیدگی قهوه‌ای روی نشا ایجاد می‌شود. این محل پوسیدگی به تدریج نرم می‌شود، سپس نشا پژمرده شده و از بین می‌رود.
تعداد قارچ‌هایی که می‌توانند باعث ایجاد انواع بیماری نشا گوجه فرنگی شوند، بسیار زیادند. علائم، دلیل و درمان برای هر یک از این قارچ‌ها متفاوت است که در ادامه با آن آشنا می‌شوید:
مرگ گیاهچه با گونه‌های Pythium و Phytophthora
در صورتی که گیاه پیش از جوانه‌زنی با گونه‌های Pythium و Phytophthora بیمار شود، دارای لکههای آب‌سوخته قهوه‌ای تیره تا سیاه رنگ می‌شود. این لکه‌ها تمام گیاهچه‌های کوچک را در بر می‌گیرند.
اما در صورتی که گیاه بعد از جوانه‌زنی با این گونه‌ها بیمار شود، ابتدا ریشه‌‌هایش دارای لکههای آب‌سوخته به رنگ قهوه‌ای می‌شود و سپس ناحیه برگ‌های لپهای یا ناحیه‌ای که به خاک متصل است، درگیر این لکه‌ها می‌شوند. با لکه‌دارشدن محور زیر لچه، نشا پژمرده می‌شود و از بین می‌رود.
مرگ گیاهچه با گونه Rhizoctonia solani
در صورتی که گیاه گوجه فرنگی با این گونه پیش از جوانه‌زنی دچار بیماری شود، ابتدا لکههای قهوه‌ای متمایل به زرد تا قرمز در محور زیر لپه ایجاد می‌شود. با توسعه‌یافتن این لکه‌ها، گیاهچه از بین می‌رود.
اما در صورتی که گیاه گوجه فرنگی پس از جوانه‌زنی دچار بیماری با گونه Rhizoctonia solani شود، ابتدا لکههای قهوه‌ای مایل به قرمز تا سیاه رنگ در ناحیه ریشه‌ها و محور زیر لپهای ایجاد شده و باعث چروکیده شدن محور زیر لپه و در نهایت مرگ گیاهچه می‌شود.
مرگ گیاهچه با گونه Botrytis cinerea
این گونه بیشتر در خزانه گیاه را دچار بیماری می‌کند. در واقع برگ‌های لپهای را پژمرده و از بین می‌برد. ابتدا برگ‌های لپهای قهوه‌ای شده و دارای رنگ‌پریدگی می‌شود. اگر از رشد این گونه جلوگیری نشود، قارچ بخش‌های مختلف گوجه فرنگی را در طول فاز رویشی درگیر می‌کند.
شرایط گسترش بیماری مرگ گیاهچه
انواع بیماری نشا گوجه فرنگی مثل قارچ‌هایی که باعث بوته میری می‌شوند، در خاک، روی بقایای محصول قبلی یا بر روی ریشه‌های علف‌های هرز برای طولانی مدت زنده می‌مانند. همچنین خاک با رطوبت بالا، تهویه نامناسب، تراکم کشت بالا، هوای خنک، نمناک و ابری باعث بیشتر شدن این بیماری می‌شود.
استریل نکردن سینی نشا نیز عامل دیگری برای گسترش بوته میری است. قطرات آبی که از ارتفاع روی خاک می‌افتند، خاک آلوده را از نشا آلوده به نشا سالم انتقال می‌دهند. در کنار این، آب آلوده نیز می‌تواند بوته میری را بیشتر کند.
روش درمان مرگ گیاهچه گوجه
از آنجایی که بوته میری از بیماری‌های شایع گوجه فرنگی است، باید به تمام نکات آن توجه داشته باشید. رطوبت خاک را تنظیم کنید و زهکشی را بهبود ببخشید تا از اشباع شدن خاک جلوگیری کنید.
قارچ‌کش‌های خاکی، ضدعفونی بذر با قارچ‌کش‌ها، آفتابدهی خاک و … نیز برای درمان این بیماری لازم است. اگر در کنار این گیاه‌ها، غلات کاشته شود نیز تأثیر بسیاری در روند درمان می‌گذارد.
نشا گوجه فرنگی را از کجا بخریم؟
گلخانه آوین، از برترین گلخانه‌های کشور است که در زمینه ارائه انواع نشا و درمان انواع بیماری نشا گوجه فرنگی فعالیت می‌کند. این گلخانه با داشتن پرسنل و مشاوران حرفه‌ای، حرفه‌ای‌ترین مشاوره را نیز به مشتریان خود ارائه می‌دهد. برای دریافت اطلاعات بیشتر به سایت گلخانه آوین مراجعه کنید.
سخن پایانی
انواع بیماری نشا گوجه فرنگی باعث شده توجه به گوجه فرنگی، مراحل کاشت و رشد آن بیشتر شود. آگاهی از بیماری‌های مختلف گوجه فرنگی باعث می‌شود که بتوانید از گیاه بهتر مراقبت و آن را سالم‌تر وارد بازار کنید.
سایر مقالات:
| انواع نشا گوجه فرنگی گلخانه ای | ||
پیوند نشا گوجه فرنگی
|
نظری داده نشده