پرورش نشا گوجه فرنگی
پرورش نشا گوجه فرنگی، یک پروسه سخت است که دقت و توجه بالایی را می‌طلبد. شما گیاهی را تصور کنید که در خانه اقدام به کاشت آن می‌کنید. در طی مرحله رشد مدام به آن سر می‌زنید، آبیاری را انجام می‌دهید، کوددهی می‌کنید و …
حالا فکر کنید به جای این گیاه کوچک، گوجه فرنگی کاشته‌اید که قرار است به یک بوته بزرگ تبدیل شود. فکر می‌کنید چگونه باید این کار را انجام دهید؟ چگونه از آن مراقبت کنید؟ در این مقاله با ما همراه باشید تا با مراحل پرورش نشا گوجه فرنگی آشنا شوید.
ویدیو : پرورش نشا گوجه فرنگی
تولید نشا گوجه فرنگی
برای اینکه بتوانید گوجه فرنگی سالم را برداشت کنید، باید یک نشای سالم پرورش دهید. در واقع سبزیجاتی چون گوجه فرنگی به پرورش نشای سالم تحت شرایط محیطی سالم نیازمند هستند.
اگر شما به عنوان یک کشاورز یا پرورش‌دهنده با اصول پرورش نشا گوجه فرنگی آشنا باشید، راحت‌تر می‌توانید نشاهای قوی تولید کنید تا زودتر رسیده شوند و کیفیت و کارایی بهتری داشته باشند. به منظور پرورش نشا گوجه فرنگی سالم مراحل زیر را انجام دهید.
آماده کردن وسایل و امکانات
اگر قصد دارید یک گوجه فرنگی سالم و باکیفیت تولید کنید، باید وسایل و امکانات باکیفیتی نیز تهیه کنید. این وسایل باکیفیت به نوبه خود، کشت را آسان‌تر و در عین حال باکیفیت‌تر می‌کنند. وسایل اولیه برای کاشت نشا گوجه فرنگی عبارت‌اند از:
- جعبه بذر
- سینی نشا یا سلول‌های گیاهی
- خاک حاصلخیز و غنی یا بستر برای رشد نشا و جوانه
- کود
- توری
- پلاستیک
- تونل توری
- میله‌های فلزی
- بذر
- آب‌پاش
- آماده‌کردن مکانی برای قراردادن سینی نشا (سکوی نشا)
- ظروف مناسب برای پرورش مثل ظروف ساخته‌شده از مواد زیست‌تخریب‌پذیر مانند برگ یا سایر مواد در دسترس، کیسه‌های پلاستیکی به ابعاد 5 تا 7 سانتی‌متر عرض و 10 سانتی‌متر طول، گلدان‌های کاغذی، گلدان‌های پلاستیکی نازک به قطر 5 تا 7 سانتی‌متر یا گلدان‌های پلاستیکی تجاری
محیط مناسب برای رشد بذر و جوانه
نحوه استفاده از خاک، بذر و کود که برای همه شما ملموس است؛ بنابراین بهتر است راجع به امکانات مورد نیاز مجهول، بدانید. سینی نشا، سینی مخصوصی است که بذر در آن کاشته می‌شود. این سینی دارای چند بخش برای رشد هر بذر به صورت جداگانه است.
در مناطق گرمسیر از توری برای پوشاندن تونل‌ها و در مناطق معتدله و سردسیر از تونل توری پلاستیکی شفاف استفاده می‌شود. برای پوشاندن این تونل‌های توری در فصل بارندگی از پلاستیک استفاده می‌شود. در واقع پلاستیک عامل حفاظت کننده نشا در برابر باران است.
از تونل‌های نایلونی یا ساده برای جلوگیری از حمله آفات و حشرات مانند شته‌ها، مگس سفید، پروانه مینوز و … استفاده می‌شود. این وسیله برای نشاهای جوان ضرورت بیشتری دارد.
