5 دلیل پژمردگی بوته گوجه فرنگی
پژمردگی بوته گوجه فرنگی برای هر شخصی ناراحت‌کننده است. شاخ و برگ‌های خمیده، قهوه‌ای و بیمار قطعاً تصویر نگران‌کننده‌ای را در مزرعه ایجاد می‌کند. واضح است که نهایت تلاش و زحمات شما نیز در همین شرایط و آینده بوته‌ها است.
دلایل مختلفی وجود دارند که باعث می‌شوند گیاه شما از افتادگی و ضعف بخش‌های مختلف رنج ببرد. از همین رو برای رفع مشکل نیز باید اقدامات جداگانه‌ای در نظر بگیرید. برای پاسخ به آنکه چگونه می‌توانید بوته‌ها را نجات دهید؛ از ظهور مجدد جلوگیری کنید و همچنین مسیر دوباره تولید و سلامت را دوباره به دست آورید، ادامه مقاله ما را از دست ندهید.
کمبود آب
مقابل واژه پژمردگی، سفتی و محکم بودن در ذهنتان حک می‌شود. این استحکام از چه چیزی تأثیری می‌گیرد؟ فشار آب موجود در سلول‌های بخش‌های مختلف بوته گوجه‌فرنگی، دقیقاً در سختی و محکمی گیاه تأثیر می‌گذارد. تورگور ماده‌ای است در سلول‌های گوجه‌فرنگی که میزان فشار آب روی عملکرد آن‌ها اثر می‌گذارد.
گیاهان در طول روز فرایند تعرق را در سطوح متفاوتی انجام می‌دهند. این عمل به معنای از دست دادن بخشی از آب جذب شده درونی است. حال تصور کنید که نوبت آبیاری را از دست بدهید یا به میزان کافی آن را انجام ندهید. در این حالت سلول‌ها خالی از آب یا تورگور که عامل حیاتی در ایستادن گیاه است، می‌شوند.
این کاهش فشار آب برای ایستادن به پژمردگی بوته گوجه فرنگی منجر می‌شود. به میزانی که از دست دادن آب جبران نشود، افتادگی و پژمرده شدن بوته گوجه فرنگی بیش‌ازپیش اتفاق می‌افتد. شاخه و برگ‌های پایینی بوته‌هایتان را کمی خم کنید. کم آبی خود را به صورت شکستن و خردشدن این قسمت‌ها نشان می‌دهند.
این بخش‌ها باید انعطاف‌پذیری خوبی داشته باشند. در این حالت فشار آب موجود درون بخش‌های مختلف بوته‌ها در حد مطلوبی قرار دارد. همچنین می‌توانید به سطح پایین خاک دست بزنید. اگر سطح انگشتانتان خشک باشد، یقیناً مشکل اصلی پژمردگی بوته گوجه فرنگی از کم آبی است.
حل مشکل کمبود آب
این عامل ساده و عمده پژمردگی بوته گوجه فرنگی، با یک برنامه آبیاری منظم به راحتی قابل‌حل است. افزون بر آن به یاد داشته باشید که بوته گوجه‌فرنگی در هفته به یک تا 3 اینچ آب نیاز دارد. این میزان می‌تواند از طریق آبیاری دستی یا بارندگی تأمین شود. بهترین میزان و نحوه آبیاری برای بوته‌های گوجه‌فرنگی، خیساندن عمیق با دفعات کمتر است.
آبیاری بیش از اندازه
بارش زیاد باران یا زیاده‌روی در میزان آبیاری دستی یکی دیگر از عوامل پژمردگی بوته گوجه فرنگی است. حجم زیاد آبی که در ریشه گیاهان جمع می‌شوند، اجازه تنفس را از آن‌ها می‌گیرند. به‌طوری‌که اکسیژن لازم گیاه نمی‌تواند از طریق ریشه وارد شود. به همین دلیل کم‌کم شاهد بوته‌های پژمرده گوجه فرنگی در میان گیاهچه‌های مزرعه خود می‌شوید.