این را به یاد داشته باشید که محیط مناسب برای رشد بذر با محیط مناسب برای رشد جوانه متفاوت است. اما به طور کلی دمای محیط پرورش و رشد نباید کمتر از 5 درجه سانتی‌گراد و بیشتر از 35 درجه سانتی‌گراد باشد.
این محیط همچنین نباید در مقابل نور مستقیم خورشید قرار گیرد. رطوبت نسبی و نبود بیماری و آفات از دیگر ملاک‌های یک محیط مناسب برای رشد بذر و جوانه است.
تهیه بذرهای سالم
مهم‌ترین مرحله برای اینکه بتوانید پرورش نشا گوجه فرنگی را صحیح انجام دهید، این است که بذر باکیفیت بخرید. بذر باکیفیت را باید از یک مجموعه معتبر مانند آوین خریداری کنید. بذر را باید با توجه به اینکه می‌خواهید نوع گوجه فرنگی شما چگونه باشد، انتخاب کنید. چرا که برای هر گوجه فرنگی، نوع بذر متفاوت است.
در مورد مقدار بذر مورد نیاز باید با یک کارشناس صحبت کنید. چرا که متناسب با هکتار زمین، بذر‌ها باید خریداری شوند. به طور طبیعی برای هر هکتار 100 تا 150 گرم بذر مورد نیاز است. هر گرم بذر شامل 2500 تا 3000 بذر بوده و در نتیجه تعداد نشا در هر هکتار در زمان انتقال به زمین اصلی 26000 تا 30000 برآورد می‌شود.
اما برای گوجه فرنگی گیلاسی این مقدار به 25 تا 35 گرم بذر در هر هکتار می‌رسد! در این مقدار تعداد بذر در هر گرم برابر با 450 با 550 بذر است.
نکته‌ای که در این مرحله حائز اهمیت است، این است که امکان خشک‌شدگی و یا آسیب نشا وجود دارد. به همین دلیل بهتر است 15 درصد اضافه‌تر از مقدار مورد نیاز بخرید و بکارید تا بتوانند جایگزین نشاهای خراب شوند.
آماده‌سازی محل پرورش
پرورش نشا گوجه فرنگی به دو روش انجام می‌شود:
- جعبه‌های بذر
- سینی نشا
ریشه نشاهایی که در جعبه بذر رشد می‌کنند، زمان انتقال به زمین اصلی آسیب می‌بیند. اگر ریشه آسیب ببیند، زمینه را برای کاهش رشدهای بعدی فراهم می‌کند.
منظور از سینی نشا، همان سینی مخصوص نشا است که سلول‌های جدا دارد. رشد نشاها در این سینی سریع اتفاق می‌افتد. همچنین نشاها در سینی قوی‌تر بار می‌آیند. پرورش نشا گوجه فرنگی در سینی، موجب می‌شود نشاها در زمین اصلی راحت‌تر مستقر شوند.
چرا که ریشه‌ها درهم‌تنیده هستند و بدون واردشدن آسیبی به آن‌ها، جدا شده و وارد زمین اصلی می‌شوند. اولین جوانه‌ها را پس از 3 تا 5 روز می‌توانید مشاهده کنید. البته توجه داشته باشید که شرایط دمایی، نوری، آبیاری و تغذیه صحیح باشد.
بسترهای کشت مناسب پرورش
منظور از بستر در واقع همان خاک پرورش نشا گوجه فرنگی است. یعنی با استفاده از بستر دیگر نیازی به خاک ندارید. با توجه به اینکه قرار است پرورش نشا گوجه فرنگی گلخانه‌ای انجام شود، قبل از انتقال به ظروف و گلدان (که حکم زمین اصلی را دارند) باید بستر آن آماده شود.
انواع بستر‌ها برای پرورش نشا گوجه فرنگی وجود دارد. مثل: کوکوپیت پیت ماس، پرلیت، ورمیکولیت و … بستر پیت ماس نسبت به سایر بستر‌ها، قیمت بیشتری دارد. البته به اندازه قیمتی که دارد، کارایی بالایی را نیز شامل می‌شود. اما به دلیل صرفه اقتصادی مقدار کمی از این بستر خریداری شده و با بسترهای ارزان ترکیب می‌شود.