برای تشخیص آنکه آبیاری زیادی انجام داده‌اید یا خیر، از یک ماله برای برداشتن بخشی از خاک استفاده کنید. اگر ریشه‌ها آبکی، لزج و قهوه‌ای بودند، نشانه آن است که آب بیش از حد توان گیاه اعمال شده است.
حل مشکل آبیاری زیاد
حتی اگر طبق برنامه خود آبیاری را انجام داده‌اید، با نشانه‌های پژمردگی بوته گوجه فرنگی و خیسی خاک بهتر است دفعات را کاهش دهید. در صورت امکان باید گیاه را از خاک همراه با ریشه جدا کنید تا هوادهی ریشه انجام شود. برای این کار می‌توانید گیاهان را مکانی با خاک زهکشی قوی بکارید.
متأسفانه، این عمل در بسیاری از مواقع امکان‌پذیر نیست. از همین رو اجتناب از مرطوب شدن خاک بهترین کاری است که می‌توانید برای جلوگیری از این عامل پژمرده شدن بوته‌های گوجه فرنگی انجام دهید.
بیماری‌های قارچی
پژمردگی فوزاریومی و ورتیسلیومی دو بیماری رایجی هستند که بعد از آلوده شدن باعث پژمردگی بوته گوجه فرنگی می‌شوند. هر دو پاتوژن با حمله به داخل آوندهای چوبی، مسیر انتقال آب و مواد غذایی را مسدود می‌کنند. به همین دلیل بوته‌های گوجه فرنگی رفته‌رفته پژمرده می‌شوند.
معمولاً بوته‌های مبتلا به قارچ فوزاریوم به صورت یک طرفه علائم پژمردگی را از خود نشان می‌دهند. با این حال قارچ ورتیسلیوم در طول روز از پایین به بالا، روی برگ و شاخه بوته‌ها تأثیر می‌گذارد. به گونه‌ای که در هنگام شب نشانه‌ای از پژمردگی در بوته‌ها دیده نمی‌شود.
حل مشکل بیماری‌های قارچی
درمان مؤثری برای هیچ کدام از این عفونت‌های قارچی وجود ندارد. در صورت مشاهده هرگونه علائم پژمردگی باید گیاهان آلوده را جمع و حذف کنید. در غیر این صورت گستردگی این عارضه تمام مزرعه‌تان را فرامی‌گیرد. به این دلیل که این دو قارچ یکی از سرسخت‌ترین عفونت‌های زنده در خاک محسوب می‌شوند.
اقدامات پیشگیرانه را می‌توانید به عنوان بهترین راه درمان برای این عامل پژمردگی بوته گوجه فرنگی در نظر بگیرید. رعایت تناوب زراعی با کاشت گیاهان شب‌بو در مزرعه، تنظیم میزان رطوبت و دما ازجمله اقداماتی هستند که می‌توانید برای کنترل این قارچ‌ها در مزرعه اعمال کنید.
عفونت‌های ویروسی
TSWV که با نام ویروس پژمردگی خالدار گوجه‌فرنگی نیز شناخته می‌شود، در پژمردگی بوته گوجه فرنگی نقش منفی دارد. این ویروس از طریق آفتی به نام حشره تریپس روی گیاه گوجه‌فرنگی می‌نشیند. این حشره عفونت را از راه روده خود وارد بافت گیاه می‌کند.
گیاه نیز به‌مرورزمان ضعیف و سست می‌شود. در این حالت پژمردگی بوته گوجه فرنگی اغلب در برگ یا شاخه‌های جدید شروع و در صورت بدتر شدن اوضاع، تمام بوته پژمرده خواهد شد.
حل مشکل عفونت ویروسی
تاکنون راهکار مؤثری در مقابل با این عفونت ویروسی گزارش نشده است. تنها کاری که باید انجام دهید آن است که در اسرع وقت گیاهان بیمار و خمیده را از مزرعه جمع کنید. علاوه بر آن نباید نقش علف‌های هرز را فراموش کنید.
این علف‌ها محل خوبی برای سکونت حشره‌های ناقل این ویروس هستند. درنتیجه کنترل و حذف علف‌های هرز اطراف محصولات گوجه‌فرنگی خود را نیز در برنامه‌های مراقبتی مزرعه خود در نظر داشته باشید.
امروزه برای اطمینان خاطر بیشتر شما عزیزان، واریته‌های هیبریدی مقاومی در بازار عرضه شده است. این گونه‌ها مقاومت خوبی را در برابر ویروس پژمردگی خالدار از خود نشان داده‌اند. در هنگام خرید بذرها به برچسب روی بسته‌بندی خوب دقت کنید. این گونه‌ها باید عنوان TSWV را روی خود ذکر کرده باشند.
مجاورت درختان گردو
ماده‌ای در درختان گردو وجود دارد که نقش سمی در گیاهان گوجه‌فرنگی دارد. ژوگلون یک ترکیب آلی است که به طور مستقیم علت پژمردگی بوته گوجه فرنگی می‌شود. اگر بوته‌های گوجه‌فرنگی در مسیر رواناب این درختان قرار گرفته باشند، راه ورود این ماده به ریشه بوته‌های گوجه‌فرنگی مهیا می‌شود.
متأسفانه، حتی برگ‌ها و شاخه‌های مرده درختان گردو نیز می‌توانند این ماده را وارد خاک کنند. به همین دلیل تنها کافی است در اطراف محصولات گوجه‌فرنگی خود، گردو داشته باشید؛ ژوگلون همیشه راهی برای آلوده کردن بوته‌هایتان پیدا می‌کند.
حل مشکل سم درختان گردو
در صورت پژمرده شدن بوته گوجه فرنگی از طریق این ماده، هیچ درمان شیمیایی در اختیار شما نخواهد بود. به همین دلیل بهتر است از همان ابتدا نشاهای خود را در اطراف درختان گردو نکارید. همیشه به خاطر داشته باشید که از شاخ و برگ‌های درخت گردو برای تهیه توده کمپوست یا مالچ برای مزرعه خود استفاده نکنید.
پژمردگی بوته گوجه فرنگی می‌تواند از طریق هر یک از این عوامل رخ دهد. از طرفی هر کدام از آن‌ها نیز ممکن است در آینده محصولات و به طور کلی مزرعه تأثیرات جبران‌ناپذیری داشته باشند. در صورت مشاهده هرگونه نشانه‌ای از پژمردگی، می‌توانید با کارشناسان گلخانه آوین در ارتباط باشید.
این مجموعه کارآمدترین راهکارهای ممکن را در هر زمینه‌ای از مشکلات یا بیماری‌های گوجه‌فرنگی پیشنهاد می‌دهند. در این صورت شما با کمترین خسارت ممکن می‌توانید مزرعه خود را نجات دهید.
سؤالات متداول
- میزان آب مورد نیاز بوته گوجه‌فرنگی برای رشد مطلوب چقدر است؟
هفته‌ای یک تا 3 اینچ آب
- مؤثرترین روش نجات بوته‌های پژمرده گوجه فرنگی از طریق پاتوژن‌های قارچی چیست؟
اعمال اقدامات پیشگیرانه ازجمله: رعایت تناوب زراعی، تنظیم میزان رطوبت و دما
- رایج‌ترین آفتی که عفونت‌های ویروسی را به بوته گوجه‌فرنگی منتقل می‌کند، کدام است؟
حشره تریپس
سخن پایانی
پژمردگی بوته گوجه فرنگی ممکن است به دلیل آب اضافی یا کمبود آب، وجود عفونت‌های قارچی یا ویروسی و آفاتی که از گیاه شما تغذیه می‌کنند، رخ دهد. هر کدام از این عوامل می‌توانند نتیجه زحمت یک دوره از پرورش گوجه‌فرنگی شما را به باد دهند. درنتیجه با شناخت عوامل اصلی و اقدامات سریع می‌توانید بوته‌های مزرعه خود را نجات دهید.
سایر مقالات:
| خشک شدن ساقه گوجه فرنگی |
| پژمردگی ساقه گوجه فرنگی |
| نارس بودن گوجه فرنگی |
نظری داده نشده