مثلاً 50 درصد پیت ماس را با 25 درصد کوکوپیت و 25 درصد پرلیت ترکیب می‌کنند. یا 35 درصد پیت ماس را با 35 درصد کوکوپیت و 30 درصد پرلیت ترکیب می‌نمایند.
بستر کوکوپیت معمولاً بیشتر از سایر بستر‌ها برای تولید نشا استفاده می‌شود، چون به صورت فشرده، فاقد مواد مغذی و ارزان‌تر است. البته توجه داشته باشید؛ چون کوکوپیت دارای شوری بوده، قبل از مصرف باید خیسانده و شسته شود.
بسیاری از تولیدکنندگان این بستر را نیز به صورت ترکیبی (ترکیب کوکوپیت با حدود 30 درصد پرلیت) مورد استفاده قرار می‌دهند.
روش‌های تولید نشا گوجه فرنگی به طور کلی دو حالت دارد:
- یا با گرفتن کارگر صورت می‌گیرد که در این حالت حجم نشاها کم است.
- یا به صورت مکانیزه و ماشینی انجام می‌شود. این حالت برای تولیدات عمده مورد استفاده قرار می‌گیرد.
کاشت، آبیاری و پرورش نشا گوجه
مراحل کشت گیاه گوجه فرنگی دقت بالایی را می‌طلبد. این کار پس از آماده‌کردن وسایل مورد نیاز، محیط مناسب، بذر و بستر انجام می‌شود. بدین منظور، در هر سلول از سینی نشا دو بذر بکارید و سپس سطح آن را بپوشانید. بلافاصله بعد از قراردادن بذر در بستر، آن را با یک آب‌پاش با سوراخ‌های ریز آبیاری کنید.
سینی‌ها را روی سکوهای مخصوص نشا قرار دهید. علت وجود این سکو‌ها این است که تماس سینی با زمین، سینی و بذر‌ها را دچار خاک و آلودگی کرده، دمای رشد را دچار اختلال می‌کند و موجب عدم یکنواختی در رشد نشا می‌شود. در صورتی که سکو وجود ندارد، باید حتماً بین سینی و زمین فاصله‌ای مثل سنگ‌ریزه قرار بگیرد.
موضوعی که در این مرحله نادیده گرفته می‌شود، زهکشی است. توجه داشته باشید با یک زهکشی خوب، باید آب اضافی از کف سینی خارج شود. همچنین آبیاری را بیش از حد انجام ندهید و گیاه را بیش از اندازه مرطوب نگه ندارید.
آماده‌سازی ظروف و گلدان برای انتقال و پرورش نشا
پس از اینکه نشاها کمی رشد کردند و تقریباً بزرگ شدند، باید از سینی یا جعبه جدا شده و به ظرف منتقل شوند.
منظور از ظرف، ظروف ساخته‌شده از مواد زیست‌تخریب‌پذیر مانند برگ یا سایر مواد در دسترس، کیسه‌های پلاستیکی به ابعاد 5 تا 7 سانتی‌متر عرض و 10 سانتی‌متر طول، گلدان‌های کاغذی، گلدان‌های پلاستیکی نازک به قطر 5 تا 7 سانتی‌متر یا گلدان‌های پلاستیکی تجاری هستند.
نقطه مشترک در این ظروف، وجود سوراخ در پایین آن است که آب اضافی از آن تخلیه می‌شود. قبل از استفاده از این ظروف، باید آن را بشویید و در معرض نور خورشید قرار دهید تا ضدعفونی شوند.
اما اگر قبلاً از این ظروف استفاده شده باشد، نحوه ضدعفونی‌کردن فرق دارد. در واقع باید با محلول یک درصد شوینده مانند کلر و وایتکس شست‌وشو شوند.
ایده خلاقانه کاشت گوجه فرنگی در خانه
پرورش نشا گوجه فرنگی علاوه بر اینکه در زمین کشاورزی و در گلخانه انجام می‌شود، در خانه نیز امکان‌پذیر است. در واقع آموزش کاشت گوجه فرنگی یکی از جالب‌ترین آموزش‌ها است. موضوعی که باعث جذابیت این آموزش شده، آسان بودن آن است. جالب است بدانید شما می‌توانید خودتان بذر بسازید! چگونه؟
ابتدا در بستر مناسب با زهکشی مناسب، گوجه فرنگی‌ها را ورقه‌ای برش دهید و بکارید. به گونه‌ای که گوجه فرنگی‌های ورقه‌ای را روی بستر قرار داده و روی آن را با خاک برگ و ورمی کپوست بپوشانید. اندازه خاک یا بستر باید پنج سانتی‌متر از لبه گلدان کمتر باشد.
در این روش اصلاً نیازی به یک مرتبه کاشت نشا و سپس انتقال آن به زمین اصلی نیست. مستقیماً از خود گلدان می‌توانید گوجه فرنگی‌های رسیده را برداشت کنید. البته توجه داشته باشید که کیفیت و میزان زمانی که گوجه می‌رسد در این روش با روش گلخانه‌ای متفاوت است.
همچنین پرورش نشا گوجه فرنگی پربار را نمی‌توانید در خانه آن گونه که در گلخانه انجام می‌شود، انجام دهید. اما روش خوبی است که خود را سرگرم کنید و با ایده‌های جذاب، گوجه فرنگی‌های خانگی هر چند کم، تولید کنید.
بهترین نوع پرورش نشا گوجه فرنگی
امروزه پرورش گوجه فرنگی در سطح کشور و در گلخانه‌های متفاوتی انجام می‌شود؛ بنابراین انتخاب یکی از این گلخانه‌ها کار آسانی نیست. مطمئناً باید به دنبال گلخانه‌ای باشید که پرورش نشا گوجه فرنگی باکیفیت داشته باشد. گلخانه آوین، معتبرترین گلخانه در کشور است که رضایت مشتریان زیادی را جلب نموده است.
وجود گواهینامه‌های این مجموعه نشان از معتبر بودن آن است. از آنجایی که هزینه کود و سم برای کشت نشایی زیاد است، این مجموعه خدمات سم‌پاشی با پهپاد را نیز برای مشتریان عرضه می‌کند. آوین با استفاده از دانش روز دنیا، آبیاری پیشرفته و بهره‌گیری از تکنولوژی بهترین عملکرد را ارائه می‌دهد.
اگر قصد خرید حضوری را دارید، باید آدرس را از قسمت نمایندگی‌ها دریافت، حضوراً مراجعه و خرید را انجام دهید. وجود 4 نمایندگی در سنندج، کامیاران، شویشه، دهگلان – موچش و قروه، دسترسی مخاطبان به این مجموعه را آسان‌تر کرده است.
سخن پایانی
پرورش نشا گوجه فرنگی در سطح کشور به طور گسترده انجام می‌شود. چرا که گوجه فرنگی یکی از پرطرف‌دارترین صیفی‌جات در بین ایرانی‌ها است. اینکه گوجه فرنگی هم در خانه، هم گلخانه و هم زمین زراعی قابل کاشت است، از مزیت‌های آن به شمار می‌رود.
البته نوع گلخانه‌ای گوجه فرنگی محبوب‌تر است، چرا که در هر فصلی از سال قابلیت کشت دارد. در واقع زمانی که آب‌و‌هوای مساعدی برای کشت زراعی گوجه فرنگی موجود نیست، گوجه فرنگی‌های گلخانه‌ای روی کار می‌آیند.
سایر مقالات:
| پیوند نشا گوجه فرنگی |
| بیماری نشا گوجه فرنگی |
| آموزش کاشت انواع نشا گوجه فرنگی |
| بهترین نوع نشا گوجه فرنگی |
| مزایای نشا گوجه فرنگی 8320 |
خیلی ممنون برای توضیحات مفید کاشت نشا در خانه خیلی به درد خورد